اقتصادی ترین روش تولید پروتئین در خوراک دام ، طیور و آبزیان
استفاده از ضایعات کشاورزی ، اقتصادی ترین روش تولید پروتئین افزودنی به خوراک دام ، طیور و آبزیان است . با توجه به موضوع امنیت غذایی و به خصوص پروتئین ، در دنیا روش های مختلفی برای تولید پروتئین به روش میکروبی ایجاد شده است . این روش ها عمدتاً به ماده اولیه ای بستگی دارد که به عنوان سوبسترا مورد استفاده قرار می گیرد . امروزه دو ماده اولیه متانول و ضایعات کشاورزی به دلیل ایمنی و سلامت غذایی ، برای تولید پروتئین ، به صورت (( ضایعات غنی شده پروتئین )) یا ((پروتئین تک یاخته )) مطرح هستند.در خصوص تولید پروتئین تک یاخته (scp) ، فعالیتهای بسیار زیادی در دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته است که می توان به تولید scp از متانول ، غنی سازی پروتئین ضایعات و محصولات فرعی کشاورزی نظیر سبوس گندم ، تفاله چغندر قند ، پساب کارخانه الکل سازی و آب پنیر اشاره کرد . لذا با توجه به انتشار مقالات متعدد در این زمینه و کسب تجارب لازم اطلاعات کامل و لازم برای صنعتی شدن تولید این محصول حیاتی وجود دارد.
scp و ضایعات غنی شده ، از مواد اولیه مختلف از قبیل ترکیبات نفتی ، گازوئیل ، متان (گاز طبیعی )، متانول و ضایعات کشاورزی تولید می شوند . در بین این مواد اولیه ، تولید scp از متانول و ضایعات کشاورزی از نظر سلامت با توجه به نوع میکروارگانیزم کاملاً ایمن هستند . اما در مورد استفاده از گاز طبیعی (متان ) برای تولید scp به دلیل وجود گازهای اکسیژن و متان ، طراحی مشکل است و ایمنی کار باید بالا باشد ، چون در اینجا با باکتری سروکار داریم ، ایمنی خاص خود را لازم دارد .
مزیت استفاده از ضایعات کشاورزی
با این حال در شرایط فعلی، اقتصادی ترین روش برای تولید این پروتئین افزودنی ، استفاده از ضایعات کشاورزی می باشد . با توجه به اینکه توانایی اصلاح محصولات کشاورزی خصوصاً اصلاح ونتیکی وجود دارد ، ضایعات کشاورزی و حتی خود محصولات کشاورزی تجدید پذیر در مقیاس وسیعی قابل استفاده هستند . مزیت های استفاده از ضایعات کشاورزی عبارتند از:
۱- ایمن و سالم بودن سوبسترای مورد استفاده
۲- ایمن بودن قارچ مورد استفاده نسبت به باکتری
۳- تجدید پذیر بودن و فراوان بودن ماده خام
تنها مشکل در این روش ، رشد قارچ ها نسبت به باکتری کمتراست و البته می توان بر روی بهبود آن نیز کار کرد.علیرغم اینکه استفاده از فراورده های نفت و گاز برای تولید scp در دنیا منسوخ است ، متاسفانه دیده می شود به دلیل عدم اطلاعات کافی ، برخی بخش ها یا سازمان ها طرح تولید scp از متان یا نفت را مطرح کرده اند . با توجه به تجربیات ۷ یا ۸ ساله ای که ما با وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص داشته ایم ، این روش را کاملاً غیراقتصادی و غیرایمن می دانیم .
نکته : استفاده از ضایعات کشاورزی علاوه بر محاسن بالا، یک حسن دیگر نیز دارد و آن اینکه از نقطه نظر زیستی می توان تا حدی مشکلات محیط زیست را کم کرد و این روش هر دو موضوع توسعه پایدار یعنی استفاده از منابع تجدیدپذیر و سازگاری با محیط زیست را دارا می باشد .
استفاده از ضایعات کشاورزی ، اقتصادی ترین روش تولید پروتئین افزودنی به خوراک دام ، طیور و آبزیان است . با توجه به موضوع امنیت غذایی و به خصوص پروتئین ، در دنیا روش های مختلفی برای تولید پروتئین به روش میکروبی ایجاد شده است . این روش ها عمدتاً به ماده اولیه ای بستگی دارد که به عنوان سوبسترا مورد استفاده قرار می گیرد . امروزه دو ماده اولیه متانول و ضایعات کشاورزی به دلیل ایمنی و سلامت غذایی ، برای تولید پروتئین ، به صورت (( ضایعات غنی شده پروتئین )) یا ((پروتئین تک یاخته )) مطرح هستند.در خصوص تولید پروتئین تک یاخته (scp) ، فعالیتهای بسیار زیادی در دانشگاه تربیت مدرس صورت گرفته است که می توان به تولید scp از متانول ، غنی سازی پروتئین ضایعات و محصولات فرعی کشاورزی نظیر سبوس گندم ، تفاله چغندر قند ، پساب کارخانه الکل سازی و آب پنیر اشاره کرد . لذا با توجه به انتشار مقالات متعدد در این زمینه و کسب تجارب لازم اطلاعات کامل و لازم برای صنعتی شدن تولید این محصول حیاتی وجود دارد.
scp و ضایعات غنی شده ، از مواد اولیه مختلف از قبیل ترکیبات نفتی ، گازوئیل ، متان (گاز طبیعی )، متانول و ضایعات کشاورزی تولید می شوند . در بین این مواد اولیه ، تولید scp از متانول و ضایعات کشاورزی از نظر سلامت با توجه به نوع میکروارگانیزم کاملاً ایمن هستند . اما در مورد استفاده از گاز طبیعی (متان ) برای تولید scp به دلیل وجود گازهای اکسیژن و متان ، طراحی مشکل است و ایمنی کار باید بالا باشد ، چون در اینجا با باکتری سروکار داریم ، ایمنی خاص خود را لازم دارد .
مزیت استفاده از ضایعات کشاورزی
با این حال در شرایط فعلی، اقتصادی ترین روش برای تولید این پروتئین افزودنی ، استفاده از ضایعات کشاورزی می باشد . با توجه به اینکه توانایی اصلاح محصولات کشاورزی خصوصاً اصلاح ونتیکی وجود دارد ، ضایعات کشاورزی و حتی خود محصولات کشاورزی تجدید پذیر در مقیاس وسیعی قابل استفاده هستند . مزیت های استفاده از ضایعات کشاورزی عبارتند از:
۱- ایمن و سالم بودن سوبسترای مورد استفاده
۲- ایمن بودن قارچ مورد استفاده نسبت به باکتری
۳- تجدید پذیر بودن و فراوان بودن ماده خام
تنها مشکل در این روش ، رشد قارچ ها نسبت به باکتری کمتراست و البته می توان بر روی بهبود آن نیز کار کرد.علیرغم اینکه استفاده از فراورده های نفت و گاز برای تولید scp در دنیا منسوخ است ، متاسفانه دیده می شود به دلیل عدم اطلاعات کافی ، برخی بخش ها یا سازمان ها طرح تولید scp از متان یا نفت را مطرح کرده اند . با توجه به تجربیات ۷ یا ۸ ساله ای که ما با وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص داشته ایم ، این روش را کاملاً غیراقتصادی و غیرایمن می دانیم .
نکته : استفاده از ضایعات کشاورزی علاوه بر محاسن بالا، یک حسن دیگر نیز دارد و آن اینکه از نقطه نظر زیستی می توان تا حدی مشکلات محیط زیست را کم کرد و این روش هر دو موضوع توسعه پایدار یعنی استفاده از منابع تجدیدپذیر و سازگاری با محیط زیست را دارا می باشد .
دیدگاه ها