حمایت از تولید ملی با محصولات وارداتی؟

  • تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۱/۲۸
  • بازدید : ۱۰۱۰
درحالی که وزیر جهاد کشاورزی معتقد است سال گذشته "حمایت از تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی" در بخش ‏کشاورزی محقق شده، بازار محصولات کشاورزی میزبان واردات انواع میوه‌هایی بود که رکورد تولیدشان در ‏کشور شکسته شد و انتظار صادرات و رسیدن به بازارهای هدف را داشتند اما نبود شرایط مناسب صادراتی و ‏نداشتن بازار خوب داخلی نارضایتی تولیدکنندگان را به همراه آورد.‏
به گزارش خبرنگار ایسنا، گرچه صادق خلیلیان گواه ادعای خود را تامین بخش عمده نیاز غذایی کشور از تولید ‏داخل و افزایش 25 درصدی صادرات محصولات کشاورزی در سال گذشته عنوان می‌کند اما تولیدکنندگان انواع ‏محصولات کشاورزی به ویژه محصولات اساسی و مورد نیاز، چندان رضایتی از وضعیت تولید و بازار نداشته و ‏معتقدند "بیشترین عاملی که باعث افزایش چند برابری تولید آن‌ها در سال گذشته نسبت به سال 90 شد، مساعد ‏بودن شرایط آب و هوایی بوده است تا حمایت‌ها و برنامه‌ریزی‌های متولیان تولید".‏
دانه طلایی که ارازن‌تر از کاه شد
گندم، یکی از پرمصرف‌ترین و مهم‌ترین غلات در سال تولید ملی با حواشی بسیاری از جمله قیمت‌ و روش‌های ‏خرید تضمینی تا خروج قاچاقی از کشور و واردات همراه بود؛ چراکه این دانه طلایی مزارع ایران آنقدر ارزان ‏از کشاورزان خریداری شد که بخشی از آن خوراک دام شد و بخشی به صورت غیر مجاز از کشور خارج شد که ‏نهایتا مسئولان برای تامین سفره مردم دست به دامان واردات ‌شدند.‏
همچنین علیرغم خودکفایی از سال 83 آن‌هم پس از 45 سال وابستگی به واردات، جشن خودکفایی در سال تولید ‏ملی با گندم‌های وارداتی برگزار شد و از سوی دیگر نیز سرنوشت مبهم برای واردات گندم‌های آلوده هندی و ‏پاکستانی، می‌رفت که برای کشاورزان و مزارع گندم‌ دردسر ساز درست کند که تاکنون این موضوع به خیر ‏گذشته و البته هنوز هم به طور قطعی مشخص نیست این میهمان ناخوانده وارد می‌شود یا خیر؟
جالب‌تر اینکه براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان خوار و بار جهانی (فائو) سال گذشته 13 میلیون و 800 ‏هزار تن گندم در ایران تولید شده و در حالی که نیاز مصرفی کشور حدود 9 میلیون تن است، بر اساس آمار ‏گمرک جمهوری اسلامی ایران طی سال گذشته بیش از شش میلیون تن گندم وارد شد.‏
در این میان جای سوال است چرا با وجود مازاد پنج میلیون تنی گندم باید درهای واردات باز باشد و برای واردات ‏محصولی که در آن خودکفا هستیم و نرخ داخلی آن از محصول وارداتی ارزان‌تر است، باید ارز از کشور خارج ‏شود؟
چرا شالیکاران زمین‌هایشان را می‌فروشند؟
سال گذشته دو میلیون و 400 هزار تن برنج از شالیزارهای کشور برداشت شد که با توجه به اختلاف نظر متولیان ‏امر از میزان مصرف برنج، واردات بیش‌ از حد برنج‌های خارجی به بازار این محصول استراتژیک ضربه زد؛ ‏این اختلاف نظر به همراه دیگر تصمیم‌گیری‌های متفاوت از جمله تغییر سیستم تعرفه‌گذاری واردات، فرصت را ‏برای سودجویان مهیا کرد تا از این آب گل‌آلود بهره‌ ببرند.‏
گرچه وزیر جهاد کشاورزی پاسخگویی به علت افزایش واردات برنج را با وجود افزایش تولید داخلی، به وزارت ‏صنعت، معدن و تجارت محول کرده اما کشاورزان انتظار داشتند وزرات جهاد کشارزی به عنوان متولی تولید آن ‏هم در سال "تولید ملی،‌حمایت از کار و سرمایه ایرانی" نسبت به واردات بی‌رویه برنج اعتراض کرده و اقدام ‏حمایتی از کشاورزان داشته باشد.‏
سختی شرایط تولید و سود کم از یک سو و اعمال برخی سیاست‌ها از سوی دیگر باعث شده شالیکاران عطای ‏کشت برنج را به لقایش بخشیده و برای تامین سود و آسایش بیشتر به فکر فروش شالیزارهایشان به شهرک‌سازان ‏و ویلاسازان بیفتند؛ به گونه‌ای که در جاده‌های شمال کشور از بابلسر تا بندرانزلی تابلوهای "این قطعه زمین ‏واگذار می‌شود" در کنار شالیزارها یکی پس از دیگری به چشم می‌خورد.‏
از رکوردشکنی تولید میوه و وعده ارزانی تا واردات و قیمت‌های پر نوسان‏
همه چیز برای تولید انواع میوه از ابتدای سال گذشته فراهم بود و از همان ابتدا تولیدکنندگان نوید وضعیت بسیار ‏خوب و رکورد جدیدی برای تولید این محصولات می‌دادند اما پایان این داستان اینگونه تمام نشد، بازی در دقایق ‏حساس پایانی و زمانی که مردم می‌خواستند از انبوه تولید و ارزانی آن بهره ببرند به گونه‌ای دیگر تمام شد چرا که ‏برای نگهداری و عرضه این محصولات از ابتدای سال برنامه‌ریزی دقیقی صورت نگرفته بود.‏
از سوی دیگر بازار میزبان برخی میوه‌های خوراکی خارجی از نارنگی پاکستانی، سیب، کیوی، پرتقال تا ‏میوه‌های فانتزی مانند نارگیل، انبه، آناناس و... بود و به گفته رییس‌کل گمرک حدود 456 هزار تن انواع میوه‌های ‏خوراکی به ارزش تقریبی 334 میلیون دلار در 11 ماهه سال گذشته وارد شد که البته از نظر وزنی و ارزشی 34 ‏و 30 درصد نسبت به همین مدت در سال 90 کاهش داشته است.‏
در این میان هم کشاورزان که به گفته خودشان نه آنچنان از حمایت‌های دولتی برخوردار شده بودند و نه از ‏وضعیت تسهیلات و نهاده‌های در دسترشان رضایت داشتند، ضرر کردند، هم مردم چراکه آن‌ها میوه‌هایشان را به ‏نسبت بازار و شرایطش ارزان فروخته بودند و مصرف‌کنندگان با قیمت‌های پر نوسان همان میوه‌ها را خریداری ‏کرده بودند و برندگان واقعی این بازی، دلالانی بودند که خارج از گود نشسته و از غفلت و بی‌برنامه‌گی بازار ‏سوء استفاده کردند.‏
بازی قیمت و نرخ‌های متفاوت برای بازار مرغ‏
در سالی که گذشت بازار مرغ نیز با حواشی متعددی از قیمت‌های متفاوت بالا و پایین شهر و چند نرخی شدن آن ‏تا سوء استفاده دلالان از نظارت کم و محدود در بازار و تصمیم‌گیری برای صادرات مازاد تولید گوشت مرغ ‏همراه شد اما این‌بار هم مرغداران بودند که علیرغم بی‌مهری‌های فراوان، وعده خود را برای تولید یک میلیون و ‏‏800 هزار تن گوشت مرغ عملی کردند.‏
گرچه مرغ نسبت به دیگر محصولات کشاورزی نوسانات کمتری را به ویژه در ایام پایانی سال 91 تجربه کرد اما ‏قیمت‌های متفاوت و دلخواه فروشندگان و عرضه‌کنندگان فرآورده‌های پروتئینی بود که مسئولان را مجبور کرد تا ‏با تزریق مرغ‌های منجمد ذخیره سازی شده به قیمت‌های 5100، 4800 و 4400 تومان تعادل در بازار برقرار ‏کنند که البته تا حدی هم موفق شدند.‏
از بی‌وفایی در خودکفایی تا نوسانات قیمت گوشت در سال تولید ملی
در حالی که ظرفیت تولید گوشت قرمز در کشور سالانه یک میلیون و 250 هزار تن است و دامداران برای ‏رسیدن به خودکفایی در تامین این فرآورده دامی و افزایش 20 درصدی تولید آن در سال گذشته اعلام آمادگی کرده ‏بودند، سال 91 تولید گوشت قرمز افزایش چندانی نداشت و همچون سال ماقبلش حدود 980 هزار تن بود.‏
گرچه حمایت‌های مناسبی از دامداران شد و 1200 میلیارد تومان اعتبار برای تنظیم بازار گوشت، شیر و علوفه ‏به دامداران اختصاص یافت اما هنوز شرایط کامل برای خودکفایی و تنظیم بازار مصوب در تفاهم نامه‌ اولیه آن‌ها ‏با شرکت پشتیبانی امور دام محقق نشده تا آن‌ها بتوانند قولشان را در تامین گوشت قرمز مورد نیاز کشور با قیمت ‏مناسب عملی کنند.‏
این شد که گوشت قرمز مورد نیاز مردم نیز در شب عید با قیمت‌های بالا در بازار عرضه شد و طرح‌های ‏خودکفایی و تنظیم بازار همچنان در انتظار تصمیم کبری ماندند.‏
چایکاران و تکرار خاطرات غمگین
چایکاران در سال‌های اخیر اسف‌بار ترین وضعیت را در میان دیگر کشاورزان داشتند و جز وعده‌های تو خالی به ‏چیز دیگری نمی‌توانستند دل خوش کنند چرا که آن‌ها باید از پاییز برای آماده سازی باغات و برداشت برگ‌های ‏سبز چای در اردیبهشت ماه آماده شوند اما امسال، سومین سالی است که با دست‌های خالی به استقبال باغ‌های ‏مخروبه‌ و رها شده‌ خود می‌روند.‏
گرچه سال گذشته برای چایکاران قدری متفاوت‌تر بود و این بار آن‌ها خبر از ورود شرکتی خصوصی برای ‏سامان‌دهی وضعیتشان شنیدند اما نه وعده‌ها عملی ماند و روزنه‌ امیدی در دل چایکاران ایجاد شد چرا که در حال ‏حاضر خبری از این بخش خصوصی و بخشی از مطالبات چایکاران نیست و به گفته دبیر سندیکای کارخانجات ‏چای شمال با ادامه این وضعیت احتمال کاهش 40 درصدی تولید چای در سال جاری وجود دارد.‏
با این اوصاف که برای محصولات مهم و استراتژیک کشاورزی رقم خورده چندان نمی‌توان به تحقق کامل ‏‏"حمایت از تولید ملی و کار و سرمایه ایرانی" در این بخش باور داشت که امید می‌رود در سال حماسه اقتصادی و ‏سیاسی، مشکلات این مجموعه تولید محور برطرف شود و تولیدکنندگان که همان تامین‌کنندگان امنیت غذایی در ‏کشور هستند شاهد رونق روز افزون در مزارع و واحدهای تولیدی باشند.‏

خبرگزاری ایسنا – 92/1/27‏

دیدگاه ها


اگر تصویر خوانا نیست اینجا کلیک کنید

همزمان با تأیید انتشار دیدگاه من، به من اطلاع داده شود.
* دیدگاه هایی كه حاوي توهين است، منتشر نمی شود.
* لطفا از نوشتن دیدگاه های خود به صورت حروف لاتين (فينگليش) خودداري نماييد.