سیر تا پیاز کشت هیدروپونیک

  • تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۰۸
  • بازدید : ۵۲۵۵
کشاورزی سنتی با بهره‌وری اندک، خون منابع آبی را می‌مکد. این در حالی است که با تغییر اقلیم، اکنون در روزگار کم‌آبی به سر‌ می‌بریم. آیا کشت هیدروپونیک می‌تواند راه‌کار حفظ کشاورزی در این وضعیت باشد؟
از نظر لغوی هیدروپونیک یونانی بوده و اولین بار توسط دکتر گریک در کالیفرنیا معرفی شد و از دو واژه هیدرو به معنی آب و پونوس به معنی تلاش تشکیل میشود . در روش هیدروپونیک نیاز به بستر خاک نداریم و به همین دلیل به آن «آب‌کشت» هم گفته می‌شود، در واقع این روش گونه‌ای از پرورش و تولید گیاهان است که در آن سه حالت برای کشت وجود دارد اول استقرار ریشه گیاه در محیط آبی . دوم قرار گرفتن ریشه گیاه در هوا درصورتی که رطوبت هوا بالا باشد و سوم رشد ریشه در محیطی جامد غیر از خاک که قابلیت نگهداری آب در اطراف ریشه گیاهان را داشته باشد در هر کدام از این سه روش آب کافی باید در دسترس باشد چرا که تمام مواد مغذی مورد نیاز گیاه داخل این آب وارد میشود تا مورد استفاده گیاه قرار گیرد .
در این نوع کشت لازم است فردی که از تخصص و دانش کافی برخوردار است، نیازهای غذایی گیاه را اندازه‌گیری کرده و عناصر مختلف را به میزان مورد نیاز گیاه به آن برساند. همین ویژگی باعث می‌شود نتوان با رویکرد سنتی که گاهی در کشت خاکی شاهد آن هستیم، در حوزه هیدروپونیک وارد شد و فعالیت کرد.
افزون بر این، در یک گلخانه هیدروپونیک عواملی همچون حرارت، نور، رطوبت و حتی محلول‌دهی به گیاه از یک برنامه زمان‌بندی شده مشخص پیروی می‌کند. این باعث می‌شود تجهیزات مختلفی برای انجام کشاورزی به‌ صورت هیدروپونیک مورد نیاز باشد که همین مسئله سرمایه مورد نیاز برای کار را به‌شکل قابل‌ توجهی افزایش می‌دهد.
با توجه به این سرمایه گذاری زیاد سئوال پیش میآید که چرا تا زمانی که خاک وجود دارد ما باید سراغ کشت هیدروپونیک برویم و مهمتر اینکه ما تجربه زیادی در کشت خاکی داریم که کار تولید را برای ما راحتر میکند در حالی که این روش برای ما ناشناخته میباشد اولین و بارزترین خصیصه کشاورزی به شیوه هیدروپونیک کاهش چشم‌گیر مصرف آب است. این مسئله برای کشور ما که در حوزه منابع آبی شرایط نامطلوبی دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. آمار مختلفی از میزان مصرف آب در بخش کشاورزی منتشر می‌شود که بین 70 تا بیش از 90 درصد کل مصرف آب کشور متغیر است. همین نسبت برای کشوری همچون ایران که در منطقه‌ای کم‌ آب و کم‌ بارش واقع شده، نشان از اهمیت کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی دارد؛ مسأله‌ای که هیدروپونیک می‌تواند یکی از راه‌کارهای حل آن باشد.
از قضا اقلامی که قابلیت کشت به‌صورت هیدروپونیک را دارند، از نظر میزان مصرف آب جزو گیاهان پرمصرف به‌ شمار می‌روند. گونه‌های مختلف صیفی‌جات و سبزیجات ازجمله اقلامی هستند که به این شکل کشت می‌شوند.
و حالا سایر مزایای کشت هیدروپونیک عبارتند از :
1- در روش هیدروپونیک میتوانیم گیاهان را بطور یکنواخت تغذیه نمائیم چرا که انواع کود و. مواد مغذی در آب حل شده و براحتی در اختیار ریشه همه گیاهان قرار میگیرد 
2-بواسطه اینکه مواد غذائی بصورت محلول در کنار ریشه قرار دارند لذا گیاه به سرعت آنهار ا جذب کرده و رشد و عملکرد بیشتری دارد.
3- بواسطه وجود آب کافی در کنار ریشه ها گیاه هیچگاه تنش خشکی نخواهد داشت 
4-جالبترین موضوع بدلیل عدم وجود علفهای هرز عملکرد گیاهان و تولیداتشان تحت تاثیر منفی علهای هرز قرار نخواهد گرفت.
5- بواسطه عدم وجود خاک نیاز به آماده سازی بستر مثل شخم و دیگر موارد ندارید .
6- رشد ریشه گیاهان همواره تحت تاثیر خصوصیات شیمیائی بستر کشت است که در این روش شما میتوانید با کنترل شیمیائی آب محیطی سازگار برای ریشه گیاه ایجاد نمائید 
7 - کشت هیدروپونیک را در هر نقطه‌ای حتی کویر نیز می‌توان انجام داد. این کشت برای جایی مناسب است که خاک آن دارای مشکل است. یکی از مشکلاتی هم که در ایران داریم، مربوط به خاک است که اصطلاحاً شور بوده و همچنین کربنات آن بالا است.
8 - آب سیستم هیدروپونیک در سیستمی بسته قرار دارد و حتی بین چهار تا پنج ماه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشاورز فقط باید مطمئن باشند آلودگی وارد آب نشده باشد. آلودگی‌ها را با استفاده از گاز ازون از بین می‌برند، اما املاحی که وارد آب شده، همچنان در آن باقی می‌‌ماند.
9 - هیدروپونیک حدود 70 درصد بهره‌وری آب را افزایش می‌دهد. همچنین در مصرف کود نیز صرفه‌جویی زیادی می‌شود. قیمت کود گران است و در سیستم کشت بسته، مجدداً از آن استفاده می‌شود. این کار باعث می‌شود کود شیمیایی کمتری وارد محیط ‌شود. 
10 - در این سیستم، آلودگی‌های قارچی وجود ندارد، زیرا بستر کشت کاملاً استریل است و به ‌این صورت مصرف قارچ‌کش کاهش می‌یابد.
11 - بذرهایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، خیلی گران هستنئ .ولی در این سیستم چون تمام بذرها سبز میشوند و خطای کمی دارند بذر کمتری در واحد سطح مصرف میشود چراکه در بستر هیدروپونیک آلودگی وجود ندارد و بذرها تبدیل به گیاهچه می‌شود.
12- . هیدروپونیک حداقل بین چهار تا پنج برابر تولید محصول را افزایش دهد.چونکه تراکم گیاه در سطحی یکسان بین سه تا پنج برابر مزرعه‌ است که در آن گیاه به‌صورت خاکی کشت شده است.
محدودیت های کشت هیدروپونیک :
1 - تهویه مناسب محیط کشت بسیار مهم است و چنانچه به ریشه گیاهان اکسیژن کافی نرسد خفه میشوند لذا در این روش کشت باید کنترل دقیق بر روی تهویه بستر وجود داشته باشد .
2 - از آنحا که این روش به تجهیزات و وسایل زیاد و گرانی نیاز دارد بنابراین شما باید سرمایه کافی در اختیارتان باشد تا با آن سرمایه یک کشت هیدروپونیک کامل و موفقی را راه اندازی نمائید 
3 - اگر فرمول غذایی به‌درستی تنظیم نشود، به محصول کشاورزی آسیب می‌رساند. اگر عنصری کم یا زیاد باشد، گیاه دچار مسمومیت یا کمبود یک ماده غذایی خاص می‌شود. کنترل این شرایط دشوار است و نیاز به تخصص دارد.
4 - در بستر کشت هیدروپونیک خاصیت بافری برای عناصر غذائی وجود ندارد ( بافر یا تامپون محلولی است که در مقابل افزایش اسید و باز یا نوسانات غلظت +H مقاومت نشان می دهد )
5 - از آنجا که راه اندازی و بهره برداری از کشت هیدروپونیک نیاز به نیروی متخصص دارد لذا مالک این سیستم حتما باید برای تهیه انواع محلولها و بستر کشت از مشورت متخصصین استفاده نماید 
6 - در کشت هیدروپونیک، آلودگی خیلی سریع‌تر منتقل می‌شود، اما اگر شرایط فراهم باشد و ابزارها استریل باشد، چنین مشکلی ایجاد نمی‌شود.
6 - هزینه اولیه و سرمایه‌گذاری برای کشت هیدروپونیک نسبت به کشت خاکی تقریباً سه برابر است، زیرا نیاز به آماده‌سازی بسترها دارد. اما از آنجایی که سرعت رشد گیاه و باروری آن بیش‌تر می‌شود، بعد از یکی دو سال این هزینه نیز جبران می‌شود. 
7 -- تولید محصول نسبت به شرایط مشابه در کشت خاکی بین سه تا چهار برابر خواهد بود. البته قیمت محصول هنگامی که به دست مشتری می‌رسد، تفاوت زیادی با محصولی که به‌صورت خاکی کشت شده، ندارد.

دیدگاه ها

بدون نام
۱۳۹۸/۰۸/۰۷ ۰۷:۵۰
سلام ممنون از سایت خوبتان لطفا اگه ممکنه مطالب مطرح شده در سایتتان جنبه کاربردی داشته باشه تا کاربران بتوانند استفاده عملی بنماید به عنوان مثال ۱_وسایل وتجهیزات مورد نیاز یک گلخانه ۲-انواع کود مورد نیاز برای هرمحصول گلخانه ای ۳_معرفی آفت کش ها یا معرفی بیماری های متداول در گلخانه وراههای مقابله با آن مواردی ازاین قبیل کمک به توسعه این سیستم میکند
بدون نام
۱۳۹۸/۰۲/۲۵ ۱۷:۰۵
شما اگر قراره دلتون برا این آب و خاک بسوزه و مردمش، اگه نگران عقب افتادن از کشورهایی مثل هلند یا حتی کشورهای حوزه خلیج فارس هستید لطف کنید آموزش و اطلاعات رو انحصاری نکنید و تو چمدون نگه ندارید، اگه آموزش بدید کشاورز بیشتر به فکر میفته تا اینکه براش روضه آب و خاک و از بین رفتن منابع رو بخونید، با حرف زدن و نظر دادن کاری درست نمیشه عزیز دلم قدم بردارید
کتانی
۱۳۹۸/۰۱/۱۲ ۱۵:۵۷
سلام ، عالیست ممنون ولی : 1- عدم حمایت واقعی و کاربردی در سیستم اجرایی 2- محرمانه بودن اطلاعات و دانش خصوصا در مورد تغذیه ، آفات ، سموم و ...... 3- گلخانه 1600 m2 خیار دارم بدون وام ، حمایت تقریبا به روز فروش رساندم همان روز که قرار بود محصول به بازار بره یه دفعه همه بوته ها ریختن و پژمرده شدند ضعف مهندس ناظر در سنجش ph و ... ضرر حدود 250 م . ت رو خوردم یکی از مشکلات مثلا محرمانه بودن تغذیه و استفاده از کود ها بود لطفا حمایت بکنید نیاز به ساپورت اطلاعات کاربردی دارم
بدون نام
۱۳۹۷/۱۱/۰۹ ۱۰:۱۰
سلام ممنون از سایت خوبتون میخواستیم با اقای شریفی اطلاعات بگیریم شماره تماسی دارید از ایشون که به ما کمک کنند

اگر تصویر خوانا نیست اینجا کلیک کنید

همزمان با تأیید انتشار دیدگاه من، به من اطلاع داده شود.
* دیدگاه هایی كه حاوي توهين است، منتشر نمی شود.
* لطفا از نوشتن دیدگاه های خود به صورت حروف لاتين (فينگليش) خودداري نماييد.