خیار گلخانه‌ای را تقریبا در همه جا می‌توان کاشت زیرا هر جا که عوامل طبیعی متاسب نباشد می‌توان شرایط مناسب را مصنوعا با استفاده تاسیسات و دستگاههای لازم ایجاد نمود. بسیاری از گلخانه هایی که خیار در نزدیکی شهرهای بزرگ و بازارهای مصرف وجود دارد زیرا خیار تولیدی در وضعیت مطلوب با طراوت و تازگی کافی به بازار می‌رسد و نسبت به محصول تولیدی مناطق دوردست با قیمت مناسب تری به فروش می‌رسد.
از نظر هزینه تولید، مناسبترین منطقه برای کشت خیار گلخانه‌ای منطقه‌ای است که زمستان ملایم داشته باشد و در فصل سرد بتوان فقط با استفاده از انرژی آفتاب و بدون احتیاج به گرمای مصنوعی، حرارت کافی برای رشد خیار را در داخل گلخانه فراهم نمود.
در مناطق جنوبی ایران مانند خوزستان، جیرفت و جنوب استان فارس این شرایط فراهم است و تعداد روزهای سرد و یخبندان، زیاد نیست. اگر چند روزی هم هوا سر باشد رشد بوته خیار موقتا کاهش یافته یا متوقف می‌شود. و پس از گرم شدن هوا به حال عادی بر می‌گردد. بدیهی است در این مناطق اگر در هوای سرد، به خصوص شب‌ها وسیله‌ای برای گرم کردن گلخانه تعبیه شود بوته‌های خیار به مراتب بهتر رشد کرده و محصول زودرس‌تر، مرغوب‌تر و با فراوانی تولید می‌شود. عامل محدود کننده در جنوب ایران کوتاه بودن فصل سرد است و عملا نمی‌توان بیش از حدود ۴ ماه پوشش پلاستیکی را روی گلخانه نگه داشت. بعد از این مدت با اینکه بوته‌های خیار در بهترین وضعیت تولید قرار دارد هوا در گلخانه به شدت گرم می‌شود و باید پوشش پلاستیکی را کنار زد.
از آنجا که ارقام پارتئوکارپیک برای کاشت در هوای آزاد مناسب نیست بعد از برداشتن پوشش تدریجا کیفیت وکمیت محصول کاهش می‌یابد و افزایش تدریجی درجه حرارت بوته‌ها از بین می‌رود.
در نقاط ساحلی گیلان ومازندران نیز هوا در زمستان نسبتا ملایم است و با هزینه کم می‌توان خیار زمستانی را در گلخانه پرورش داد. عامل منفی در این نقاط و در بعضی از سال‌ها کمبود آفتاب است و تداوم هوای ابری و بارانی ممکن است باعث کاهش محصول و تاخیر برداشت شود.
در نقاطی مانند تهران و ورامین، اصفهان، یزد، کرج، مشهد و غیره گرم کردن گلخانه در شبهای سرد و همچنین در روزهای ابری و بارانی ضروری است. در هنگام سرمای شدید، حتی در روزهای آفتابی نیز گرم کردن گلخانه لازم می‌شود. بنابراین تهیه وسایل مناسب وکافی برای ایجاد گرما از ضروریات اصلی ایجاد گلخانه در این قبیل مناطق به شمار می‌آید.
بوته خیار را می‌توان در گلخانه‌های دایمی یا گلخانه‌های موقت پرورش داد. گلخانه‌های ثابت یا دایمی گلخانه‌ای است که معمولا از شیشه و فلز ساخته می‌شود و تاسیسات دایمی مانند سیستم حرارت مرکزی، آبیاری قطره‌ای، درچه‌های تهویه یا هواکش‌های متصل به ترموستات در آن‌ها نصب گردد.
گلخانه‌های موقت که به آن‌ها تونلهای مرتفع نیز اطلاق می‌شود گلخانه هایست که از اسکلت سبک و ساده آهن گالوانیزه یا ندرتا اسکلت چوبی ساخته می‌شوند و پوشش آن‌ها پلاستیکی است. تونل مرتفع باید آنقدر بلند باشد بتوان به طور ایستاده در آن رفت و آمد کرد. اسکلت این گلخانه‌ها طوری ساخته شده است که در صورت نیاز بتوان آن را در فصل گرم جمع آوری کرد و در فصل سرد مجددا برپا نمود. در تونلهای مرتفع، هم از سیستم حرارت مرکزی و سایر تاسیسات دایمی و هم سیستم گرمایی موقت استفاده می‌شود.
بسیاری از تونلهای پلاستیکی در مناطق مناسب، بدون گرمای مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به آن‌ها تونلهای سرد گفته می‌شود. کشت زیر پلاستیک که در جیرفت و خوزستان و بعضی دیگر از مناطق کشاورزی ایران معمول است نوعی استفاده از تونل سرد است منتهای ارتفاع این تونل‌ها مخصوصا نوع یک ردیفی آن‌ها نسبتا کم است و گیاه فقط قسمتی از عمر خود را درآن می‌گذراند حال آنکه در تونلهای مرتفع رشد و بار دهی زیر تونل پلاستیکی سپری می‌شود
از نظر هزینه تولید، مناسبترین منطقه برای کشت خیار گلخانه‌ای منطقه‌ای است که زمستان ملایم داشته باشد و در فصل سرد بتوان فقط با استفاده از انرژی آفتاب و بدون احتیاج به گرمای مصنوعی، حرارت کافی برای رشد خیار را در داخل گلخانه فراهم نمود.
در مناطق جنوبی ایران مانند خوزستان، جیرفت و جنوب استان فارس این شرایط فراهم است و تعداد روزهای سرد و یخبندان، زیاد نیست. اگر چند روزی هم هوا سر باشد رشد بوته خیار موقتا کاهش یافته یا متوقف می‌شود. و پس از گرم شدن هوا به حال عادی بر می‌گردد. بدیهی است در این مناطق اگر در هوای سرد، به خصوص شب‌ها وسیله‌ای برای گرم کردن گلخانه تعبیه شود بوته‌های خیار به مراتب بهتر رشد کرده و محصول زودرس‌تر، مرغوب‌تر و با فراوانی تولید می‌شود. عامل محدود کننده در جنوب ایران کوتاه بودن فصل سرد است و عملا نمی‌توان بیش از حدود ۴ ماه پوشش پلاستیکی را روی گلخانه نگه داشت. بعد از این مدت با اینکه بوته‌های خیار در بهترین وضعیت تولید قرار دارد هوا در گلخانه به شدت گرم می‌شود و باید پوشش پلاستیکی را کنار زد.
از آنجا که ارقام پارتئوکارپیک برای کاشت در هوای آزاد مناسب نیست بعد از برداشتن پوشش تدریجا کیفیت وکمیت محصول کاهش می‌یابد و افزایش تدریجی درجه حرارت بوته‌ها از بین می‌رود.
در نقاط ساحلی گیلان ومازندران نیز هوا در زمستان نسبتا ملایم است و با هزینه کم می‌توان خیار زمستانی را در گلخانه پرورش داد. عامل منفی در این نقاط و در بعضی از سال‌ها کمبود آفتاب است و تداوم هوای ابری و بارانی ممکن است باعث کاهش محصول و تاخیر برداشت شود.
در نقاطی مانند تهران و ورامین، اصفهان، یزد، کرج، مشهد و غیره گرم کردن گلخانه در شبهای سرد و همچنین در روزهای ابری و بارانی ضروری است. در هنگام سرمای شدید، حتی در روزهای آفتابی نیز گرم کردن گلخانه لازم می‌شود. بنابراین تهیه وسایل مناسب وکافی برای ایجاد گرما از ضروریات اصلی ایجاد گلخانه در این قبیل مناطق به شمار می‌آید.
بوته خیار را می‌توان در گلخانه‌های دایمی یا گلخانه‌های موقت پرورش داد. گلخانه‌های ثابت یا دایمی گلخانه‌ای است که معمولا از شیشه و فلز ساخته می‌شود و تاسیسات دایمی مانند سیستم حرارت مرکزی، آبیاری قطره‌ای، درچه‌های تهویه یا هواکش‌های متصل به ترموستات در آن‌ها نصب گردد.
گلخانه‌های موقت که به آن‌ها تونلهای مرتفع نیز اطلاق می‌شود گلخانه هایست که از اسکلت سبک و ساده آهن گالوانیزه یا ندرتا اسکلت چوبی ساخته می‌شوند و پوشش آن‌ها پلاستیکی است. تونل مرتفع باید آنقدر بلند باشد بتوان به طور ایستاده در آن رفت و آمد کرد. اسکلت این گلخانه‌ها طوری ساخته شده است که در صورت نیاز بتوان آن را در فصل گرم جمع آوری کرد و در فصل سرد مجددا برپا نمود. در تونلهای مرتفع، هم از سیستم حرارت مرکزی و سایر تاسیسات دایمی و هم سیستم گرمایی موقت استفاده می‌شود.
بسیاری از تونلهای پلاستیکی در مناطق مناسب، بدون گرمای مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به آن‌ها تونلهای سرد گفته می‌شود. کشت زیر پلاستیک که در جیرفت و خوزستان و بعضی دیگر از مناطق کشاورزی ایران معمول است نوعی استفاده از تونل سرد است منتهای ارتفاع این تونل‌ها مخصوصا نوع یک ردیفی آن‌ها نسبتا کم است و گیاه فقط قسمتی از عمر خود را درآن می‌گذراند حال آنکه در تونلهای مرتفع رشد و بار دهی زیر تونل پلاستیکی سپری می‌شود
دیدگاه ها