استفاده از سیستم گرمایشی و تابشی به عنوان ابزاری برای مصرف بهینه انرژی‌ها و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گرم کردن سالنهای بزرگ مانند کارگاه‌ها، کارخانه‌ها، سالنهای ورزشی، سوله صنعتی و... قبلا از طریق سیستم‌های گرمایش همرفتی صورت می‌گرفت که هدر رفت انرژی، مصرف سوخت زیاد و عدم بهینه سازی مصرف انرژی را در پی دشت. سیستم گرمایش تابشی جزء جدیدترین سیستم‌های گرمایشی است که امروزه جایگزین این روش پر هزینه شده است. این سامانه به دلیل قابل نصب بودن در ارتفاع و مصرف انرژی پایین در بیشتر مکان‌ها قابل‌استفاده است.
سیستم گرمایش تابشی چیست؟
سیستم گرمایش تابشی یکی از روش‌های صرفه جویی در مصرف انرژی است. این سیستم مانند نور خورشید است و با جابجا کردن گرما و حرارت و انتقال آن‌ها به محیط و اطراف، از طریق مکانیزم تابشی حرارتی عمل می‌کند. سیستم های گرمایش تابشی جز بخاری‌های صنعتی به شمار می‌روند و یکی از بهترین انواع سیستم‌های گرمایشی برای گرمایش نقطه‌ای محسوب می‌شوند.
نحوه عملکرد سیستم گرمایش تابشی
سیستم گرمایش تابشی متشکل از لوله، مشعل، منعکس کننده و فن مکنده هستند. سوخت مورد نیاز این سیستم اغلب از گاز شهری تامین می‌شود. ر این سیستم مخلوط گاز و هوا به وسیله مشعل در داخل لوله سوزانده می‌شود و دمای لوله را تا ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد افزایش می‌دهد. حرارت تولید شده به صورت تابشی از طریق این لوله‌ها وارد محیط می‌شود. صفحات ذوزنقه‌ای در بالای لوله‌ها، امواج تابیده شده به سمت بالا را به سوی پایین و محل مورد نیاز منعکس می‌کنند. این امواج گرمایی در اثر برخورد به اجسام به گرما تبدیل می‌شوند و باعث گرم شدن سطوح برخورد می‌شوند. ضریب تابشی بسیار زیاد این لوله‌ها موجب کاهش اتلاف و مصرف انرژی می‌شود.
مزایای سیستم گرمایشی تابشی
- گرمایش یکنواخت با حداقل مصرف انرژی
- عدم خشک کردن هوا و حفظ رطوبت محیط
- عدم پراکنش گرد و غبار و دیگر آلودگیهای محیطی به دلیل استفاده از الگوی تابشی
- حذف موتورخانه مرکزی، تاسیسات پیچیده و مشکلات
- عدم اشغال فضای مفید کاری به سبب نصب در ارتفاع
- کاهش 50 درصدی مصرف گاز و 90 درصدی مصرف برق
- انتقال یکنواخت گرما در محیط
- امکان شبکه شدن و کنترل از یک محل
- امکان تنظیم خودکار زمان گرمایش و پیش گرمایش محیط بر اساس ساعت کاری
- ایمنی بالا در برابر آتش‌سوزی
- تولید گرمای پاک و بدون آلاینده و کاهش اثرات زیست‌محیطی
- گرم کردن سریع بلافاصله پس از روشن شدن تجهیزات
سیستم گرمایش تابشی برای انتقال گرما نیازی به جریان هوا ندارد و به همین دلیل مانع انتقال بیماری و آلودگی در محیط‌هایی مثل مرغداری و دامداری می‌شود.
انواع سیستم های گرمایش تابشی
سیستم های گرمایش تابشی تنوع زیادی دارند و در طرح‌ها، مدل‌ها و اندازه‌های مختلف در بازار موجودند که با توجه به شرایط و نیازهای گرمایشی محیط مورد نظر انتخاب می‌شوند. این سیستم‌ها را می‌توان بر اساس فاکتورهای متعددی چون نوع سوخت مصرفی، نوع کاربرد دسته‌بندی کرد.
سیستم گرمایش تابشی با توجه به نوع سوخت مصرفی به انواع سیستم گرمایش تابشی برقی، گازی و نفتی یا سوخت دیزلی و براساس نوع و نحوه کاربرد به انواع سیستم گرمایشی تابشی سقفی، دیواری و کف تقسیم‌بندی می‌شوند.
سیستم گرمایش تابشی از سقف
سیستم گرمایش تابشی از سقف یا هیتر تشعشعی نوعی سیستم گرمایشی و تابشی است که همانطور که از نامش مشخص است در سقف‌های دارای ارتفاع نصب می‌شوند. این سیستم‌ها به دلیل کاهش هزینههای مصرف انرژی یکی از پرکاربردترین سیستم‌های گرمایشی صنعتی محسوب می‌شود.
در سیستم گرمایش تابشی از سقف، گرمای تولید شده از طریق منبع انرژی (برق، گاز طبیعی) در لوله‌های سقفی، همانند نور خورشید از بالا به محیط زمین، گرما می‌بخشد. امواج الکترومغناطیسی چون امواج مادون قرمز، از جسم گرم به جسم سرد (روش تابشی) انتقال می‌یابد و محیط تحت پوشش خود را گرم می‌کند. از سیستم گرمایش تابشی از سقف می‌توان در کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی، گلخانه‌ها، مرغداری‌‌ها، دامداری‌ها، سالنهای ورزشی و سایر مکان‌های دارای سقف بلند و پر رفت و آمد استفاده کرد.
سیستم گرمایشی تابشی از کف
تجهیزات گرماساز این نوع سیستم گرمایش تابشی در کف نصب می‌شوند و گرما از طریق لوله‌های آب گرم یا سیم‌های الکتریکی که در زیر کفپوش مدفون شده‌اند، به محیط منتقل می‌شوند. سیستم گرمایشی تابشی از کف به انواع سیستم تابشی از کف هوای گرم، سیستم تابشی از کف الکتریکی و سیستم تابشی از کف هیدرونیک یا آب داغ تقسیم می‌شوند. از سیستم گرمایش تابشی از کف می‌توان در کف هر مکانی استفاده نمود.
هیتر تابشی
هیتر تابشی از انواع سیستم‌های گرمایش تابشی است که با استفاده از یک منبع گرمایشی، مانند المان‌های تابشی یا لامپ‌های فرابنفش، امواج الکترومغناطیسی را تولید و با ارسال این امواج به اطراف، محیط را گرم می‌کند. انرژی تابشی به کمک منعکس‌کننده به سمت پایین هدایت می‌شود و فن مکنده نیز مکش لازم برای انتقال محصولات احتراق به انتهای لوله را فراهم می‌کند. از هیترهای تابشی می‌توان برای گرم کردن یکنواخت و یکسان محیط‌هایی با ارتفاع بالای ۳ متر مثل گلخانه‌ها، نمایشگاه‌ها، ایستگاه‌های مترو، مصلی‌ها، پارکینگ خودرو و مرغداری‌‌ها استفاده کرد.
قیمت سیستم گرمایشی تابشی
قیمت سیستم گرمایشی تابشی از 29 میلیون تومان تا 45 میلیون تومان متغیر میباشد و در مقایسه با دیگر سیستم‌های گرمایشی بالاتر است. همانطور که اشاره شد سیستم های گرمایشی تابشی دارای مدل‌های متنوع و به تبع قیمت متفاوتی هستند. همچنین قیمت سیستم گرمایشی تابشی تحت تاثیر فاکتورهایی چون کیفیت قطعات به کار رفته، سوخت مصرفی، اندازه، برند سازنده، گارانتی، خدمات پس از فروش و... بستگی دارد. به هر حال قیمت سیستم گرمایشی تابشی هر چقدر که باشد، ظرفیت بالای گرمایی و کاهش هزینههای مصرف انرژی در طولانی‌مدت ارزش هزینه کردن را دارد.