تراکم بذر مهمترین مسئله در بدست آوردن ماگزیمم نهال در واحد سطح میباشد . بهمین دلیل تعیین میزان بذری که کاشته میشود از اهمیت خاص برخوردار است .
در بذرکاری تراکم نهالهای باریک با رشد کم و با توسعه کم ریشه ها همراه میباشد که در نتیجه نهال در شرایط خشک منحل زنده ماندن را نخواهد درشت در ضمن در این روش خطر دمپینگ آف با لامیرود.
بین تراکم بذر و وزن نهال تولیدی در واحد سطح نسبت مستقیم و اختلاف معنی دار وجود دارد . در کشت تراکم وزن نهالها کمتر از بذرکاری تنک میباشد . در کشت تراکم تعداد نهالهای قابل کاشت و قابل کاشت کاهش پیدا میکند . البته علاوه بر معایب بالا در بذرکاری تراکم مقداری از بذر ها نز از دست میرود ، بذوری که به زحمت تهیه شده و قیمت بالائی برای آن پرداخت میشود . البته همانطور که بذرکاری تراکم هزینه تنک کردن را افزایش میدهد بذرکاری تنک هم زمین نهالستان را هدر داده و باعث کاهش محصول میشود . کوتاهی کردن در رعایت میزان بذر باعث مسئولیت خواهد شد.
نگهداری نهال :
مبارزه با علف هرز :
آماده کردن خاک اولین و مهمترین نقش را در پاکسازی علفهای هرز بازی میکند . معمولاً وجین وسله شکنی باید با هم انجام شود. وجین از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا علفهای هرز مصرف کننده مواد غذائی و آب در خاک بوده و رشد نهال را کاهش میدهند .
اگر وجین درست بعد از جوانه زدن بذر انجام شود باعث صدمه دیدن ریشه های نونهالها خواهد بود لذا برای جلوگیری از این خسارت باید صبر کرد تا نهال مستقر شود . اولین وجین باید هنگامی انجام شود که نهال 6-8 هتفته سن دارد. بهترین ساعات روز برای وجین اولین ساعات قبل از نیمه روز و یا پس از یک بارندگی سبک است .
وجین ومانی باید انجام شود که علفهای هرز جوان بوده و نرم و تازه هستند، عملیات وجین در خاکهای سبک به آسانی انجام شده و در خاکهای سنگین در شرایط رطوبی مناسب باید انجام شود به نحوی که ماشین آلات و ابزار باغبانی به راحتی کار کنند .
یکی از نکات مهم عدم استفاده از کود های حیوانی آلوده به علف هرز و همچنین استفاده از پوشش بذر کاری از علفهای هرز میباشد در ضمن کلیه جاده های نهالستان و راهروها نیز باید از علفهای هرز پاکسازی شوند . علفهای هرز اطراف نهالستان نیز میبایست قبل از گل دادن قطع شوند.
هزینه بالای وجین دستی و مکانیکی وصدمه ای که به محصول تولیدی وارد میشود، مشکلات حمل علف هرز در مدت زمان کوتاه در سطح های بزرگ و قیمت گران و هزینه بالای کارگری باعث شده کاست با از علف کش هی شیمیائی استفاده شود . درسالهای اخیر تحقیقات زیادی در ترکیه انجام شده است نتایج حاصله نشان میدهد که داکبستان (کلرتال) گراماکسون(پاراکوات) وراندآپ (gylphosate ) از سموم موثر هستند .
اطلاع داشته باشیم لذا با کندن چند نهال عمق ریشه را مشخص مینمائیم . در ترکیه عمق مناسب هرس ریشه برای سوزنی برگان 20-18 سانتیمتر در نظر گرفته میشود . برای پهن برگها هرس کمی عمیق تر انجام میشود.
زمان هرس ریشه تابع گونه و شرایط محیطی است برای نمونه در ترکیه برای هرس ریشه نهال 0+1 کاج سیاه شهریور ماه و برای نهال 0+2 در مرداد و نهال کاج بروسیا در تیر ماه و نهالهای 1 ساله پهن برگ در مرداد ماه انجام میشود.
آبیاری
آبیاری نهالها مسئله مهمی کاست بخصوص در مناطقی که داری فصل خشک بوده و باران کافی در بهار و تابستان نمی بارد . در طول جوانه زدن بذر بستر بذر باید همیشه مرطوب بماند . بذرهای بسیار ریز مانند صنوبر ( احتمالاً صنوبر لرزان ) حساس تر به میزان آب هستند . بستر های کاشت باید روزانه دوبار آبیاری شوند ، مادامی که بذر جوانه نزده است سطح بستر کاشت باید مرطوب نگاه داشته شود . عمق رطوبت در بستر کاشت حداقل 3 سانتیمتر و مناسب با اندازه بذر و نعمق کاشت باشد . در طول دوره جوانه زدن برای جلوگیری از دمپینگ آف آبیاری باید صبح زود انجام شود . موقعی که قارچ ظاهر شد مدت آبیاری باید محدود شود .
هنگامی که بذر در حال جوانه زدن است آبیاری در ساعات گرم روز برای خنک کردن خاک و هوا توصیه میشود . ولی مقدار آبیکه باید اضافه شود باید از میزان تبخیر بیشتر باشد . زمان آبیاری موثر صبح زود و غروب بهمدت 3تا 5 ساعت خواهد بود این آبیاری تا عمق 22-20 سانتیمتر نفوذ خواهد کرد تصمصم گیری در مورد مقدار روزمان آبیاری بستگی به اطلاعات موجود درباره رطوبت موجود در خاک دارد . البته یک تولید کننده با تجربه نهال میتواند با توجه به رطوبت خاک اطراف ریشه میزان رطوبت و نیاز آبی نهال را حدس بزند . رطوبت موجود در خاک را با ازمایش با تانسیومتر محاسبه مینمایند . امروزه در ترکیه آبیاری نهالستانها با سیستم آبیاری بارانی و یا غیر قابل انجام میشود البته مورد دوم در تولید نهال صنوبر بکار میرود .
بازکاشت :
انتقال و کاشت نونهال را که در مکان اولیه رشد کافی نکرده و مقداری از رشد خود را کرده است در مکان دیگری غیر از مکان اولیه بازکاشت گویند. برای کاشت نهال در عرصه های مورد نظر در شرایط مختلف نیازمند نهال با ریشه های قوی میباشیم معمولاً چنین نهال هائی در بستر های کاشت بعمل نمی آیند ، زیرا با توجه به تراکم نهال در بستر کاشت ریشه توسعه و رشد کافی نمی نماید . نهال زمانی چنین رشدی خواهد داشت که فضای بیشتر و مواد غذائی بیشتر و خاک وسیعتری در اختیار داشته باشد.
مسلماً کاشت نهالهای بازکاشتی قوی در عرصه ها جنگلکاری برای مبارزه با علفهای هرز با قدرت رشد زیاد از مهمترین و ضروری ترین برنامه هاست .
در ترکیه سن کاشت معمولاً یکسال برای سوزنی برگهای سریع الرشد و 1تا 2 سال برای پهن برگها میباشد. در بستر های بازکاشت ممکن است که سوزنی برگها 1 تا 5 سال معطل شوند و پهن برگها 1 تا 2 سال باقی بمانند.
دوباره بازکاشت کردن در مورد گونه های Aescolos و چنار نتیجه بهتری دارد . معمولاً بازکاشت بهاره در تابستان انجام میشود . برای بازکاشت سوزنی برگها بهترین فصل قبل از شروع رشد بهاره و برای پهن برگها پائیز میباشد . برای نتیجه گیری بهتر از بازکاشت این عمل در ساعات ابری و گرفته روز یا صبح زود یا آخر وقت بعد از ظهر در ساعات خنک تر روز انجام شده آماده کردن بستر باز کاشت مشابه بستر کاشت میباشد فقط خاک بستر بازکاشت باید سبک تر از بستر کاشت باشد .
فاصله نونهال ها در بازکاشت برای سوزنی برگها و پهن برگها متفاوت است،فاصله بر اساس سن نو نهال و ماشین آلات مورد استفاده متفاوت خواهد بود .
برای نو نهالهای سوزنی برگ 1و 2 ساله فاصله بین ردیف ها 20-5/22 سانتیمتر و برای پهن برگها 40-20 سانتیمتر در نظر گرفته میشود . فاصله بین نونهال ها روی ردیف ها برای سوزنی برگها 5/12-5/7 سانتیمتر و برای پهن برگها 40-10 سانتیمتر مناسب است . اگر مدت زمان توقف نهال در بستر بازکاشت بیش از دو سال باشد عرض و فضای مورد نیاز هر نونهال باید اضافه شود . بازکاشت با ماشین یا کارگر انجام میشود .
4 – کندن و بسته بندی نهال :
نهال کن :
برداشت نهال از بستر کاشت را نهال کن میگویند و زمانی انجام میشود که طول دوره رشد تمام شده باشد این عمل با خزان در پائیز شروع شده و با جوانه زدن یا گل دادن در بهار پایان می یابد ، نهال کنی به موجب تقاضا و تعداد نهال و ظرفیت کار نهالستان بستگی دارد .
برای به حداقل رساندن افت در نهال کن رطوبت خاک باید مناسب اینکار باشد برای اینکار ضرورت دارد که بستر های کاشت برای نرم کردن خاک 2 تا3 نوبت آبیاری شوند. نهال کنی با دست یا با تیغه انجام میشود ، نهال کنی در مقیاس بزرگ به وسیله ماشین انجام میشود نهال کنی با ماشین ضمن کاهش هزینه و سرعت عمل از خسارت زدن به نهال نیز میکاهد. هنگامی نهال کنی نکات زیر را باید در نظر داشته باشیم :
- نهال کنی هنگامی که هوا گرفته و ابری یا مه آلود بوده و وزش بادو خطر یخ زدن وجود ندارد انجام شود .
- هنگام نهال کنی نهال بایدکاملاً رشد یافتهو جوانه انتهائی چوبی شده باشد .
- کارگران هنگام کندن نهال ها باید مراقب باشند که ریشه های فرعی و موئی صدمه نبینند در نهالستانهای کوچک که نهال با بیلچه و بیل کنده میشود میزان صدمه کمتر و در نهالستانهای بزرگ با استفاده از نهال کن با تیغه عریض کاهش مییابد .
نهالهای کنده شده باید پس از کنده شدن یک راست به انبار که در سایه بوده و خنک باشد منتقل شوند برای انتقال از کیسه ها و جعبه هایئی استفاده میشود که عمق آنها 20 سانتیمتر و برای حمل کارگر مناسب باشند . نهالها با خزه مرطوب یا گونه مرطوب بسته بندی می شوند علت این کار جلوگیری از هوا زدگی ریشه میباشد . نهالها باید در هانگار دو یا جای مناسب سلکسیون شده و انتخاب شوند .
نهالهای چنگالی ، بیمار باریک و نهالهایی که ریشه یا جوانه انتهایی آنها آسیب دیده است باشد حذف شوند . آن دسته از نهالها به عرصه های کاشت منتقل خواهند شد که دارای ریشه خوب بوده و از ریشه های قوی برخوردار باشند نهالهایی که دارای این خواص نیستند باید حذف کرد . ریشه نهالهای کنده شده یاید هرس شوند . ریشه های فرعی آسیب دیده باید قطع شده و ریشه های فرعی باید به طول 20- 22 سانتیمتر از یقه کوتاه شوند. این عمل روی بلوک یا تخته ای با ضربه زدن با تیغه تیزی انجام شود این عمل به وسیله کارگران ماهر باید انجام شود .
برای پهن برگها هرس پس از برداشت و نهال کنی انجام شود . هرس با قیچی باغبانی نیز انجام می شود و ریشه های فرعی از 25 سانتیمتری یقه هرس می شوند .
در بذرکاری تراکم نهالهای باریک با رشد کم و با توسعه کم ریشه ها همراه میباشد که در نتیجه نهال در شرایط خشک منحل زنده ماندن را نخواهد درشت در ضمن در این روش خطر دمپینگ آف با لامیرود.
بین تراکم بذر و وزن نهال تولیدی در واحد سطح نسبت مستقیم و اختلاف معنی دار وجود دارد . در کشت تراکم وزن نهالها کمتر از بذرکاری تنک میباشد . در کشت تراکم تعداد نهالهای قابل کاشت و قابل کاشت کاهش پیدا میکند . البته علاوه بر معایب بالا در بذرکاری تراکم مقداری از بذر ها نز از دست میرود ، بذوری که به زحمت تهیه شده و قیمت بالائی برای آن پرداخت میشود . البته همانطور که بذرکاری تراکم هزینه تنک کردن را افزایش میدهد بذرکاری تنک هم زمین نهالستان را هدر داده و باعث کاهش محصول میشود . کوتاهی کردن در رعایت میزان بذر باعث مسئولیت خواهد شد.
نگهداری نهال :
مبارزه با علف هرز :
آماده کردن خاک اولین و مهمترین نقش را در پاکسازی علفهای هرز بازی میکند . معمولاً وجین وسله شکنی باید با هم انجام شود. وجین از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا علفهای هرز مصرف کننده مواد غذائی و آب در خاک بوده و رشد نهال را کاهش میدهند .
اگر وجین درست بعد از جوانه زدن بذر انجام شود باعث صدمه دیدن ریشه های نونهالها خواهد بود لذا برای جلوگیری از این خسارت باید صبر کرد تا نهال مستقر شود . اولین وجین باید هنگامی انجام شود که نهال 6-8 هتفته سن دارد. بهترین ساعات روز برای وجین اولین ساعات قبل از نیمه روز و یا پس از یک بارندگی سبک است .
وجین ومانی باید انجام شود که علفهای هرز جوان بوده و نرم و تازه هستند، عملیات وجین در خاکهای سبک به آسانی انجام شده و در خاکهای سنگین در شرایط رطوبی مناسب باید انجام شود به نحوی که ماشین آلات و ابزار باغبانی به راحتی کار کنند .
یکی از نکات مهم عدم استفاده از کود های حیوانی آلوده به علف هرز و همچنین استفاده از پوشش بذر کاری از علفهای هرز میباشد در ضمن کلیه جاده های نهالستان و راهروها نیز باید از علفهای هرز پاکسازی شوند . علفهای هرز اطراف نهالستان نیز میبایست قبل از گل دادن قطع شوند.
هزینه بالای وجین دستی و مکانیکی وصدمه ای که به محصول تولیدی وارد میشود، مشکلات حمل علف هرز در مدت زمان کوتاه در سطح های بزرگ و قیمت گران و هزینه بالای کارگری باعث شده کاست با از علف کش هی شیمیائی استفاده شود . درسالهای اخیر تحقیقات زیادی در ترکیه انجام شده است نتایج حاصله نشان میدهد که داکبستان (کلرتال) گراماکسون(پاراکوات) وراندآپ (gylphosate ) از سموم موثر هستند .
اطلاع داشته باشیم لذا با کندن چند نهال عمق ریشه را مشخص مینمائیم . در ترکیه عمق مناسب هرس ریشه برای سوزنی برگان 20-18 سانتیمتر در نظر گرفته میشود . برای پهن برگها هرس کمی عمیق تر انجام میشود.
زمان هرس ریشه تابع گونه و شرایط محیطی است برای نمونه در ترکیه برای هرس ریشه نهال 0+1 کاج سیاه شهریور ماه و برای نهال 0+2 در مرداد و نهال کاج بروسیا در تیر ماه و نهالهای 1 ساله پهن برگ در مرداد ماه انجام میشود.
آبیاری
آبیاری نهالها مسئله مهمی کاست بخصوص در مناطقی که داری فصل خشک بوده و باران کافی در بهار و تابستان نمی بارد . در طول جوانه زدن بذر بستر بذر باید همیشه مرطوب بماند . بذرهای بسیار ریز مانند صنوبر ( احتمالاً صنوبر لرزان ) حساس تر به میزان آب هستند . بستر های کاشت باید روزانه دوبار آبیاری شوند ، مادامی که بذر جوانه نزده است سطح بستر کاشت باید مرطوب نگاه داشته شود . عمق رطوبت در بستر کاشت حداقل 3 سانتیمتر و مناسب با اندازه بذر و نعمق کاشت باشد . در طول دوره جوانه زدن برای جلوگیری از دمپینگ آف آبیاری باید صبح زود انجام شود . موقعی که قارچ ظاهر شد مدت آبیاری باید محدود شود .
هنگامی که بذر در حال جوانه زدن است آبیاری در ساعات گرم روز برای خنک کردن خاک و هوا توصیه میشود . ولی مقدار آبیکه باید اضافه شود باید از میزان تبخیر بیشتر باشد . زمان آبیاری موثر صبح زود و غروب بهمدت 3تا 5 ساعت خواهد بود این آبیاری تا عمق 22-20 سانتیمتر نفوذ خواهد کرد تصمصم گیری در مورد مقدار روزمان آبیاری بستگی به اطلاعات موجود درباره رطوبت موجود در خاک دارد . البته یک تولید کننده با تجربه نهال میتواند با توجه به رطوبت خاک اطراف ریشه میزان رطوبت و نیاز آبی نهال را حدس بزند . رطوبت موجود در خاک را با ازمایش با تانسیومتر محاسبه مینمایند . امروزه در ترکیه آبیاری نهالستانها با سیستم آبیاری بارانی و یا غیر قابل انجام میشود البته مورد دوم در تولید نهال صنوبر بکار میرود .
بازکاشت :
انتقال و کاشت نونهال را که در مکان اولیه رشد کافی نکرده و مقداری از رشد خود را کرده است در مکان دیگری غیر از مکان اولیه بازکاشت گویند. برای کاشت نهال در عرصه های مورد نظر در شرایط مختلف نیازمند نهال با ریشه های قوی میباشیم معمولاً چنین نهال هائی در بستر های کاشت بعمل نمی آیند ، زیرا با توجه به تراکم نهال در بستر کاشت ریشه توسعه و رشد کافی نمی نماید . نهال زمانی چنین رشدی خواهد داشت که فضای بیشتر و مواد غذائی بیشتر و خاک وسیعتری در اختیار داشته باشد.
مسلماً کاشت نهالهای بازکاشتی قوی در عرصه ها جنگلکاری برای مبارزه با علفهای هرز با قدرت رشد زیاد از مهمترین و ضروری ترین برنامه هاست .
در ترکیه سن کاشت معمولاً یکسال برای سوزنی برگهای سریع الرشد و 1تا 2 سال برای پهن برگها میباشد. در بستر های بازکاشت ممکن است که سوزنی برگها 1 تا 5 سال معطل شوند و پهن برگها 1 تا 2 سال باقی بمانند.
دوباره بازکاشت کردن در مورد گونه های Aescolos و چنار نتیجه بهتری دارد . معمولاً بازکاشت بهاره در تابستان انجام میشود . برای بازکاشت سوزنی برگها بهترین فصل قبل از شروع رشد بهاره و برای پهن برگها پائیز میباشد . برای نتیجه گیری بهتر از بازکاشت این عمل در ساعات ابری و گرفته روز یا صبح زود یا آخر وقت بعد از ظهر در ساعات خنک تر روز انجام شده آماده کردن بستر باز کاشت مشابه بستر کاشت میباشد فقط خاک بستر بازکاشت باید سبک تر از بستر کاشت باشد .
فاصله نونهال ها در بازکاشت برای سوزنی برگها و پهن برگها متفاوت است،فاصله بر اساس سن نو نهال و ماشین آلات مورد استفاده متفاوت خواهد بود .
برای نو نهالهای سوزنی برگ 1و 2 ساله فاصله بین ردیف ها 20-5/22 سانتیمتر و برای پهن برگها 40-20 سانتیمتر در نظر گرفته میشود . فاصله بین نونهال ها روی ردیف ها برای سوزنی برگها 5/12-5/7 سانتیمتر و برای پهن برگها 40-10 سانتیمتر مناسب است . اگر مدت زمان توقف نهال در بستر بازکاشت بیش از دو سال باشد عرض و فضای مورد نیاز هر نونهال باید اضافه شود . بازکاشت با ماشین یا کارگر انجام میشود .
4 – کندن و بسته بندی نهال :
نهال کن :
برداشت نهال از بستر کاشت را نهال کن میگویند و زمانی انجام میشود که طول دوره رشد تمام شده باشد این عمل با خزان در پائیز شروع شده و با جوانه زدن یا گل دادن در بهار پایان می یابد ، نهال کنی به موجب تقاضا و تعداد نهال و ظرفیت کار نهالستان بستگی دارد .
برای به حداقل رساندن افت در نهال کن رطوبت خاک باید مناسب اینکار باشد برای اینکار ضرورت دارد که بستر های کاشت برای نرم کردن خاک 2 تا3 نوبت آبیاری شوند. نهال کنی با دست یا با تیغه انجام میشود ، نهال کنی در مقیاس بزرگ به وسیله ماشین انجام میشود نهال کنی با ماشین ضمن کاهش هزینه و سرعت عمل از خسارت زدن به نهال نیز میکاهد. هنگامی نهال کنی نکات زیر را باید در نظر داشته باشیم :
- نهال کنی هنگامی که هوا گرفته و ابری یا مه آلود بوده و وزش بادو خطر یخ زدن وجود ندارد انجام شود .
- هنگام نهال کنی نهال بایدکاملاً رشد یافتهو جوانه انتهائی چوبی شده باشد .
- کارگران هنگام کندن نهال ها باید مراقب باشند که ریشه های فرعی و موئی صدمه نبینند در نهالستانهای کوچک که نهال با بیلچه و بیل کنده میشود میزان صدمه کمتر و در نهالستانهای بزرگ با استفاده از نهال کن با تیغه عریض کاهش مییابد .
نهالهای کنده شده باید پس از کنده شدن یک راست به انبار که در سایه بوده و خنک باشد منتقل شوند برای انتقال از کیسه ها و جعبه هایئی استفاده میشود که عمق آنها 20 سانتیمتر و برای حمل کارگر مناسب باشند . نهالها با خزه مرطوب یا گونه مرطوب بسته بندی می شوند علت این کار جلوگیری از هوا زدگی ریشه میباشد . نهالها باید در هانگار دو یا جای مناسب سلکسیون شده و انتخاب شوند .
نهالهای چنگالی ، بیمار باریک و نهالهایی که ریشه یا جوانه انتهایی آنها آسیب دیده است باشد حذف شوند . آن دسته از نهالها به عرصه های کاشت منتقل خواهند شد که دارای ریشه خوب بوده و از ریشه های قوی برخوردار باشند نهالهایی که دارای این خواص نیستند باید حذف کرد . ریشه نهالهای کنده شده یاید هرس شوند . ریشه های فرعی آسیب دیده باید قطع شده و ریشه های فرعی باید به طول 20- 22 سانتیمتر از یقه کوتاه شوند. این عمل روی بلوک یا تخته ای با ضربه زدن با تیغه تیزی انجام شود این عمل به وسیله کارگران ماهر باید انجام شود .
برای پهن برگها هرس پس از برداشت و نهال کنی انجام شود . هرس با قیچی باغبانی نیز انجام می شود و ریشه های فرعی از 25 سانتیمتری یقه هرس می شوند .
دیدگاه ها