زمان لازم برای تولید یک تخم مرغ

تخمگذاری بخش بسیار مهمی از فعالیت بدنی مرغ ها میباشد. اما تخمگذاری مرغ به عوامل مختلفی بستگی دارد در خلال تخم گذاری مرغان، رعایت ساعات نور برای تولید آنها نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.اگر تحت هر عنوانی نوردهی قطع شده و یا کاهش پیدا کند، تولید نیز کاهش پیدا خواهد کرد. بنا به دلایل فوق پرورش دهنده می بایستی توجه خاصی به ساعات نور دهی داشته باشد. شدت نور مطلوب برای مرغان تخم گذار در حد ۲ تا ۳ وات برای هر مترمربع سالن می باشد. ولی قبل از تخمگذاری و در دوران آماده سازی نیمچه ها باید در حد ۱ وات به ازای هر متر مربع از کف سالن باشد. 
زمان تخمک گذاری و تخمگذاری مرغ کی می باشد؟
چرخه تولید مثل مرغ به ساعات نوردهی و زمانیکه مرغ در معرض نور قرار دارد، بستگی دارد. یک مرغ برای تخمگذاری حداقل به ۱۴ ساعت نور در طول روز نیاز دارد. اگر آنها در طول روز ۱۶ ساعت نور دریافت کنند، به حداکثر توان تخمگذاری خود خواهند رسید.
هر دوره تخمگذاری با چرخه تخمک گذاری مرغ شروع میشود. با آزاد شدن تخمک یا زرده از تخمدان مرغ چرخه تخمگذاری او امکان پذیر است. سپس تخم به آرامی از مجرای بلند تخمدان مرغ عبور کرده که در حین این فرایند پوسته تخم مرغ و غشای اطراف زرده تشکیل میشوند. زرده به آرامی در مجرای اویدوکت حرکت نموده و در نهایت تخم مرغ کامل شکل گرفته و از کلواک پرنده خارج میشود.
از زمانی که یک زرده رسیده در خوشه زرده یک مرغ تخمگذار تا زمان رها شدنش در داخلی ورودی شیپور شکل و کلا زمان لازم برای عبور یک تخم مرغ از اویدوکت در مرغهای مختلف متفاوت است . اغلب مرغها با فاصله حداقل 23 ساعت در ابتدای شروع تخمگذاری تا 33 ساعت دراواخر دوره تخمگذاری یک تخم مرغ تولید میکنند .
اگر زمان تولید یک تخم مرغ بیش از ۲۴ ساعت باشد تخم مرغ متوالی در روز بعد نیز دیرتر گذاشته می شود و در نتیجه تشکیل زرده تخم بعدی نیز دیرتر شروع خواهد شد . تخم مرغهایی که در بعداز ظهر تولید می شوند زمان عبورشان در اویدوکت بیشتر خواهند بود (نسبت به تخم مرغهایی که قبل از ظهر تولید می شوند ). تخم مرغهایی که خیلی دیرتر گذاشته می شوند باعث از بین رفتن ریتم تولید شده و زمان تخمک گذاری را به تعویق می اندازند .مرغهایی که فاز فعال تخمگذاری طولانی تری داشته باشند ، اولین تخم مرغ فاز فعال تخمگذاریشان را در ساعات اولیه روز خواهند گذاشت (یک یا دو ساعت پس از طلوع خورشید یا روشن کردن نور مصنوعی سالن ) و تخمک گذاری برای زرده بعدی بلافاصله پس از تولید اولین تخم مرغ در روز بعد و با تاخیری جزئی رخ می دهد . ناگفته نماند که تخمگذاری مرغ به فاکتورهای مهمی همچون مدیریت، تغذیه، آب و هوا و نژاد آن بستگی دارد. مخصوصا ژنتیک یک عامل تعیین کننده بر قدرت تخمگذاری مرغ ها میباشد. مرغ هایی که تخم قهوه ای تولید میکنند معمولا زودتر (اوایل صبح) تخمگذاری میکنند. در حالیکه مرغ هایی که تخم سفید میگذارند در اواخر روز تخمگذاری میکنند. مرغ های گوشتی نیز که تخمگذاری بسیار پایینی دارند معمولا هنگام طلوع آفتاب تخمگذاری میکنند

در طی اولین هفته دوره تخمگذاری ( 19تا 21 هفتگی ) بعلت عدم بالانس مکانیزم هورمونی ، تخمک گذاری کاملا بی نظم است . در اغلب موارد فقط دو تا چهار تخم مرغ در یک هفته تولید می شود ، و بسته به نزاد مرغ تخمگذار در دومین و سومین هفته تخمک گذاری به حداکثر خود می رسد که اصطلاحا به آن پیک تخمگذاری میگویند و از آن به بعد بر اساس نزاد مرغ پیک تولید 1 تا 3 هفته ممکن است ادامه داشته باشد ولی بعد از آن در طول دوره تخمگذاری هر هفته افت ناچیزی در تخمگذاری رخ می دهد تا اینکه معمولا به 50 دصد تعداد مرغ سالن میرسد یعنی بطور متوسط هر مرغ در 48 ساعت یک تخم تولید میکند .
تاثیر نور بر تخمک گذاری . نور چه طبیعی و چه مصنوعی یک اثر تحریکی بر غده هیپوفیز دارد و آن را وادار به افزایش ترشح FSH می کند که در مقابل تخمدان هم فعال خواهد شد . مدت و شدت نور هر دو در تخمک گذاری مهم هستند .در سیستم پرورش مرغ تخمگذار بر روی بستر ورود مرغها به داخل لانه تخمگذاری نشانه تخمک گذاری است . اغلب اوقات ۲۴ ساعت پس از تخمک گذاری ، مرغها در جستجو لانه تخمگذاری بر می آیند ، اغلب دانشمندان تئوری ای بر این اساس دارند که برای تشخیص تخمک گذاری ، به لانه رفتن علامتی بهتر از تخمگذاری است .
حضور یک تخم مرغ کامل در کلواک باعث تحریک مرغ به جستجوی لانه نخواهد شد ، ولی شروع تخمک گذاری بعدی این تحریک را بوجود خواهد آورد . بعضی مرغها تخمک گذاری می کنند اما تخمک به اویدوکت نمی رود ، ولی به هر حال این طیور ۲۴ ساعت بعد در جستجو لانه تخمگذاری بر می آیند . زمان تخمگذاری مرغ در درجه اول به نژاد و سپس به نحوه مدیریت آن بستگی دارد. مرغ های تخمگذار صنعتی معمولا در سن ۴.۵ الی ۵ ماهگی تخمگذار میشوند. برخی نژادهای محلی نیز در سن ۶ و حتی ۷ ماهگی بالغ شده و تخمگذار میشوند. در صنعت مرغداری به زمان بلوغ مرغ ها بسیار اهمیت داده میشود.