انحصار در کشاورزی باید شکسته شود‏

  • تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۲/۱۴
  • بازدید : ۸۷۷
قائم‌مقام دبیرکل خانه کشاورز می‌گوید: چای، محصولات باغی و زراعت همه دست انحصارگرانی هستند که وقتی ‏محصول آماده می‌شود ارزان می‌خرند، انبار می‌کنند و در مواقع خاص توزیع می‌کنند و با کمبودهای مصنوعی ‏قیمت‌ها را افزایش می‌دهند‎.‎
خبرگزاری فارس در سلسله گزارش‌هایی و طی مصاحبه با کارشناسان و مسئولان سعی دارد تا آنچه لازم است در ‏سال پیش رو در کشاورزی کشور انجام شود و به نوعی اشکالات گذشته را برطرف و حرکتی رو به جلو ایجاد ‏شود را بررسی می‌کند‎.‎
‎ ‎کشاورز برای آبروداری و نیازی که دارد قرض می‌گیرد، تولید می‌کند و زمان پس دادن بدهی مجبور است به ‏هر قیمتی محصول خود را بفروشد و انحصار گر هم همین موقع این محصول را خرید و انبار می‌کند و با سیاست ‏خودش توزیع می‌کند، در این سو دست‌های پینه بسته‌ حاصل دسترنج کشاورزان است و در آن سو انحصارگرانی ‏که همه‌ساله مدل ماشین‌های لوکس‌شان را بالاتر می‌برند، در باغ و زمین‌های کشاورزی کشاورزان ویلا می‌سازند ‏آنها روز به روز فربه‌تر می‌شود و اینها لاغرتر. اینها درد‌دل‌های یک مسئول و تولید کننده‌ای است که مشکلات ‏این بخش را از نزدیک لمس کرده با نیازهای آنها و به آنچه که در اطراف می‌گذرد کاملا آشناست‏‎.‎
در این بخش با قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز مصاحبه ‌ای انجام دادیم که از نگاه خوانندگان می‌گذرد‎.‎
بیابانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در پاسخ به اینکه چرا به رغم تولید مرکبات کافی در ‏سال گذشته پایان خوشی برای مردم نداشت و قیمتهای ایام عید این فراوانی را به کام مردم تلخ کرد. این مشکلات ‏از کجا ناشی شد و چطور باید برنامه‌ریزی کنیم تا سال دیگر با چنین مشکلی مواجه نشویم، گفت: اساساً کار ‏اجرایی کردن برای پیشبرد اهداف تعیین شده این است که گذشته را مرور و واقع‌بینانه بررسی کنیم و برای آینده ‏راهکار ارائه دهیم‎.‎
بیابانی گفت: نکته‌ای در مورد تولید مرکبات سال گذشته وجود دارد و اینکه به دلیل بارندگی و شرایط آب و هوایی ‏فصلی مناسب، تولید خوب بود و توانستیم مرکبات به بهترین نحو عرضه کنیم، تا حدی که هنوز مرکبات ‏ارزانترین میوه‌ای است که در فصل خودش عرضه شد، هفته دوم نوروز بعد از اینکه ذخیره‌سازان مرکبات ‏خودشان را تحویل دادند، خرید شب عید مناسب بود و همه راضی بودند و بهترین مرکبات در میادین، کیلویی ‏‏1500 تا 1700 تومان عرضه می‌شد‎.‎
‎*‎انحصارگری حاجی ارزانی‌ها
بیابانی ادامه داد: البته در سیستم شهری، حاجی‌ارزانی‌ها زنجیره جدید انحصار طلبی درست می‌کنند و هر طوری ‏که دلشان بخواهد و با هر کیفیتی محصول را به مردم تحویل می‌دهند که باعث گرانی می‌شود اما از اینها که ‏بگذریم، انحصار در این کشور زمانی شکسته می‌شود که مجتمع‌های بزرگ تولیدی ایجاد شود و شرایط بازار به ‏گونه‌ای باشد که دلال‌های بین‌راهی وجود نداشته باشد و عرضه بصورت مستقیم و ارزان در اختیار مردم قرار ‏گیرد‎.‎
‎*‎افزایش قیمت تمام شده تولید با بالارفتن قیمت نهاده‌ها
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز در مورد اینکه در آینده چکار باید کنیم تا محصولات کشاورزی به صورت مناسب ‏در اختیار مردم قرار گیرد، گفت: به دلیل تورم لگام گسیخته‌ای که سال گذشته در کشور وجود داشت، محصولات ‏کشاورزی و عواملی که باعث افزایش تولید می‌شد دچار عارضه تورم شد به گونه‌ای که برای مثال کودی که در ‏گذشته کیسه 50 کیلویی 7 تا 15 هزار تومان خریداری می‌شد به 70 هزار تومان رسید و همچنین افزایش دستمزد ‏کارگری را شاهد بودیم، از سوی دیگر عدم عمل دولت به تعهدات خودش، گرانی قطعات ماشین‌آلات کشاورزی، ‏همه دست به دست داد که قیمت تمام شده محصولات گران‌شود‎.‎
وی ادامه داد: برای پایین آوردن قیمت محصولات کشاورزی باید از گذشته خود عبرت بگیریم ، بجای اینکه ‏هدفمندی یارانه‌ها را در بخش تولید اجرا کنیم، می‌توانستیم با کاهش هزینه‌های سم و کود اینکار را انجام دهیم، ‏اجرای هدفمندی یارانه‌ها در بخش تولید یک شبه عملی نخواهد شد، نمی‌توان بهای نهاده‌ها را یکباره بالا ببریم ‏زیرا تولید کننده امکان تولید نخواهد داشت در صورتی که می‌توان با افزایش بهره‌وری قیمت تمام شده را پایین ‏آورد در این صورت محصول با کیفیت مناسب و ارزان در اختیار مردم قرار می‌گیرد‎.‎
‎*‎سیستم‌های آبیاری تحت فشار طی 15 سال مستهلک می‌شوند
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز ادامه داد: گذشته از اینها بخش کشاورزی از مشکل زیر ساختی رنج می‌برد که ‏اساسی‌ترین آن کاهش سرمایه‌گذاری در این بخش است ولی اصولاً منفی است و مفهوم آن این است که در هیچ ‏جای این بخش ساماندهی نشده است، استهلاک تولید کنندگان در بخش کشاورزی دیده نشده است، زمانی که سیستم ‏آبیاری در مدت 15 سال مستهلک می‌شود برای جایگزینی آن کشاورز باید هزینه مضاعفی از جیب خودش ‏بپردازد که به نوعی تحمیل هزینه به تولید است‏‎.‎
‎*‎سطح زیر کشت برای حفظ ذخایر آب زیر زمینی کم شود‏
از سویی در آینده باید به چالش آب توجه ویژه‌ای شود، سفره‌های زیر زمینی از آب خالی شده‌اند، هزینه تامین آب ‏برای بخش تولید یکی از بزرگترین دغدغه‌ها است و باید این واقعیت را تولیدکنندگان بدانند، اگر حتی قرار باشد ‏سطح زیر کشت را کمتر کنند برای کاهش مصرف آب، این کار را انجام دهند و در عوض روی افزایش بهره‌وری ‏کار کنند‎.‎
وی ادامه داد: زمانی که آبها شور و زمینها بیابانی می‌شود تولید کننده ناچار است سطح زیر کشت را کاهش دهد و ‏جای آن روی افزایش عملکرد و بهره‌وری کار کند‏‎.‎
‎*‎اصلا سرمایه‌گذاری در کشاورزی وجود ندارد‏
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز در واکنش به اینکه کارشناسان می‌گویند، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی 4 ‏درصد است، گفت: این موضوع صحت ندارد زیرا اگر ما رشد سرمایه‌گذاری داشتیم قطعاً وضعیت کشاورزی به ‏این شکل نبود، کشاورزان ما فقیر هستند‏‎.‎
بیابانی همچنین در پاسخ به اینکه آیا تجهیزات آبیاری تحت فشار در کشور استاندارد لازم ندارد، گفت: دقیقاً ‏همینطور است تجهیزات آبیاری تحت فشار که در کشور استفاده می‌شود از استانداردهای جهانی پیروی نکرده و ‏به همین دلیل زود مستهلک می‌شوند‎.‎
‎*‎انتقال آب از دریای خزر به سمنان یک حرف غیر منطقی است‏
از بیابانی سوال شد، چه ظرفیتهایی در بخش کشاورزی می‌بینید که در صورت استفاده از آنها به یک حماسه ‏اقتصادی در کشور تبدیل می‌شود، گفت: زمانی که صحبت از منطق تولید می‌کنیم باید استانداردهای دنیا را هم در ‏آن ببینیم مثلاً زمانی که گفته می‌شود آب از استان مازندران به سمنان برای کار کشاورزی منتقل شود، اینها ‏حرفهای غیرکارشناسی است که به اعتقاد من هزینه شیرین کردن آب شور دریای خزر و بردن آن با یک شیب ‏‏500 تا 700 متری به استان سمنان یک موضوع غیرکارشناسی است‏‎.‎
بیابانی ادامه داد: اقلیم ما تعیین می‌کند که ما در چه جاهایی چه ظرفیتهایی داریم، خوشبختانه به دلیل تنوع اقلیمی ‏که در کشور وجود دارد می‌توانیم از ظرفیتهای معقول منطقه‌ای استفاده کنیم، یعنی زمانی که در یک استان ‏می‌توانیم هندوانه تولید کنیم در جایی دیگر هندوانه برداشت شده است و این خودش از ظرفیت‌های کشاورزی ‏کشور است، نباید ذائقه مردم به این بهانه که در هر فصلی هر میوه‌ای باید باشد با واردات بی رویه از بین برود ‏زیرا لزومی ندارد هر محصولی را در داخل کشور داشته باشیم ،به عنوان مثال اگر کسی در تابستان مرکبات را ‏کیلویی 5 هزار تومان می‌خرد این سلیقه شخصی است زیرا همان زمان محصولات دیگری فصلی وجود دارد که ‏مردم می‌توانند استفاده کنند‏‎.‎
‎*‎زمین جو را گندم نکارید
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز تصریح کرد: باید کشاورزی پایدار داشته باشیم نه اینکه دلیل قیمت خرید تضمینی ‏یک سال 14 میلیون تن گندم داشته باشیم و سال دیگر 7 میلیون واردات داشته باشیم، این توسعه پایدار و منطقی ‏نیست، توسعه پایدار زمانی صورت می‌گیرد که زنجیره‌های تولید را معقول کنیم، زمانی که کشور نیاز به جو و ‏محصولات علوفه‌ای دارد پرداختن صرف به محصول دیگری مانند گندم کار درستی نیست، درسی که از گذشته ‏می‌گیریم این است که باید برنامه‌ریزی کنیم برای سال آینده تا کشت براساس ظرفیت برنامه‌ریزی شود و زمین‌های ‏جو به کشت گندم اختصاص نیابد، از ظرفیت‌های منابع آبی به درستی استفاده شود، سرمایه‌گذاری باید معقول و ‏نظارت شده در بخش تولید متمرکز شود، نهاده‌ها تعریف شده و براساس استانداردهای محیط زیست به تولید کننده ‏برسد، سمپاشی‌ها باید اصولی شود، از آنجایی که محصولات تولیدی کشور باید با محصولات جهانی قابل رقابت ‏باشد باید استانداردهای لازم برای عرضه وجود داشته باشد، اگر محصولی تولید شود و استاندارد بهداشتی وجود ‏نداشته باشد این تولید مفید نخواهد بود زیرا توان صادرات نخواهیم داشت و کشاورزی کشور را آسیب‌پذیر خواهیم ‏کرد‎.‎
از بیابانی سوال شد، یارانه کود کشاورزی با این سیاست که تولید محصولات به سمت سالم سوق داده شود، حذف ‏شد، از دیگر سو کارشناسان معتقدند هر یک کیلو گرم کود 10 کیلوگرم در افزایش محصول تاثیر دارد، آیا این ‏سیاست حذف یارانه کود را قبول دارید؟ گفت: من با حفظ محیط زیست با سیستم تعریف شده موافقم نه اینکه ‏یکدفعه یارانه حذف شد بدون اینکه اقدام جایگزینی برای آن در نظر گرفته می‌شود، استفاده از کود‌های حیوانی و ‏کود سبز می‌تواند جایگزین کود شیمیایی شود اما قبل از اطلاع رسانی در این مورد حذف یکباره یارانه کود ‏درست نیست‎.‎
‎*‎بازار مشکل اصلی بخش کشاورزی
بیابانی در پاسخ به اینکه مشکل اصلی کشاورزان بازار است و طی سالهای گذشته به رغم تولید مناسب اما به دلیل ‏نوسان قیمت درآمد مناسبی نداشتند، گفت: کشاورز چه ضرر کند یا سود کند مانند راننده‌ای که در اتوبان یک طرفه ‏قرار گرفته تولید می‌کند و نباید هزینه‌های انحصارگری را از تولیدکننده بگیریم و بازار را به گونه‌ای آرایش کنیم ‏که دست یک گروه خاصی باشد‏‎.‎
وی ادامه داد: هیچ تولیدی بدون مصرف کننده ارزش داشته باشد و باید عواملی که باعث می‌شود محصول با قیمت ‏بالاتری به دست مصرف‌کننده برسد را کنترل و رصد کنیم که نیازمند برنامه‌ریزی است‏‎.‎
‎*‎انبارهای ذخیره محصولات تجهیز شوند‏
وی ادامه داد: اصلاح بازار یکی از ضروریات است که بخشی از آن به تولید کننده بر می‌گردد،کشاورزان باید ‏محصولات خود را درجه بندی کنند از سویی دیگر سرمایه‌گذاران بازار هم باید منصفانه عمل کند، انبارهای ‏مناسب احداث شود تا محصول با کمترین ضایعات و با کیفیت مناسب به مصرف‌کننده برسد.اگر انبارهای کشور ‏تجهیز و کافی باشد قیمتها یک شبه افزایش پیدا نمی‌کند‎.‎
‎*‎چرا قیمت یک شبه سه برابر شد؟‏
بیابانی گفت: یکی از مشکلی که سال گذشته در مورد مرکبات وجود داشت این بود که نتوانستیم مصرف بازار را ‏پیش‌بینی کنیم و به دلیل سفرهای استانی آقای رئیس جمهور سیل عظیم مردم به استانهای شمالی سرازیر شدند و ‏نیز به دلیل ترافیک‌های ایام نوروز محصولات به موقع نرسید و به همین دلیل یک شبه قیمتها از 1500 تومان به ‏‏4000 تومان رسید و اینها عوارض پیش‌بینی‌ نشده بودند‏‎.‎
‎*‎انحصار بخش کشاورزی باید شکسته شود‏
قائم مقام خانه کشاورز افزود: انحصار اگر شکسته شود یعنی همچنان که می‌دانید محصولات کشاورزی همچنان ‏در انحصار گروه‌های خاصی است، چایی در اختیار یک گروه، بخش باغبانی و نیز بخش زراعت تحت تاثیر ‏انحصارگرهای دیگر هستند و زمانی که محصول آماده می‌شود ارزان می‌خرند، انبار می‌کنند و در مواقع خاص ‏توزیع می‌کنند و با کمبودهای مصنوعی که ایجاد می‌کنند قیمتها را افزایش می‌دهند، واقعیت این است که تولید کننده ‏به دلیل آبروداری و نیازی که دارد قرض می‌گیرد و تولید می‌کند و زمان پس دادن بدهی مجبور است به هر قیمتی ‏محصول خود را بفروشد و انحصار گر هم همین موقع این محصول را خرید و انبار می‌کند و با سیاست خودش ‏توزیع می‌کند، اگر مبارزه با انحصارگراها در برنامه امسال قرار گیرد می‌توانیم شرایط خوبی را برای بخش ‏کشاورزی رقم بزنیم‎.‎
‎*‎سود بانکی تسهیلات ذخیره‌سازان برداشته شود‏
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز تصریح کرد: وزارت صنعت می‌تواند برای تنظیم بازار ذخیره سازی را به چند ‏برابر افزایش دهد، ذخیره‌سازان ذخیره‌سازی را با تسهیلات سوددار بانکی انجام می‌دهند و در صورتی که دولت ‏این سود را حذف کند می‌توان میزان ذخیره‌سازی چند برابر شود‏‎.‎

خبرگزاری فارس – 92/2/13‏

دیدگاه ها


اگر تصویر خوانا نیست اینجا کلیک کنید

همزمان با تأیید انتشار دیدگاه من، به من اطلاع داده شود.
* دیدگاه هایی كه حاوي توهين است، منتشر نمی شود.
* لطفا از نوشتن دیدگاه های خود به صورت حروف لاتين (فينگليش) خودداري نماييد.