برداشت زیتون یکی از مراحل طاقت فرسا، پرهزینه و زمان بر در تولید زیتون است. برداشت نادرست زیتون، موجب بروز خسارات جبران ناپذیری به این محصول می شود و کم بار شدن درخت آن در سال های بعد را به دنبال خواهد داشت.
روش های برداشت زیتون بر اساس روش های کاشت، اندازه و شکل درخت و توپوگرافی باغ تعیین می گردد. معمولا از سه روش برای برداشت زیتون استفاده می شود:
برداشت دستی ، برداشت ماشینی و تلفیقی از روش های دستی و ماشینی .برداشت دستی از معمول ترین روش های برداشت در دنیا است که بسیار وقت گیر و پرهزینه است. برداشت ماشینی به دو شکل ضربه زدن و لرزاندن درخت زیتون است و گاهی از تلفیق دو روش ماشینی و دستی برای برداشت زیتون استفاده می شود.
نمونه هایی از ماشین های برداشت زیتون عبارتند از:
- ماشین برداشت دربرگیرنده درخت
این ماشین به راحتی می تواند درخت را احاطه کند و عملیات برداشت زیتون را انجام دهد. از این ماشین برای برداشت واریته های پا کوتاه که با فاصله و شیوه خاصی کاشت شده اند، استفاده می شود. نمونه ای از این ماشین قادر است حدود 250 تا 400 درخت را در یک ساعت برداشت کند.
- شیکرهای نیوماتیکی دستی
شیکرهای نیوماتیکی دستی به یک کمپرسور استاندارد متصل هستند. یک سر قلاب شکل این شیکرها به شاخه درخت آویزان شده و شاخه را می لرزاند و باعث ریختن زیتون ها در داخل تورهای پهن شده زیر درخت می شود.
- ماشین برداشت شانه ای کنارگذر
ماشین برداشت شانه ای شامل یک پلاتفرم خودگردان با چند هد دورانی مجهز به دندانه های پلاستیکی در یک طرف و یک قاب دربرگیرنده زیتون و نهایتاً یک سیستم نقاله برای انتقال زیتون ها است. این ماشین می تواند در حدود 60 ثانیه محصولات یک درخت را برداشت کند.
- شانه های نیوماتیکی دستی
شانه های دندانه دار در سایزهای مختلف برای نفوذ به داخل شاخه های درخت زیتون طراحی و ساخته می شوند. به گونه ای که عمل شانه زنی با دندانه ها بدون آسیب رساندن به میوه ، عملیات برداشت را انجام می دهد. این شیوه برداشت برای درختان بزرگ یا درختان چند تنه بسیار مناسب است و راندمان برداشت آن معادل راندمان برداشت 4 یا 5 نفر کارگر است که به طور دستی زیتون را برداشت می کنند.
- شیکرهای متصل به تراکتور
ماشین برداشت نوع ارتعاشی یا شیکرهای متصل به تراکتور به دلیل ایجاد ارتعاش کمتر نسبت به انواع قبلی ذکر شده، آسیب کمتری به درخت وارد می کنند. محرک به یک تراکتور (معمولاً با قدرت 85 اسب بخار) متصل می شود و از یک پمپ هیدرولیک برای انتقال توان به هد لرزاننده استفاده می کند. تورهای جمع کننده زیتون زیر درخت قرار داده می شوند و اپراتور تنه درخت را با ماشین گرفته و به مدت 10 تا 15 ثانیه می لرزاند و زیتون ها به داخل تورهای جمع کننده ریخته می شوند.
روش های برداشت زیتون بر اساس روش های کاشت، اندازه و شکل درخت و توپوگرافی باغ تعیین می گردد. معمولا از سه روش برای برداشت زیتون استفاده می شود:
برداشت دستی ، برداشت ماشینی و تلفیقی از روش های دستی و ماشینی .برداشت دستی از معمول ترین روش های برداشت در دنیا است که بسیار وقت گیر و پرهزینه است. برداشت ماشینی به دو شکل ضربه زدن و لرزاندن درخت زیتون است و گاهی از تلفیق دو روش ماشینی و دستی برای برداشت زیتون استفاده می شود.
نمونه هایی از ماشین های برداشت زیتون عبارتند از:
- ماشین برداشت دربرگیرنده درخت
این ماشین به راحتی می تواند درخت را احاطه کند و عملیات برداشت زیتون را انجام دهد. از این ماشین برای برداشت واریته های پا کوتاه که با فاصله و شیوه خاصی کاشت شده اند، استفاده می شود. نمونه ای از این ماشین قادر است حدود 250 تا 400 درخت را در یک ساعت برداشت کند.
- شیکرهای نیوماتیکی دستی
شیکرهای نیوماتیکی دستی به یک کمپرسور استاندارد متصل هستند. یک سر قلاب شکل این شیکرها به شاخه درخت آویزان شده و شاخه را می لرزاند و باعث ریختن زیتون ها در داخل تورهای پهن شده زیر درخت می شود.
- ماشین برداشت شانه ای کنارگذر
ماشین برداشت شانه ای شامل یک پلاتفرم خودگردان با چند هد دورانی مجهز به دندانه های پلاستیکی در یک طرف و یک قاب دربرگیرنده زیتون و نهایتاً یک سیستم نقاله برای انتقال زیتون ها است. این ماشین می تواند در حدود 60 ثانیه محصولات یک درخت را برداشت کند.
- شانه های نیوماتیکی دستی
شانه های دندانه دار در سایزهای مختلف برای نفوذ به داخل شاخه های درخت زیتون طراحی و ساخته می شوند. به گونه ای که عمل شانه زنی با دندانه ها بدون آسیب رساندن به میوه ، عملیات برداشت را انجام می دهد. این شیوه برداشت برای درختان بزرگ یا درختان چند تنه بسیار مناسب است و راندمان برداشت آن معادل راندمان برداشت 4 یا 5 نفر کارگر است که به طور دستی زیتون را برداشت می کنند.
- شیکرهای متصل به تراکتور
ماشین برداشت نوع ارتعاشی یا شیکرهای متصل به تراکتور به دلیل ایجاد ارتعاش کمتر نسبت به انواع قبلی ذکر شده، آسیب کمتری به درخت وارد می کنند. محرک به یک تراکتور (معمولاً با قدرت 85 اسب بخار) متصل می شود و از یک پمپ هیدرولیک برای انتقال توان به هد لرزاننده استفاده می کند. تورهای جمع کننده زیتون زیر درخت قرار داده می شوند و اپراتور تنه درخت را با ماشین گرفته و به مدت 10 تا 15 ثانیه می لرزاند و زیتون ها به داخل تورهای جمع کننده ریخته می شوند.
دیدگاه ها