ولکامریانا پایه ای مناسب برای تولید نهال های پیوندی لیموترش
پرورش مرکبات به صورت درختان بذری تا اواسط دهه 1800 میلادی متداول بوده است. شیوع بیماری پوسیدگی طوقه(فیتوفترا)، منجر به انجام تحقیقاتی در زمینه استفاده از پایه های مختلف در مرکبات گردید و از آن به بعد تکثیر پیوندی مرکبات عملاً رایج شد (رادنیا، 1375). به طور کلی در استفاده از پایه برای یک رقم پیوندی بایستی به اثرات پایه بر خصوصیات پیوندک توجه نمود. نوع پایه فرم و اندازه درخت پیوندی را تحت تأثیر قرار داده و باعث کوتاهی و یا بلند شدن ارتفاع درخت می شود (خوشخوی، 1368). در مرکبات نیز پایه اثرات متفاوتی بر میزان رشد رویشی، میزان کلروفیل و ترکیبات معدنی پیوندک دارد. لیموآب یکی از ارقام تجاری مرکبات در کشور ماست که در مناطق جنوبی کشور با سازگاری مناسب با خصوصیات خاکهای آهکی، سطح زیر کشت زیادی را به خود اختصاص داده است. یکی از مصارف میوة لیموآب، تهیة آبلیمو از آن است و به همین دلیل بذر آن به مقدار زیاد و ارزان در دسترس می باشد. بذرها دارای خاصیت چند جنینی بوده و بیش از 75 درصد از جنین ها نوسلار(شبیه به اصل) هستند (رادنیا، 1375). بر همین اساس، ازدیاد لیموآب در جنوب کشور از گذشته های دور به صورت بذری بوده و علاوه بر کاشت نهال بذری جهت تولید میوه، از نهال های لیموآب به عنوان پایه جهت تولید سایر ارقام پیوندی مرکبات نیز استفاده می شود. طولانی بودن دوره نونهالی، خاردار بودن، تفرقه صفات و عدم یکنواختی درصدی از نهال ها، از مشکلات موجود در باغهای لیموآب است. یکی از راههای حل مشکل فوق، توسعه روش ازدیاد پیوندی این گیاه است. در این راستا بررسی تأثیر نوع پایه بر خصوصیات رشدی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب ضروری به نظر می رسد. علیرغم آنکه معمولاً در ایجاد پایه ها، کارایی آنها در باغ مورد تأکید است، لیکن معمولاً هیچ پایه ای بدون آنکه در خزانه مورد قبول واقع شود، نمی تواند ارزش تکثیر تجاری به خود بگیرد. بر این اساس تأثیر نوع پایه بر خصوصیات رشدی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب در شرایط خاک آهکی جهرم مورد بررسی قرار گرفت.
در این پژوهش به منظور تأثیر نوع پایه بر رشد رویشی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب 10 پایه شامل لیموشیرین، لیموآب، لیمو لیسبون، پرتقال محلی، نارنگی کلمانتین، گریپ فروت، نارنگی کارا(نارنگی ساتسوما * نارنگی کینگ)، بکرایی(نارنگی * لیموشیرین)، ولکامریانا(نارنج * لیمو لیسبون) و نارنج مورد بررسی قرار گرفت.
5/7 ماه پس از کاشت بذر پایه های مذکور، نهال ها با استفاده از پیوندک لیموآب به روش کوپیوند سپری پیوند شدند. در پایان آزمایش که حدود 4 ماه از عمر پیوندک ها می‌گذشت، فاکتورهایی نظیر طول، قطر و کلروفیل پیوندک و عناصر پرمصرف و کم‌مصرف در آنها اندازه گیری شد.
با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که در بین پایه های مورد آزمایش، ولکامریانا(هیبرید بین نارنج و لیمو لیسبون) به خوبی قادر به جذب و تأمین عناصر پرمصرف مورد نیاز پیوندک است. به طور کلی نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر بسزای نوع پایه بر روند رشد رویشی و ترکیبات معدنی پیوندک می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، در یک جمع بندی کلی، می‌توان به ترتیب پایه های ولکامریانا، بکرایی، لیموشیرین، لیمو لیسبون، لیموآب و تا حدودی نارنج را تحت شرایط این آزمایش برای پیوندک لیموآب، مناسب تشخیص داد. لیکن تشخیص قطعی بهترین پایه برای پیوندک لیموآب، تحت شرایط خاک آهکی، نیاز به آزمایشات مزرعه ای چندساله داشته تا طی آن خصوصیات کمی و کیفی میوه و سازگاری نوع پایه میوه با شرایط خاک، در دراز مدت نیز مشخص شود.
پرورش مرکبات به صورت درختان بذری تا اواسط دهه 1800 میلادی متداول بوده است. شیوع بیماری پوسیدگی طوقه(فیتوفترا)، منجر به انجام تحقیقاتی در زمینه استفاده از پایه های مختلف در مرکبات گردید و از آن به بعد تکثیر پیوندی مرکبات عملاً رایج شد (رادنیا، 1375). به طور کلی در استفاده از پایه برای یک رقم پیوندی بایستی به اثرات پایه بر خصوصیات پیوندک توجه نمود. نوع پایه فرم و اندازه درخت پیوندی را تحت تأثیر قرار داده و باعث کوتاهی و یا بلند شدن ارتفاع درخت می شود (خوشخوی، 1368). در مرکبات نیز پایه اثرات متفاوتی بر میزان رشد رویشی، میزان کلروفیل و ترکیبات معدنی پیوندک دارد. لیموآب یکی از ارقام تجاری مرکبات در کشور ماست که در مناطق جنوبی کشور با سازگاری مناسب با خصوصیات خاکهای آهکی، سطح زیر کشت زیادی را به خود اختصاص داده است. یکی از مصارف میوة لیموآب، تهیة آبلیمو از آن است و به همین دلیل بذر آن به مقدار زیاد و ارزان در دسترس می باشد. بذرها دارای خاصیت چند جنینی بوده و بیش از 75 درصد از جنین ها نوسلار(شبیه به اصل) هستند (رادنیا، 1375). بر همین اساس، ازدیاد لیموآب در جنوب کشور از گذشته های دور به صورت بذری بوده و علاوه بر کاشت نهال بذری جهت تولید میوه، از نهال های لیموآب به عنوان پایه جهت تولید سایر ارقام پیوندی مرکبات نیز استفاده می شود. طولانی بودن دوره نونهالی، خاردار بودن، تفرقه صفات و عدم یکنواختی درصدی از نهال ها، از مشکلات موجود در باغهای لیموآب است. یکی از راههای حل مشکل فوق، توسعه روش ازدیاد پیوندی این گیاه است. در این راستا بررسی تأثیر نوع پایه بر خصوصیات رشدی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب ضروری به نظر می رسد. علیرغم آنکه معمولاً در ایجاد پایه ها، کارایی آنها در باغ مورد تأکید است، لیکن معمولاً هیچ پایه ای بدون آنکه در خزانه مورد قبول واقع شود، نمی تواند ارزش تکثیر تجاری به خود بگیرد. بر این اساس تأثیر نوع پایه بر خصوصیات رشدی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب در شرایط خاک آهکی جهرم مورد بررسی قرار گرفت.
در این پژوهش به منظور تأثیر نوع پایه بر رشد رویشی و ترکیبات معدنی پیوندک لیموآب 10 پایه شامل لیموشیرین، لیموآب، لیمو لیسبون، پرتقال محلی، نارنگی کلمانتین، گریپ فروت، نارنگی کارا(نارنگی ساتسوما * نارنگی کینگ)، بکرایی(نارنگی * لیموشیرین)، ولکامریانا(نارنج * لیمو لیسبون) و نارنج مورد بررسی قرار گرفت.
5/7 ماه پس از کاشت بذر پایه های مذکور، نهال ها با استفاده از پیوندک لیموآب به روش کوپیوند سپری پیوند شدند. در پایان آزمایش که حدود 4 ماه از عمر پیوندک ها می‌گذشت، فاکتورهایی نظیر طول، قطر و کلروفیل پیوندک و عناصر پرمصرف و کم‌مصرف در آنها اندازه گیری شد.
با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که در بین پایه های مورد آزمایش، ولکامریانا(هیبرید بین نارنج و لیمو لیسبون) به خوبی قادر به جذب و تأمین عناصر پرمصرف مورد نیاز پیوندک است. به طور کلی نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر بسزای نوع پایه بر روند رشد رویشی و ترکیبات معدنی پیوندک می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، در یک جمع بندی کلی، می‌توان به ترتیب پایه های ولکامریانا، بکرایی، لیموشیرین، لیمو لیسبون، لیموآب و تا حدودی نارنج را تحت شرایط این آزمایش برای پیوندک لیموآب، مناسب تشخیص داد. لیکن تشخیص قطعی بهترین پایه برای پیوندک لیموآب، تحت شرایط خاک آهکی، نیاز به آزمایشات مزرعه ای چندساله داشته تا طی آن خصوصیات کمی و کیفی میوه و سازگاری نوع پایه میوه با شرایط خاک، در دراز مدت نیز مشخص شود.
دیدگاه ها