آب یک منبع با ارزش و کمیاب برای تولیدات کشاورزی است و از آنجاییکه هدف کشاورزی ارگانیک حفاظت و استفاده پایدار از منابع طبیعی است، بهینه ترین روش ها برای استفاده صحیح از آب، مسئله مهمی در این حیطه است. در حالی که استفاده از آبیاری باعث بهبود زندگی و افزایش درآمد کشاورزان می شود اما اثرات منفی بالقوه ای در کشاورزی تحت سیستم آبیاری وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره شده است:
1. آبیاری زیاد در مناطق خشک و یا نیمه خشک باعث شوری خاک می شود که بدترین حالت آن تبدیل شدن خاک به خاک نامناسب برای کشاورزی است.
2. آبیاری شدید (بیش از حد) باعث آبشویی مواد غذایی خاک و فرسایش آن می گردد.
3. آبیاری بصورت بارانی یا غرقابی باعث صدمه به خاک سطحی می شود. بافت نرم خاک تخریب می شود و ذرات خاک به یکدیگر می چسبند و در نتیجه باعث ایجاد کلوخه های سفت می گردند. این امر به نوبه خود باعث کاهش میزان تهویه خاک و آسیب به ارگانیسم های خاک می شود.
4. آبیاری نامناسب باعث ایجاد تنش در محصولات شده و آنها را به بیماریها و آفات حساس می کند.
5. اغلب محصولات مناطق خشک به غرقابی شدن حساس هستند حتی اگر زمان آن کوتاه باشد.
6. آبیاری در طول ساعت گرم روز باعث ایجاد شوک در گیاهان می شود.
7. سیمانی نبودن جدار کانال های آبرسانی، باعث جذب آن توسط خاک بخشهای غیر کشت و هدر رفتن آن می شود.
انتخاب نوع محصول
انتخاب محصول و روش کشت مناسب بهترین عامل تعیین کننده لزوم استفاده از آبیاری است. توجه به این نکات می تواند در انتخاب محصول راهگشا باشد:
1. نه تنها هر گیاه به میزان آب متفاوتی احتیاج دارد، که گونه های مختلف از یک محصول نیز به مقدار آب یکسان احتیاج ندارند، همچنین زمان آبیاری آنها نیز مشابه نیست.
2. بعضی از گیاهان به خشکی بسیار مقاومند اما بعضی از آنها بسیار حساس هستند.
3. گیاهانی با ریشه عمیق می توانند آب را از اعماق لایه های مختلف خاک مورد استفاده قرار دهند بنابراین در خشکی های موقتی حساسیت کمتری دارند.
امروزه به کمک آبیاری بیشتر محصولات می توانند در خارج از مناطق اقلیم کشاورزی خود رشد کنند. با این روش زمین هایی که بدون آبیاری قادر به کشت نیستند زیر کشت می روند و حتی گیاهان حساس در این مناطق با حداقل فشار آفت و بیماریها سازگار می شوند.
سیستم آبیاری قطره ای
سیستم های آبیاری با بازده بالا و پایین و همچنین اثرات کم و بیش منفی وجود دارد.
در مواردی که آبیاری لازمست، کشاورزان ارگانیک باید یک سیستم مناسب را انتخاب کنند که باعث سوء استفاده از منابع آبی، صدمه به خاک نشود و اثر منفی بر سلامت گیاهان نداشته باشد.
یکی از روش‌های پیشنهادی، سیستم آبیاری قطره ای است. آب مستقیماً از تانکر مرکزی به طور مستقیم به لوله های نازک منفذدار منتقل شده و از آنجا در بین تک تک گیاهان توزیع می شود.
این کار بطور متناوب انجام می گیرد اما سرعت جریان آب بسیار آرام بوده بنابراین زمان کافی برای نفوذ آب در منطقه ریشه محصول وجود دارد. در این روش آب کمتری هدر می رود همچنین اثر منفی بر خاک ندارد.
از آنجاییکه تاسیس سیستم آبیاری قطره ای بسیار گران است، بعضی از کشاورزان با استفاده از مواد محلی سیستم آبیاری قطره ای با قیمت کمتری ایجاد کرده اند.
در کل سیستم آبیاری انتخابی کشاورزان باید بازده بالا همراه با بهبود بافت خاک و نگهداری آب در خاک را به همراه داشته باشد
1. آبیاری زیاد در مناطق خشک و یا نیمه خشک باعث شوری خاک می شود که بدترین حالت آن تبدیل شدن خاک به خاک نامناسب برای کشاورزی است.
2. آبیاری شدید (بیش از حد) باعث آبشویی مواد غذایی خاک و فرسایش آن می گردد.
3. آبیاری بصورت بارانی یا غرقابی باعث صدمه به خاک سطحی می شود. بافت نرم خاک تخریب می شود و ذرات خاک به یکدیگر می چسبند و در نتیجه باعث ایجاد کلوخه های سفت می گردند. این امر به نوبه خود باعث کاهش میزان تهویه خاک و آسیب به ارگانیسم های خاک می شود.
4. آبیاری نامناسب باعث ایجاد تنش در محصولات شده و آنها را به بیماریها و آفات حساس می کند.
5. اغلب محصولات مناطق خشک به غرقابی شدن حساس هستند حتی اگر زمان آن کوتاه باشد.
6. آبیاری در طول ساعت گرم روز باعث ایجاد شوک در گیاهان می شود.
7. سیمانی نبودن جدار کانال های آبرسانی، باعث جذب آن توسط خاک بخشهای غیر کشت و هدر رفتن آن می شود.
انتخاب نوع محصول
انتخاب محصول و روش کشت مناسب بهترین عامل تعیین کننده لزوم استفاده از آبیاری است. توجه به این نکات می تواند در انتخاب محصول راهگشا باشد:
1. نه تنها هر گیاه به میزان آب متفاوتی احتیاج دارد، که گونه های مختلف از یک محصول نیز به مقدار آب یکسان احتیاج ندارند، همچنین زمان آبیاری آنها نیز مشابه نیست.
2. بعضی از گیاهان به خشکی بسیار مقاومند اما بعضی از آنها بسیار حساس هستند.
3. گیاهانی با ریشه عمیق می توانند آب را از اعماق لایه های مختلف خاک مورد استفاده قرار دهند بنابراین در خشکی های موقتی حساسیت کمتری دارند.
امروزه به کمک آبیاری بیشتر محصولات می توانند در خارج از مناطق اقلیم کشاورزی خود رشد کنند. با این روش زمین هایی که بدون آبیاری قادر به کشت نیستند زیر کشت می روند و حتی گیاهان حساس در این مناطق با حداقل فشار آفت و بیماریها سازگار می شوند.
سیستم آبیاری قطره ای
سیستم های آبیاری با بازده بالا و پایین و همچنین اثرات کم و بیش منفی وجود دارد.
در مواردی که آبیاری لازمست، کشاورزان ارگانیک باید یک سیستم مناسب را انتخاب کنند که باعث سوء استفاده از منابع آبی، صدمه به خاک نشود و اثر منفی بر سلامت گیاهان نداشته باشد.
یکی از روش‌های پیشنهادی، سیستم آبیاری قطره ای است. آب مستقیماً از تانکر مرکزی به طور مستقیم به لوله های نازک منفذدار منتقل شده و از آنجا در بین تک تک گیاهان توزیع می شود.
این کار بطور متناوب انجام می گیرد اما سرعت جریان آب بسیار آرام بوده بنابراین زمان کافی برای نفوذ آب در منطقه ریشه محصول وجود دارد. در این روش آب کمتری هدر می رود همچنین اثر منفی بر خاک ندارد.
از آنجاییکه تاسیس سیستم آبیاری قطره ای بسیار گران است، بعضی از کشاورزان با استفاده از مواد محلی سیستم آبیاری قطره ای با قیمت کمتری ایجاد کرده اند.
در کل سیستم آبیاری انتخابی کشاورزان باید بازده بالا همراه با بهبود بافت خاک و نگهداری آب در خاک را به همراه داشته باشد
دیدگاه ها