سوسک گلخوار بور
زیست شناسی : زمستانگذرانی این آفت به صورت حشره کامل داخل خاک و یا لانه های شفیرگی در عمق تا 20 سانتی متری خاک طی می شود. اگر هوا در پاییز و زمستان گرم شود حشرات بالغ از خاک خارج می شوند. در اوایل بهار با مساعد شدن هوا حشرات بالغ بتدریج ظاهر شده و از گل درختان تغذیه می کنند. بعد از چند روز تغذیه حشرات بالغ جفتگیری و حشره ماده تا 20 تخم داخل خاک می گذارد. دره انکوباسیون تخم دوهفته طول کشیده و لارو دارای سه سن می باشد. لارو ها از مواد آلی پوسیده خاک و حتی ریشه گیاهان علفی تغذیه می کنند. لاروها سپس لانه ای شفیرگی در خاک تشکیل داده و درون آن شفیره می شوند. دوره شفیرگی یک هفته طول کشیده و سپس حشرات بالغ ظاهر می گردند. این آفت دارای یک نسل در سال است.
این آفت اولین بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گردید. این آفت به گل و گاهی برگ درختان جنگلی و باغی از جمله اکاسیا، توسکا، ولیک، سیب جنگلی، صنوبر، اقاقیا، نسترن،گوجه و انار حمله می کند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود. لاروها خسارت چندانی ندارند.
شکل شناسی : حشره بالغ به رنگ سیاه مات با کرک های متراکم زرد روشن پوشیده شده است. بالپوش ها دارای نقاط سفید کوچکی است . روی پیش گرده یک خط برجسته وجود دارد.
کک چلیپائیان
زیست شناسی : زمستانگذرانی به صورت لارو بالغ در عمق 15-10 سانتی متری خاک است و با مساعد شدن هوا به سمت سطح خاک آمده داخل لانه هایی شفیره می شوند. پس از ظهور و جفتگیری حشره ماده تخم های خود را در سطح زیرین برگ های علف های هرز و گیاهان به صورت انفرادی و یا دسته ای می گذارد. هر حشره ماده قادر به گذاشتن تا 800 تخم است. لاروهای خارج شده از تخم به صورت دسته جمعی از برگ تغذیه کرده و از سن دوم به بعد از طوقه ها می خورد. لاروها تا 5 بار پوست اندازی کرده و در خاک شفیره می شوند. این آفت تا سه نسل در سال دارد.
خسارت : خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود که برگ ها را سوراخ می کنند. لاروها از ریشه تغذیه می کنند ولی خسارت آنها چشمگیر نیست.
مبارزه : استفاده از طعمه مسموم : لیندین 25 درصد 600 تا 1000 گرم، سبوس گندم یا کنجاله تخم پنبه 100 کیلو گرم و آب 50 لیتر که ابتدا سم را در آب حل نموده و بتدریج روی سبوس می ریزند تا خمیری شود. میزان کاربرد طعمه در هکتار حدود 80 کیلوگرم است که در عصر و غروب پاشیده می شود. مبارزه زراعی شامل شخم زمستانه و یخآب نمودن زمین های آلوده و مبارزه با علف های هرز توصیه می شود.
مبارزه با کک های نباتی :
ردیابی آفت اولین مرحله مبارزه با کک ها می باشد. مبارزه زراعی شامل کشت گیاهان تله یک یا دو هفته قبل از کشت محصول اصلی در کناره ها یا نزدیک محل زمستانگذرانی آفت و سپس سمپاشی آنها، کشت بسیار زودهنگام محصول یا در مناطق خاص تاخیر انداختن کشت تا اتمام تغذیه نسل بهاره، حذف علف های هرز میزبان، مبارزه بیولوژیک با استفاده از دشمنان طبیعی، استفاده از ارقام مقاوم، سمپاشی در صورت لزوم در حواشی مزرعه با سموم تماسی و گوارشی مثل سوین، گوزاتیون و دیپترکس و استفاده از بذور دارای پوشش سمی روش های مبارزه با این آفات می باشند. 9) کرم طوقه بر یا شب پره زمستانی
این آفت در تمام مناطق کشور وجود داشته و روی چغندر قند، پنبه، خیار، کدو، سیب زمینی، یونجه، بادمجان، گوجه فرنگی و … خسارت میزند. لارو آفت به ریشه و طوقه گیاه میزبان حمله می کند.
شکل شناسی : حشره کامل شب پره ای به طول 22-14 و عرض با بال های باز 30-27 میلی متر، بال جلو ای روشن تا تیره، روی هر بال جلو سه لکه کشیده مثلثی، گرد و لوبیایی تیره دیده می شود. بال عقب روشن است. لارو از خاکی، خاکستری تا سیاه رنگ به طول 50-45 میلی متر در حداکثر رشد و روی سطح پشتی یک نوار باریک روشن دیده می شود. پشت سینه اول یک لکه ای یا سیاه رنگ پهن وجود دارد. لکه های تیره دیگری نیز روی سایر بندها قابل مشاهده است. شفیره کله قندی، حنایی به طول 20-15 میلی متر و در انتها دارای تعدادی خار است. تخم ها حدود 5/0 میلی متر ابتدا سفید شیری و سپس لکه های ای پیدا کرده و در پایان سیاه می شوند.
شکل شناسی : حشرات بالغ سیاه، متالیک و دارای پای عقب بزرگ و جهنده دارند. لارو سفید و بدون پا، پا و سینه ای، شفیره دارای پیوست های آزاد می باشد.
عسلک پنبه
زیست شناسی: این سفید بالک دارای مراحل تخم، چهار سن پورگی و بالغ می باشد. زمان تکمیل هر سیکل به طور متوسط 70-15 روز بسته به شرایط محیط و میزبان طول می کشد. در تحت شرایط کنترل شده آفت می تواند در دمای 30 درجه سانتیگراد در 17 روز سیکل خود را کامل نماید. نسل های آفت نیز معمولا با هم همپوشانی دارند. تخم آفت داخل بافت مزوفیل یا بافت های داخلی زیر برگ های بالای گیاه گذاشته می شود. این تخم ها با پیوستی به برگ متصل می شوند. تخم ها در ابتدا سفید بوده ولی بعدا و قبل از تفریخ ای می شوند. حشرات ماده 300-28 تخم بسته به شرایط محیطی و میزبان می گذارند. در دمای 32 درجه سانتیگراد انکوباسیون تخم 5 تا 22 روز طول ی کشد. دمای پایین مرگ و میر را بالا می برد و رطوبت نیز در زمان انکوباسیون و مرگ و میر تخم ها نقش دارد. پوره سن اول بعد از خروج از تخم مسافت کمی حرکت کرده و محلی برای تغذیه پیدا می کند. در محلی که پیدا می کند سه سن پورگی غیر متحرک را طی می نماید. پوره ها تخم مرغی و کرمی رنگ و کل دوره پورگی 4-2 هفته طول می کشد. حشرات بالغ در اوایل صبح ظاهر شده و در ساعات ابتدایی جفتگیری می کنند. طول عمر حشرات بالغ بین 6 تا 55 روز است. ممکن است تولید مثل بدون جفتگیری نیز دیده شود که حشرات ماده جفتگیری نکرده به صورت بکرزا تولید تنها حشرات نر کند.
شکل شناسی: حشرات بالغ سفید حدود یک میلی متر طول ، پوشیده از موم سفید رنگ و شبیه سفید بالک گلخانه می باشد. تشخیص این دو سفید بالک در مزارع بسیار مشکل است ولی تفاوت های کمی با هم دارند. برای مثال بال در عسلک پنبه به صورت شیروانی روی بدن و کمی دور نگه داشته می شود که بدن زرد کمرنگ حشره مشخص است، حشرات بالغ تخم های خود را به طور تصادفی به صورت منفرد یا مجتمع معمولا زیر سطح برگ ها می گذارند در صورتی که سفید بالک گلخانه تخم های خود را به صورت نیم دایره می گذارد. البته لازم به ذکر است که روی برگ های مسطح تر مانند فیکوس تخم های عسلک نیز به صورت نیم دایره می باشد. چهار مرحله غیر بالغ حشره شامل سنین پورگی همه غیر فعال هستند. ظاهر آنها بسته به نوع میزبان متفاوت است ولی معمولا زرد رنگ و در انتها نوک تیز تر از سفید بالک گلخانه می باشند. مرحله چهارم قبل از بلوغ یا شفیرگی عسلک دارای دو لکه چشمی قرمز رنگ است.
میزبان ها: این سفید بالک دارای دامنه میزبانی وسیعی است که به بیش از 500 گونه گیاه از 63 خانواده حمله می کند. میزبان های آفت شامل آووکادو، کلم بروکلی، کلم، کلم چینی، خیار، بادمجان، انجیر، لوبیا، گواوا، پنبه، کاهو، رز، سویا، کدو، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، هندوانه و غیره می باشند. همچنین علف های هرزبسیاری میزبان این افت محسوب می شوند.
خسارت: این سفید بالک ناقل بیش از60 ویروس مختلف که بسیاری از این ویروس ها بسیار خسارت زا هستند. همچنین تغذیه مستقیم آفت با تغذیه از شیره گیاهی باعث ایجاد علائمی مانند نقره ای شدن برگ ها، زردی برگ ها و رسیدن ناهماهنگ میوه های جالیز می شود. حشرات بالغ با ترشح عسلک، گیاهان را چسبناک نموده و محلی مناسب برای قارچ های ساپروفیت آماده می سازند.
مبارزه با سفید بالک ها :
روش مناسبی برای کنترل سفید بالک ها وجود ندارد مرگ و میر تخم ها معمولا کم است. آب و هوا و شکارچی ها مراحل پورگی ابتدایی را به شدت کاهش می دهند ولی روی سایر مراحل اثر کمی دارند. در گذشته با استفاده از سموم شیمیایی حشرات بالغ به آسانی از بین می رفتند اما مقاومت در برابر حشره کش های شیمیایی امروزه مسئله بغرنجی شده است و بکارگیری مکرر سموم مختلف روی سایر آفات تاثیر می گذارد. ترکیبی از سم پاشی و اقدامات زراعی بهترین راه کنترل آفت می باشد. استفاده از کنترل کننده های رشد یا IGR های هورمونی مانند آدمیرال که شبیه هورمون جوانی است در دز کم تاثیر زیادی در کنترل این گروه از آفات دارند. استفاده از این سموم باعث عقیمی حشرات بالغ و همچنین جلوگیری از تفریخ تخم ها شده و شفیره را سیاه می کند .
سن سبز پنبه
این سن یکی از آفات بسیار پلی فاژ دنیا بوده که روی انواع درختان از جمله توت، محصولات زراعی و علف های هرز تغذیه می کند.
زیست شناسی: زمستانگذرانی به صورت حشره کامل زیر بوته ها و پناهگاه های دیگر بوده و در بهار ظاهر شده و تخم گذاری می کند. تخم ها در دسته های 70-40 تایی زیر برگ ها گذاشته می شوند.تعداد تخم در هر حشره ماده تا 160 عدد شمارش شده است. اسن آفت دارای چهار نسل در سال است.
خسارت: تغذیه و خسارت مستقیم آفت باعث ایجاد کاهش محصول می شود. نفوذ استایلت ها و تزریق بزاق به بافت گیاه صدمه می زند و بی رنگی و تغییر شکل اندام های گیاهی را ایجاد می کند و از بین رفتن مواد غذایی گیاه رشد آن را به تعویق می اندازد. انتقال اسپور قارچ های بیماری زا به طریق مکانیکی نیز امکان پذیر است.
مبارزه: استفاده از سموم اکسی دیمتون متیل مایع امولسیون شونده 25 درصدو مونوکلروفوس 40 درصد به میزان یک لیتر در هکتار یک یا دو بار در سال توصیه می شود.
شکل شناسی: حشره کامل 18-14 میلی متر طول و 11-9 میلی متر عرض دارد. رنگ بدن سبز، تخم ها سفید کرمی، پوره ها نارنجی رنگ با سری قرمز هستند.
شته جالیز Glover
زیست شناسی: شته معمولا بکرزا است ولی در بعضی مناطق دارای سیکل زندگی دو میزبانه و میزبان اولیه آن شامل کنف ، عناب و کاتالپا هستند. این شته می توان گرمای تابستان را تحمل کند و تا 60 نسل در سال داشته باشد. حشرات بالغ مورد توجه مورچه ها هستند. زمستانگذرانی به صورت تخم روی میزبان ثانویه می باشد.
شکل شناسی: حشرات بالغ بالدار زنده زا دارای سر، سینه و کرنیکول سیاه رنگ و شکم به رنگ ای مختلف است. این شته حدود 2 میلی متر طول دارد حشرات بی بال زنده زا به رنگ های مختلف اغلب سبز مایل به زرد و گاهی سیاه و دارای کرنیکولی سیاه رنگ است. پوره ها در اندازه های مختلف کوچکتر از فرم بالغ و با رنگ های متفاوت از زرد کمرنگ تا سبز روشن می باشند.
خسارت: تغذیه از شیره گیاهی و تولید عسلک، انتقال ویروس های مهم گیاهی مانند تریستیزای مرکبات از خسارت های آفت می باشد.
میزبان ها: آفت بسیار پلی فاژ بوده و به خصوص روی گیاهان خانواده های کدوئیان و پنبه و همچنین مرکبات دیده می شود. از سبزیجات میزبان آفت خربزه، خیار، بادمجان و توت فرنگی نام برده می شود.
سیمفیلای باغی
زیست شناسی : تخمگذاری آفت در بهار شروع و ادامه دار است. تخم ها به صورت دسته های 20 تایی داخل خاک صورت گرفته و دوره انکوباسیون تخم 10 روز می باشد. آفت دارای شش پوست اندازی بوده و طی 50-40 روز کامل می شود. تمام مراحل زندگی داخل خاک طی می شود. در شرایط نامناسب آفت داخل خاک تا 5-4 سال زندگی می کند.
مبارزه : غرقآب نمودن زمین به مدت دو ماه در تابستان و یا یک ماه در زمستان تا دو سال آفت را دور نگه می دارد. ضدعفونی خاک گلخانه ها با سموم شیمیایی و یا بخار آب، استفاده از پودر لیندین به نسبت نیم پوند در 100 لیتر آب و دادن سم مالاتیون همراه آب آبیاری از روش های کنترل آفت محسوب می شوند.
این آفت دارای انتشار جهانی بوده و از ریشه تعداد زیادی از گیاهان در مزارع و گلخانه ها تغذیه می کند .
شکل شناسی : سیمفیلای بالغ دارای بدنی باریک و سفید رنگ، حدود یک سانتی متر طول، دارای یک جفت شاخک بلند و 12 جفت پای کوتاه است.
سوسک برگخوار چلیپائیان یا سوسک منداب
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت تخم در خاک می باشد. در بهار با مساعد شدن هوا لارو ها از خاک خارج شده و از پارانشیم برگ تغذیه می کنند. لارو پس از تغذیه و رشد کامل و سه بار پوست اندازی در خاک شفیره می شود. این حشره در سال دارای یک نسل است.
این سوسک در تمام مناطق ایران به خصوص شمال کشور دیده می شود امروزه با کشت وسیع کلزا این سوسک یکی از مهمترین افات این محصول محسوب می شود.
شکل شناسی : حشره بالغ سوسکی به طول 10-8 میلی متر، ای- قرمز، پیش گرده پهن و دارای یک نوار عرضی تیره، شاخک 11 بندی و سطح زیرین بدن حشره سیاه است. بالپوش ها هر یک دارای دو نوار سیاه رنگ است که یکی در کناره بیرونی و دیگری در کنار بالپوش دیگر قرار دارد. پنجه پا چهار بندی است. لارو آفت کارابی فرم دارای سه جفت پای سینه ای، دراز ، به طول 12-10 میلی متر، سر لارو سیاه رنگ و پشت آن خاکستری تیره ئو زیر شکم زرد است. در سطح پشتی بدن زگیل هایی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان خانواده چلیپائیان به خصوص شلغم و ترب تغذیه کرده و تنها رگبرگ ها را باقی می گذارد.
راب لکه دار باغی
مبارزه : گرد پاشی محل آلوده با سم متالدهید 15 درصد و تکرار آن هر دو یا سه هفته و محلول پاشی با متالدهید 20 درصد توصیه می شود.
این ها به بوته های جوان و ساقه ها و اندام های هوایی گیاه صدمه می زنند.
زیست شناسی : تخم ها در دسته ئهای 30 تا 50 تایی در پاییز در خاک گذاشته شده و روی آنها با مایع لزج زرد رنگی پوشانده می شود که این مایع بزودی خشک می شود.
شکل شناسی : راب به طول 10 تا 20 میلی متر دارای لکه های سیاه کشیده در سطح پشتی و پهلو ها می باشد.
پروانه بید کلم
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. حشرات بالغ شب فعال بوده و در شب نیز جفتگیری می کنند. پروانه ماده به صورت منفرد یا دسته ای در سطح زیرین برگ ها و روی رگبرگ ها تخم می گذارد. تعداد تخم تا 180 عدد در دسته های 8-3 تایی می باشند. با تفریخ تخم ها لارو های ریز آفت در سطح زیرین برگ ها از پارانشیم تغذیه می کند. با رشد لارو تغذیه آفت باعث سوراخ شدن برگ ها می شود. لارو روی برگ ها و یا گلبرگ ها تبدیل به شفیره شده و سپس حشرات بالغ ظاهر می شوند. این آفت تا 12 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی دارد.
مبارزه : استفاده از سموم سیستمیک، پرفکتیون و روگور برای از بین بردن لاروها
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است.
شکل شناسی : پروانه بالغ کوچک، بال های جلو باریک و کشیده و کناره های آن ریشک دار است. عرض پروانه با بال های باز 16-11 میلی متر می باشد. قاعده بال ها به رنگ ای روشن و بخش جلویی آن سفید عاجی است. وسط بال های جلویی سه لکه متصل به هم دیده می شود. بال های عقبی خاکستری و دارای حاشیه ریشک دار است. رنگ بال های جلویی حشره ماده روشن تر از حشرات نر می باشد. لارو دوکی کشیده به طول 10-8 میلی متر به رنگ سبز روشن است. تخم ها بیضوی به رنگ زرد لیمویی می باشند.
خسارت : لارو این آفت داخل برگ گیاهان میزبانی مانند کلم، گل کلم، کلم قمری، تربچه و شلغم تغذیه و ایجاد دالان می کند.
سفیده کوچک کلم یا سفیده تربچه .
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روی چلیپائیان تخم می گذارد. این آفت دارای 6-4 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی است.
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا کوچکتر از سفیده بزرگ و سفید رنگ می باشد. بال های جلو سفید در کناره بالایی دارای لکه بزرگ سیاه رنگی است که از لکه پروانه قبلی کوچکتر است. وسط بال های جلویی حشرات ماده دو خال سیاه ودر حشرات نر یک خال سیاه است. عرض پروانه با بال های باز 45 میلی متر می باشد. بال های عقبی سفید است. لارو سبز و بسیار شبیه سفیده بزرگ است. روی حلقه های بدن لکه های زردی دیده می شود که با هم نوار های زرد رنگی در طول بدن ایجاد می کنند تخم ها استوانه ای، زرد و روی آنها شیارهای طولی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی از خانواده چلیپائیان، کلم و تربچه تغذیه می کند.
شته مومی کلم
زیست شناسی: در فصل پاییز شته های بالدار روی خاک و نزدیک طوقه بوته کلم و گل کلم جمع شده و سپس افراد نر و ماده بوجود می آیند. پس از جفتگیری حشره ماده 3 تا 4 تخم روی دمبرگ ها و یا سطح زیرین برگ هامی گذارد که این مرحله دیاپوز و زمستانگذرانی آفت است. در بهار تخم ها تفریخ شده و شته ماده موسس به صورت بکرزایی تولید مثل می کند. هر شته ماده 80 تا 100 پوره می زاید در فصل تابستان شته دارای چندین نسل است در شرایط مناسب تا 20 نسل در سال گزارش شده است. شته همچنین ناقل بیماری ویرسی در کلم می باشد.
شته مومی کلم در سال 1317 اولین بار توسط افشار شرح داده شده است. این شته در تمام مناطق کشور دیده شده و روی کلم، شلغم، تربچه و چلیپائیان تغذیه می کند.
شکل شناسی: شته ماده بی بال به رنگ سبز تیره یا روشن و پوشیده از موم است. سر شته تیره و لکه ای تیره رنگ از سر تا روی شکم کشیده شده است. شاخک شش بندی، کرنیکول ها ای تیره و طول بند سوم شاخک دو برابر بند چهارم است. انتهای بدن 5 یا 6 مو وجود دارد ماده های بالدار به رنگ سبز و پوشیده از موم، سر و سینه خاکستری تیره و لکه تیره از سر تا شکم کشیده شده است. کرنیکول ها ای و دم به رنگ سبز تیره است. طول بند سوم کمی از دوبرابر بند چهارم بلندتر است. شته به برگ، ساقه و گل های گیاه میزبان خسارت وارد کرده و محصول را کاهش می دهد. قاشقی شدن برگ ها و پیچیدگی از علائم خسارت این شته است. تولید عسلک ودر نتیجه جلب قارچ های فوماژین از دیگر علائم خسارت می باشد .
مبارزه با شته ها :
مبارزه بیولوژیک : لارو مگس های خانواده Syrphidae، زنبوران پارازیتوئید، کفشدوزک ها، شیر شته یا Chrysopidae، قارچ های بیماری زا مانند Verticillium lecani در مبارزه بیولوژیک کاربرد دارند .
استفاده از سمپاش های الکترواستاتیک که سم را به صورت سوپانسیون در می آورد و به ذره سم بار الکتریکی می دهد باعث آغشتگی کامل گیاه به سم می شود.
استفاده از نوارهای رنگی زرد رنگ چسبناک توصیه می شود مبارزه شیمیایی بااستفاده از سموم سیستمیک صورت می گیرد کنترل بیولوژیک با استفاده از پارازیتوئیدها و شکارچی ها و همچنین قارچ های بیماریزا انجام شده و از اقدامات زراعی می توان به از بین بردن علف های هرز میزبان آفت اشاره نمود.
سفیده شلغم.
این آفت در بیشتر مناطق کشور مشاهده گردیده است.
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روی گیاهان میزبان تخم می گذارد.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا کوچکتر از سفیده های بزرگ و کوچک کلم و سفید رنگ می باشد. عرض پروانه با بال های باز 40 میلی متر می باشد. رگبال ها در پروانه های ماده کاملا مشخص و در اطراف آنها پولک های ریز تیره رنگی مشاهده می شود. در حشرات نر نیز رگبال ها مشخص و در گوشه هر بال یک لکه و یک خال سیاه دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی از خانواده چلیپائیان، کلم و تربچه تغذیه می کند.
سوسک گلخوار سیاه
مبارزه با سوسک های گلخوار :
اکثر مواقع جمعیت آفت به حدی نیست که مبارزه را توجیه کند ولی در صورت لزوم و با توجه به بیولوژی آفت با حشرات بالغ باید مبارزه صورت گیرد که سمپاشی در مرحله گل نیز باعث ریزش گل ها خواهد شد. معمولا تمام گل های روی یک درخت به میوه تبدیل نمی شود و تا حدی خسارت آفت قابل چشم پوشی است. در صورت لزوم از سموم مالاتیون و سموم کم خطر می توان استفاده کرد.
این آفت نیز اولین بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گردید. این آفت به گل و گاهی برگ درختان جنگلی و باغی از جمله اکاسیا، توسکا، ولیک، سیب جنگلی، صنوبر، اقاقیا و نسترن حمله می کند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود. لاروها خسارت چندانی ندارند.
زیست شناسی : زمستانگذرانی این آفت به صورت حشره کامل داخل خاک و یا لانه های شفیرگی خاک طی می شود. این آفت دارای یک نسل در سال است.
شکل شناسی : حشره بالغ سوسکی به طول 12-9 میلی متر، بالپوش ها سیاه و پیش گرده دارای دو نوار جانبی سفید رنگ و دو لکه جانبی سفید است.
کرم ساقه خوار کلم یا کرم تارتن شرقی کلم
زیست شناسی : حشرات ماده تخم های خود را روی برگ ها گذاشته و لارو جوان وارد ساقه می شود. لارو پس از تغذیه در بقایای گیاهی شفیره می شود. طبق گزارش های موجود آفت در ایران دارای پنج نسل است ولی در هند تا 12 نسل از آن در هر سال گزارش شده است.
مبارزه : به خاطر وجود آفت داخل ساقه سمپاشی معمولا موثر نمی باشد. تنها در صورت امکان در تراکم های بالا می توان از سموم پودری در خاک استفاد نمود که لارو ها را بلافاصله پس از خروج از تخم بکشد.
این آفت روی گیاهان خانواده چلیپائیان و یونجه فعال است
خسارت : لارو های آفت از داخل ساقه های میزبان تغذیه می کند. در صورتی که گیاه در مرحل اولیه رشد باشد خسارت آفت باعث از بین رفتن گیاه خواهد شد. در بعضی گیاهان مانند تربچه لارو داخل ریشه نیز می شود.
شکل شناسی : آفت پروانه ای به طول هشت میلی متر، بال های جلویی ای مایل به قرمز با نوارهای موجدار روشن و تیره بوده و روی هر بال جلو یک لکه ای بیضی شکل دیده می شود. بال های عقبی ای روشن با ریشک هایی در حاشیه، لارو زرد رنگ با نوارهای ای و سری به رنگ قرمز است. لارو در حداکثر رشد 15 میلی متر طول دارد.
سفیده بزرگ کلم
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است .
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده 300-200 تخم روی بوته کلم می گذارد. پس از 15-10 روز لارو های زرد رنگ کوچک از تخم ها خارج شده و دسته جمعی تغذیه می کنند. لارو این حشره ایجاد پیله نمی کند بلکه روی گیاه میزبان شفیره می شود. این آفت دارای 4-2 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی است.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا بزرگ، سفید، عرض با بال های باز 50-40 میلی متر می باشد. بال های جلو سفید در کناره بالایی دارای لکه بزرگ سیاه رنگی است. وسط بال های جلویی حشرات ماده دو خال سیاه ودر حشرات نر بدون خال سیاه است. بال های عقبی سفید و دارای یک خال سیاه است. لارو خاکستری مایل به سبز و دارای سه نوار طولی زرد رنگ، شکم روشنتر و دارای لکه سیاه است. شفیره سه گوش، زرد رنگ با خال های سیاه است. تخم ها استوانه ای، زرد و به قطر نیم و طول یک میلی متر بوده و روی آنه شیارهای طولی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی مانند کلم، گل کلم، کلم قمری، تربچه و شلغم تغذیه می کند.
زیست شناسی : زمستانگذرانی این آفت به صورت حشره کامل داخل خاک و یا لانه های شفیرگی در عمق تا 20 سانتی متری خاک طی می شود. اگر هوا در پاییز و زمستان گرم شود حشرات بالغ از خاک خارج می شوند. در اوایل بهار با مساعد شدن هوا حشرات بالغ بتدریج ظاهر شده و از گل درختان تغذیه می کنند. بعد از چند روز تغذیه حشرات بالغ جفتگیری و حشره ماده تا 20 تخم داخل خاک می گذارد. دره انکوباسیون تخم دوهفته طول کشیده و لارو دارای سه سن می باشد. لارو ها از مواد آلی پوسیده خاک و حتی ریشه گیاهان علفی تغذیه می کنند. لاروها سپس لانه ای شفیرگی در خاک تشکیل داده و درون آن شفیره می شوند. دوره شفیرگی یک هفته طول کشیده و سپس حشرات بالغ ظاهر می گردند. این آفت دارای یک نسل در سال است.
این آفت اولین بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گردید. این آفت به گل و گاهی برگ درختان جنگلی و باغی از جمله اکاسیا، توسکا، ولیک، سیب جنگلی، صنوبر، اقاقیا، نسترن،گوجه و انار حمله می کند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود. لاروها خسارت چندانی ندارند.
شکل شناسی : حشره بالغ به رنگ سیاه مات با کرک های متراکم زرد روشن پوشیده شده است. بالپوش ها دارای نقاط سفید کوچکی است . روی پیش گرده یک خط برجسته وجود دارد.
کک چلیپائیان
زیست شناسی : زمستانگذرانی به صورت لارو بالغ در عمق 15-10 سانتی متری خاک است و با مساعد شدن هوا به سمت سطح خاک آمده داخل لانه هایی شفیره می شوند. پس از ظهور و جفتگیری حشره ماده تخم های خود را در سطح زیرین برگ های علف های هرز و گیاهان به صورت انفرادی و یا دسته ای می گذارد. هر حشره ماده قادر به گذاشتن تا 800 تخم است. لاروهای خارج شده از تخم به صورت دسته جمعی از برگ تغذیه کرده و از سن دوم به بعد از طوقه ها می خورد. لاروها تا 5 بار پوست اندازی کرده و در خاک شفیره می شوند. این آفت تا سه نسل در سال دارد.
خسارت : خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود که برگ ها را سوراخ می کنند. لاروها از ریشه تغذیه می کنند ولی خسارت آنها چشمگیر نیست.
مبارزه : استفاده از طعمه مسموم : لیندین 25 درصد 600 تا 1000 گرم، سبوس گندم یا کنجاله تخم پنبه 100 کیلو گرم و آب 50 لیتر که ابتدا سم را در آب حل نموده و بتدریج روی سبوس می ریزند تا خمیری شود. میزان کاربرد طعمه در هکتار حدود 80 کیلوگرم است که در عصر و غروب پاشیده می شود. مبارزه زراعی شامل شخم زمستانه و یخآب نمودن زمین های آلوده و مبارزه با علف های هرز توصیه می شود.
مبارزه با کک های نباتی :
ردیابی آفت اولین مرحله مبارزه با کک ها می باشد. مبارزه زراعی شامل کشت گیاهان تله یک یا دو هفته قبل از کشت محصول اصلی در کناره ها یا نزدیک محل زمستانگذرانی آفت و سپس سمپاشی آنها، کشت بسیار زودهنگام محصول یا در مناطق خاص تاخیر انداختن کشت تا اتمام تغذیه نسل بهاره، حذف علف های هرز میزبان، مبارزه بیولوژیک با استفاده از دشمنان طبیعی، استفاده از ارقام مقاوم، سمپاشی در صورت لزوم در حواشی مزرعه با سموم تماسی و گوارشی مثل سوین، گوزاتیون و دیپترکس و استفاده از بذور دارای پوشش سمی روش های مبارزه با این آفات می باشند. 9) کرم طوقه بر یا شب پره زمستانی
این آفت در تمام مناطق کشور وجود داشته و روی چغندر قند، پنبه، خیار، کدو، سیب زمینی، یونجه، بادمجان، گوجه فرنگی و … خسارت میزند. لارو آفت به ریشه و طوقه گیاه میزبان حمله می کند.
شکل شناسی : حشره کامل شب پره ای به طول 22-14 و عرض با بال های باز 30-27 میلی متر، بال جلو ای روشن تا تیره، روی هر بال جلو سه لکه کشیده مثلثی، گرد و لوبیایی تیره دیده می شود. بال عقب روشن است. لارو از خاکی، خاکستری تا سیاه رنگ به طول 50-45 میلی متر در حداکثر رشد و روی سطح پشتی یک نوار باریک روشن دیده می شود. پشت سینه اول یک لکه ای یا سیاه رنگ پهن وجود دارد. لکه های تیره دیگری نیز روی سایر بندها قابل مشاهده است. شفیره کله قندی، حنایی به طول 20-15 میلی متر و در انتها دارای تعدادی خار است. تخم ها حدود 5/0 میلی متر ابتدا سفید شیری و سپس لکه های ای پیدا کرده و در پایان سیاه می شوند.
شکل شناسی : حشرات بالغ سیاه، متالیک و دارای پای عقب بزرگ و جهنده دارند. لارو سفید و بدون پا، پا و سینه ای، شفیره دارای پیوست های آزاد می باشد.
عسلک پنبه
زیست شناسی: این سفید بالک دارای مراحل تخم، چهار سن پورگی و بالغ می باشد. زمان تکمیل هر سیکل به طور متوسط 70-15 روز بسته به شرایط محیط و میزبان طول می کشد. در تحت شرایط کنترل شده آفت می تواند در دمای 30 درجه سانتیگراد در 17 روز سیکل خود را کامل نماید. نسل های آفت نیز معمولا با هم همپوشانی دارند. تخم آفت داخل بافت مزوفیل یا بافت های داخلی زیر برگ های بالای گیاه گذاشته می شود. این تخم ها با پیوستی به برگ متصل می شوند. تخم ها در ابتدا سفید بوده ولی بعدا و قبل از تفریخ ای می شوند. حشرات ماده 300-28 تخم بسته به شرایط محیطی و میزبان می گذارند. در دمای 32 درجه سانتیگراد انکوباسیون تخم 5 تا 22 روز طول ی کشد. دمای پایین مرگ و میر را بالا می برد و رطوبت نیز در زمان انکوباسیون و مرگ و میر تخم ها نقش دارد. پوره سن اول بعد از خروج از تخم مسافت کمی حرکت کرده و محلی برای تغذیه پیدا می کند. در محلی که پیدا می کند سه سن پورگی غیر متحرک را طی می نماید. پوره ها تخم مرغی و کرمی رنگ و کل دوره پورگی 4-2 هفته طول می کشد. حشرات بالغ در اوایل صبح ظاهر شده و در ساعات ابتدایی جفتگیری می کنند. طول عمر حشرات بالغ بین 6 تا 55 روز است. ممکن است تولید مثل بدون جفتگیری نیز دیده شود که حشرات ماده جفتگیری نکرده به صورت بکرزا تولید تنها حشرات نر کند.
شکل شناسی: حشرات بالغ سفید حدود یک میلی متر طول ، پوشیده از موم سفید رنگ و شبیه سفید بالک گلخانه می باشد. تشخیص این دو سفید بالک در مزارع بسیار مشکل است ولی تفاوت های کمی با هم دارند. برای مثال بال در عسلک پنبه به صورت شیروانی روی بدن و کمی دور نگه داشته می شود که بدن زرد کمرنگ حشره مشخص است، حشرات بالغ تخم های خود را به طور تصادفی به صورت منفرد یا مجتمع معمولا زیر سطح برگ ها می گذارند در صورتی که سفید بالک گلخانه تخم های خود را به صورت نیم دایره می گذارد. البته لازم به ذکر است که روی برگ های مسطح تر مانند فیکوس تخم های عسلک نیز به صورت نیم دایره می باشد. چهار مرحله غیر بالغ حشره شامل سنین پورگی همه غیر فعال هستند. ظاهر آنها بسته به نوع میزبان متفاوت است ولی معمولا زرد رنگ و در انتها نوک تیز تر از سفید بالک گلخانه می باشند. مرحله چهارم قبل از بلوغ یا شفیرگی عسلک دارای دو لکه چشمی قرمز رنگ است.
میزبان ها: این سفید بالک دارای دامنه میزبانی وسیعی است که به بیش از 500 گونه گیاه از 63 خانواده حمله می کند. میزبان های آفت شامل آووکادو، کلم بروکلی، کلم، کلم چینی، خیار، بادمجان، انجیر، لوبیا، گواوا، پنبه، کاهو، رز، سویا، کدو، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، هندوانه و غیره می باشند. همچنین علف های هرزبسیاری میزبان این افت محسوب می شوند.
خسارت: این سفید بالک ناقل بیش از60 ویروس مختلف که بسیاری از این ویروس ها بسیار خسارت زا هستند. همچنین تغذیه مستقیم آفت با تغذیه از شیره گیاهی باعث ایجاد علائمی مانند نقره ای شدن برگ ها، زردی برگ ها و رسیدن ناهماهنگ میوه های جالیز می شود. حشرات بالغ با ترشح عسلک، گیاهان را چسبناک نموده و محلی مناسب برای قارچ های ساپروفیت آماده می سازند.
مبارزه با سفید بالک ها :
روش مناسبی برای کنترل سفید بالک ها وجود ندارد مرگ و میر تخم ها معمولا کم است. آب و هوا و شکارچی ها مراحل پورگی ابتدایی را به شدت کاهش می دهند ولی روی سایر مراحل اثر کمی دارند. در گذشته با استفاده از سموم شیمیایی حشرات بالغ به آسانی از بین می رفتند اما مقاومت در برابر حشره کش های شیمیایی امروزه مسئله بغرنجی شده است و بکارگیری مکرر سموم مختلف روی سایر آفات تاثیر می گذارد. ترکیبی از سم پاشی و اقدامات زراعی بهترین راه کنترل آفت می باشد. استفاده از کنترل کننده های رشد یا IGR های هورمونی مانند آدمیرال که شبیه هورمون جوانی است در دز کم تاثیر زیادی در کنترل این گروه از آفات دارند. استفاده از این سموم باعث عقیمی حشرات بالغ و همچنین جلوگیری از تفریخ تخم ها شده و شفیره را سیاه می کند .
سن سبز پنبه
این سن یکی از آفات بسیار پلی فاژ دنیا بوده که روی انواع درختان از جمله توت، محصولات زراعی و علف های هرز تغذیه می کند.
زیست شناسی: زمستانگذرانی به صورت حشره کامل زیر بوته ها و پناهگاه های دیگر بوده و در بهار ظاهر شده و تخم گذاری می کند. تخم ها در دسته های 70-40 تایی زیر برگ ها گذاشته می شوند.تعداد تخم در هر حشره ماده تا 160 عدد شمارش شده است. اسن آفت دارای چهار نسل در سال است.
خسارت: تغذیه و خسارت مستقیم آفت باعث ایجاد کاهش محصول می شود. نفوذ استایلت ها و تزریق بزاق به بافت گیاه صدمه می زند و بی رنگی و تغییر شکل اندام های گیاهی را ایجاد می کند و از بین رفتن مواد غذایی گیاه رشد آن را به تعویق می اندازد. انتقال اسپور قارچ های بیماری زا به طریق مکانیکی نیز امکان پذیر است.
مبارزه: استفاده از سموم اکسی دیمتون متیل مایع امولسیون شونده 25 درصدو مونوکلروفوس 40 درصد به میزان یک لیتر در هکتار یک یا دو بار در سال توصیه می شود.
شکل شناسی: حشره کامل 18-14 میلی متر طول و 11-9 میلی متر عرض دارد. رنگ بدن سبز، تخم ها سفید کرمی، پوره ها نارنجی رنگ با سری قرمز هستند.
شته جالیز Glover
زیست شناسی: شته معمولا بکرزا است ولی در بعضی مناطق دارای سیکل زندگی دو میزبانه و میزبان اولیه آن شامل کنف ، عناب و کاتالپا هستند. این شته می توان گرمای تابستان را تحمل کند و تا 60 نسل در سال داشته باشد. حشرات بالغ مورد توجه مورچه ها هستند. زمستانگذرانی به صورت تخم روی میزبان ثانویه می باشد.
شکل شناسی: حشرات بالغ بالدار زنده زا دارای سر، سینه و کرنیکول سیاه رنگ و شکم به رنگ ای مختلف است. این شته حدود 2 میلی متر طول دارد حشرات بی بال زنده زا به رنگ های مختلف اغلب سبز مایل به زرد و گاهی سیاه و دارای کرنیکولی سیاه رنگ است. پوره ها در اندازه های مختلف کوچکتر از فرم بالغ و با رنگ های متفاوت از زرد کمرنگ تا سبز روشن می باشند.
خسارت: تغذیه از شیره گیاهی و تولید عسلک، انتقال ویروس های مهم گیاهی مانند تریستیزای مرکبات از خسارت های آفت می باشد.
میزبان ها: آفت بسیار پلی فاژ بوده و به خصوص روی گیاهان خانواده های کدوئیان و پنبه و همچنین مرکبات دیده می شود. از سبزیجات میزبان آفت خربزه، خیار، بادمجان و توت فرنگی نام برده می شود.
سیمفیلای باغی
زیست شناسی : تخمگذاری آفت در بهار شروع و ادامه دار است. تخم ها به صورت دسته های 20 تایی داخل خاک صورت گرفته و دوره انکوباسیون تخم 10 روز می باشد. آفت دارای شش پوست اندازی بوده و طی 50-40 روز کامل می شود. تمام مراحل زندگی داخل خاک طی می شود. در شرایط نامناسب آفت داخل خاک تا 5-4 سال زندگی می کند.
مبارزه : غرقآب نمودن زمین به مدت دو ماه در تابستان و یا یک ماه در زمستان تا دو سال آفت را دور نگه می دارد. ضدعفونی خاک گلخانه ها با سموم شیمیایی و یا بخار آب، استفاده از پودر لیندین به نسبت نیم پوند در 100 لیتر آب و دادن سم مالاتیون همراه آب آبیاری از روش های کنترل آفت محسوب می شوند.
این آفت دارای انتشار جهانی بوده و از ریشه تعداد زیادی از گیاهان در مزارع و گلخانه ها تغذیه می کند .
شکل شناسی : سیمفیلای بالغ دارای بدنی باریک و سفید رنگ، حدود یک سانتی متر طول، دارای یک جفت شاخک بلند و 12 جفت پای کوتاه است.
سوسک برگخوار چلیپائیان یا سوسک منداب
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت تخم در خاک می باشد. در بهار با مساعد شدن هوا لارو ها از خاک خارج شده و از پارانشیم برگ تغذیه می کنند. لارو پس از تغذیه و رشد کامل و سه بار پوست اندازی در خاک شفیره می شود. این حشره در سال دارای یک نسل است.
این سوسک در تمام مناطق ایران به خصوص شمال کشور دیده می شود امروزه با کشت وسیع کلزا این سوسک یکی از مهمترین افات این محصول محسوب می شود.
شکل شناسی : حشره بالغ سوسکی به طول 10-8 میلی متر، ای- قرمز، پیش گرده پهن و دارای یک نوار عرضی تیره، شاخک 11 بندی و سطح زیرین بدن حشره سیاه است. بالپوش ها هر یک دارای دو نوار سیاه رنگ است که یکی در کناره بیرونی و دیگری در کنار بالپوش دیگر قرار دارد. پنجه پا چهار بندی است. لارو آفت کارابی فرم دارای سه جفت پای سینه ای، دراز ، به طول 12-10 میلی متر، سر لارو سیاه رنگ و پشت آن خاکستری تیره ئو زیر شکم زرد است. در سطح پشتی بدن زگیل هایی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان خانواده چلیپائیان به خصوص شلغم و ترب تغذیه کرده و تنها رگبرگ ها را باقی می گذارد.
راب لکه دار باغی
مبارزه : گرد پاشی محل آلوده با سم متالدهید 15 درصد و تکرار آن هر دو یا سه هفته و محلول پاشی با متالدهید 20 درصد توصیه می شود.
این ها به بوته های جوان و ساقه ها و اندام های هوایی گیاه صدمه می زنند.
زیست شناسی : تخم ها در دسته ئهای 30 تا 50 تایی در پاییز در خاک گذاشته شده و روی آنها با مایع لزج زرد رنگی پوشانده می شود که این مایع بزودی خشک می شود.
شکل شناسی : راب به طول 10 تا 20 میلی متر دارای لکه های سیاه کشیده در سطح پشتی و پهلو ها می باشد.
پروانه بید کلم
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. حشرات بالغ شب فعال بوده و در شب نیز جفتگیری می کنند. پروانه ماده به صورت منفرد یا دسته ای در سطح زیرین برگ ها و روی رگبرگ ها تخم می گذارد. تعداد تخم تا 180 عدد در دسته های 8-3 تایی می باشند. با تفریخ تخم ها لارو های ریز آفت در سطح زیرین برگ ها از پارانشیم تغذیه می کند. با رشد لارو تغذیه آفت باعث سوراخ شدن برگ ها می شود. لارو روی برگ ها و یا گلبرگ ها تبدیل به شفیره شده و سپس حشرات بالغ ظاهر می شوند. این آفت تا 12 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی دارد.
مبارزه : استفاده از سموم سیستمیک، پرفکتیون و روگور برای از بین بردن لاروها
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است.
شکل شناسی : پروانه بالغ کوچک، بال های جلو باریک و کشیده و کناره های آن ریشک دار است. عرض پروانه با بال های باز 16-11 میلی متر می باشد. قاعده بال ها به رنگ ای روشن و بخش جلویی آن سفید عاجی است. وسط بال های جلویی سه لکه متصل به هم دیده می شود. بال های عقبی خاکستری و دارای حاشیه ریشک دار است. رنگ بال های جلویی حشره ماده روشن تر از حشرات نر می باشد. لارو دوکی کشیده به طول 10-8 میلی متر به رنگ سبز روشن است. تخم ها بیضوی به رنگ زرد لیمویی می باشند.
خسارت : لارو این آفت داخل برگ گیاهان میزبانی مانند کلم، گل کلم، کلم قمری، تربچه و شلغم تغذیه و ایجاد دالان می کند.
سفیده کوچک کلم یا سفیده تربچه .
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روی چلیپائیان تخم می گذارد. این آفت دارای 6-4 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی است.
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا کوچکتر از سفیده بزرگ و سفید رنگ می باشد. بال های جلو سفید در کناره بالایی دارای لکه بزرگ سیاه رنگی است که از لکه پروانه قبلی کوچکتر است. وسط بال های جلویی حشرات ماده دو خال سیاه ودر حشرات نر یک خال سیاه است. عرض پروانه با بال های باز 45 میلی متر می باشد. بال های عقبی سفید است. لارو سبز و بسیار شبیه سفیده بزرگ است. روی حلقه های بدن لکه های زردی دیده می شود که با هم نوار های زرد رنگی در طول بدن ایجاد می کنند تخم ها استوانه ای، زرد و روی آنها شیارهای طولی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی از خانواده چلیپائیان، کلم و تربچه تغذیه می کند.
شته مومی کلم
زیست شناسی: در فصل پاییز شته های بالدار روی خاک و نزدیک طوقه بوته کلم و گل کلم جمع شده و سپس افراد نر و ماده بوجود می آیند. پس از جفتگیری حشره ماده 3 تا 4 تخم روی دمبرگ ها و یا سطح زیرین برگ هامی گذارد که این مرحله دیاپوز و زمستانگذرانی آفت است. در بهار تخم ها تفریخ شده و شته ماده موسس به صورت بکرزایی تولید مثل می کند. هر شته ماده 80 تا 100 پوره می زاید در فصل تابستان شته دارای چندین نسل است در شرایط مناسب تا 20 نسل در سال گزارش شده است. شته همچنین ناقل بیماری ویرسی در کلم می باشد.
شته مومی کلم در سال 1317 اولین بار توسط افشار شرح داده شده است. این شته در تمام مناطق کشور دیده شده و روی کلم، شلغم، تربچه و چلیپائیان تغذیه می کند.
شکل شناسی: شته ماده بی بال به رنگ سبز تیره یا روشن و پوشیده از موم است. سر شته تیره و لکه ای تیره رنگ از سر تا روی شکم کشیده شده است. شاخک شش بندی، کرنیکول ها ای تیره و طول بند سوم شاخک دو برابر بند چهارم است. انتهای بدن 5 یا 6 مو وجود دارد ماده های بالدار به رنگ سبز و پوشیده از موم، سر و سینه خاکستری تیره و لکه تیره از سر تا شکم کشیده شده است. کرنیکول ها ای و دم به رنگ سبز تیره است. طول بند سوم کمی از دوبرابر بند چهارم بلندتر است. شته به برگ، ساقه و گل های گیاه میزبان خسارت وارد کرده و محصول را کاهش می دهد. قاشقی شدن برگ ها و پیچیدگی از علائم خسارت این شته است. تولید عسلک ودر نتیجه جلب قارچ های فوماژین از دیگر علائم خسارت می باشد .
مبارزه با شته ها :
مبارزه بیولوژیک : لارو مگس های خانواده Syrphidae، زنبوران پارازیتوئید، کفشدوزک ها، شیر شته یا Chrysopidae، قارچ های بیماری زا مانند Verticillium lecani در مبارزه بیولوژیک کاربرد دارند .
استفاده از سمپاش های الکترواستاتیک که سم را به صورت سوپانسیون در می آورد و به ذره سم بار الکتریکی می دهد باعث آغشتگی کامل گیاه به سم می شود.
استفاده از نوارهای رنگی زرد رنگ چسبناک توصیه می شود مبارزه شیمیایی بااستفاده از سموم سیستمیک صورت می گیرد کنترل بیولوژیک با استفاده از پارازیتوئیدها و شکارچی ها و همچنین قارچ های بیماریزا انجام شده و از اقدامات زراعی می توان به از بین بردن علف های هرز میزبان آفت اشاره نمود.
سفیده شلغم.
این آفت در بیشتر مناطق کشور مشاهده گردیده است.
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده روی گیاهان میزبان تخم می گذارد.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا کوچکتر از سفیده های بزرگ و کوچک کلم و سفید رنگ می باشد. عرض پروانه با بال های باز 40 میلی متر می باشد. رگبال ها در پروانه های ماده کاملا مشخص و در اطراف آنها پولک های ریز تیره رنگی مشاهده می شود. در حشرات نر نیز رگبال ها مشخص و در گوشه هر بال یک لکه و یک خال سیاه دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی از خانواده چلیپائیان، کلم و تربچه تغذیه می کند.
سوسک گلخوار سیاه
مبارزه با سوسک های گلخوار :
اکثر مواقع جمعیت آفت به حدی نیست که مبارزه را توجیه کند ولی در صورت لزوم و با توجه به بیولوژی آفت با حشرات بالغ باید مبارزه صورت گیرد که سمپاشی در مرحله گل نیز باعث ریزش گل ها خواهد شد. معمولا تمام گل های روی یک درخت به میوه تبدیل نمی شود و تا حدی خسارت آفت قابل چشم پوشی است. در صورت لزوم از سموم مالاتیون و سموم کم خطر می توان استفاده کرد.
این آفت نیز اولین بار توسط افشار در سال 1316 گزارش گردید. این آفت به گل و گاهی برگ درختان جنگلی و باغی از جمله اکاسیا، توسکا، ولیک، سیب جنگلی، صنوبر، اقاقیا و نسترن حمله می کند. خسارت آفت توسط حشرات بالغ ایجاد می شود. لاروها خسارت چندانی ندارند.
زیست شناسی : زمستانگذرانی این آفت به صورت حشره کامل داخل خاک و یا لانه های شفیرگی خاک طی می شود. این آفت دارای یک نسل در سال است.
شکل شناسی : حشره بالغ سوسکی به طول 12-9 میلی متر، بالپوش ها سیاه و پیش گرده دارای دو نوار جانبی سفید رنگ و دو لکه جانبی سفید است.
کرم ساقه خوار کلم یا کرم تارتن شرقی کلم
زیست شناسی : حشرات ماده تخم های خود را روی برگ ها گذاشته و لارو جوان وارد ساقه می شود. لارو پس از تغذیه در بقایای گیاهی شفیره می شود. طبق گزارش های موجود آفت در ایران دارای پنج نسل است ولی در هند تا 12 نسل از آن در هر سال گزارش شده است.
مبارزه : به خاطر وجود آفت داخل ساقه سمپاشی معمولا موثر نمی باشد. تنها در صورت امکان در تراکم های بالا می توان از سموم پودری در خاک استفاد نمود که لارو ها را بلافاصله پس از خروج از تخم بکشد.
این آفت روی گیاهان خانواده چلیپائیان و یونجه فعال است
خسارت : لارو های آفت از داخل ساقه های میزبان تغذیه می کند. در صورتی که گیاه در مرحل اولیه رشد باشد خسارت آفت باعث از بین رفتن گیاه خواهد شد. در بعضی گیاهان مانند تربچه لارو داخل ریشه نیز می شود.
شکل شناسی : آفت پروانه ای به طول هشت میلی متر، بال های جلویی ای مایل به قرمز با نوارهای موجدار روشن و تیره بوده و روی هر بال جلو یک لکه ای بیضی شکل دیده می شود. بال های عقبی ای روشن با ریشک هایی در حاشیه، لارو زرد رنگ با نوارهای ای و سری به رنگ قرمز است. لارو در حداکثر رشد 15 میلی متر طول دارد.
سفیده بزرگ کلم
این آفت در تمام مناطق کشور مشاهده گردیده است .
زیست شناسی : زمستانگذرانی آفت به صورت شفیره روی نباتات میزبان و یا پناهگاه ها می باشد. در بهار حشرات بالغ ظاهر شده و پروانه ماده 300-200 تخم روی بوته کلم می گذارد. پس از 15-10 روز لارو های زرد رنگ کوچک از تخم ها خارج شده و دسته جمعی تغذیه می کنند. لارو این حشره ایجاد پیله نمی کند بلکه روی گیاه میزبان شفیره می شود. این آفت دارای 4-2 نسل در سال بسته به شرایط آب و هوایی است.
شکل شناسی : پروانه بالغ نسبتا بزرگ، سفید، عرض با بال های باز 50-40 میلی متر می باشد. بال های جلو سفید در کناره بالایی دارای لکه بزرگ سیاه رنگی است. وسط بال های جلویی حشرات ماده دو خال سیاه ودر حشرات نر بدون خال سیاه است. بال های عقبی سفید و دارای یک خال سیاه است. لارو خاکستری مایل به سبز و دارای سه نوار طولی زرد رنگ، شکم روشنتر و دارای لکه سیاه است. شفیره سه گوش، زرد رنگ با خال های سیاه است. تخم ها استوانه ای، زرد و به قطر نیم و طول یک میلی متر بوده و روی آنه شیارهای طولی دیده می شود.
خسارت : لارو این آفت از برگ گیاهان میزبانی مانند کلم، گل کلم، کلم قمری، تربچه و شلغم تغذیه می کند.
دیدگاه ها