تاثیر صدا بر تولید در طیور
فاکتورهای محیطی متنوعی مانند استرس گرمایی و سرمایی، رطوبت، بیماریها و … بر تولید در طیور اثر منفی می گذارد. صدا ( آلودگی صوتی ) نیز بر تولید تاثیر منفی دارد.
● تاثیر صدا بر استفاده از خوراک
مطالعه ای در فارم سانا (Sanna) در شمال یمن به منظور تخمین تاثیر صدا بر بازده مصرف خوراک انجام شده است. در این مطالعه یک ژنراتور kw ۱۶۰ مورد استفاده قرار گرفت که پیوسته کار می کرد. سطح صدا در دو حالت ۶۴ دسی بل و ۸۳ دسی بل بررسی شد. وزن طیور و میزان خوراک مصرفی در دو فارم با فاصله ۳۰ متر و ۲۰۰ متر از این ژنراتور مورد مطالعه قرار گرفت (جدول ۲). طیوری که در مجاورت صدای زیاد بودند (۸۳ دسی بل) دچار کمبود رشد و وزن شدند و بازده خوراک در آنها نیز پایین بود. کاهش بازده خوراک مصرفی این گروه در اثر تغییرات هورمونی مانند کاهش ترشح آدرنال کورتکس بود که سبب کاهش هضم خوراک گردید و نیز گزارش شد ترشح گاسترین کاهش پیدا کرده است. در طول مدت استرس صدا نتیجه محاسبات هضم در نمودار ۱ نشان داده شده است. صدا تاثیری در میزان هضم پروتئین و ماده خشک نداشته است ولی قابلیت هضم چربی در طیوری که در سر و صدای بالا بودند پایین تر بود.
● صدا و فرآیندهای متابولیکی
رادیکالهای آزاد مانند ماالوندی آلدهید (MDA)، سوپراکسیددیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (G–Px) که در طی روند متابولیسم طبیعی تولید می شوند، در شرایط استرس مانند سر و صدای زیاد سطح تولید این رادیکالهای آزاد به علت تولید ناکافی آنتی اکسیدان ها افزایش یافته است.
● تاثیر صدا بر سیستم هورمونی
در صدای زیاد غدد آدرنال مقدار کمی آدنوزین منوفسفات حلقوی (camp) تولید می کنند و نیز بر آدرنال کورتکس اثر گذاشته و طیور انگیزه ای برای خوردن خوراک نشان نمی دهند. همچنین گزارش شد تولید گلوکوکورتیکوئیدها تحت تاثیر صدا افزایش می یابد و باعث تسریع شکستن گلیکوژن در سلول های ماهیچه می شود و هورمون های تولید مثل(استروژن و پروژسترون) نیز کاهش می یابد .
● صدا و تولید تخم مرغ
طبق نتایج حاصل از این مطالعه استرس کوتاه مدت مانند صدای هواپیما بر تولید تخممرغ اثری ندارد ولی صداهای طولانی مدت میزان تخمگذاری را کاهش می دهد که این کاهش متاثر از کاهش در مصرف خوراک و آب است.
● پاسخهای رفتاری
پاسخهای رفتاری متفاوتی در اثر استرس صدا دیده شده است که شامل عکس العمل های ترس، ناراحتی، شوکه شدن یا بیماری است.
● نوع کاهش صدا
محل نصب ژنراتورهای الکتریکی در مزارع باید تا حد امکان از نزدیکی به فارم طیور دور باشد. فارم ها باید حتی الامکان از فرودگاههای عمومی یا نظامی و سایر راههای هوایی دور باشند. اگر نمی توان از صدای زیاد اجتناب کرد باید به خوراک طیور مکمل های آنتی اکسیدان، ویتامین ها و مواد معدنی اضافه کرد
علی رضا لطفی
فاکتورهای محیطی متنوعی مانند استرس گرمایی و سرمایی، رطوبت، بیماریها و … بر تولید در طیور اثر منفی می گذارد. صدا ( آلودگی صوتی ) نیز بر تولید تاثیر منفی دارد.
● تاثیر صدا بر استفاده از خوراک
مطالعه ای در فارم سانا (Sanna) در شمال یمن به منظور تخمین تاثیر صدا بر بازده مصرف خوراک انجام شده است. در این مطالعه یک ژنراتور kw ۱۶۰ مورد استفاده قرار گرفت که پیوسته کار می کرد. سطح صدا در دو حالت ۶۴ دسی بل و ۸۳ دسی بل بررسی شد. وزن طیور و میزان خوراک مصرفی در دو فارم با فاصله ۳۰ متر و ۲۰۰ متر از این ژنراتور مورد مطالعه قرار گرفت (جدول ۲). طیوری که در مجاورت صدای زیاد بودند (۸۳ دسی بل) دچار کمبود رشد و وزن شدند و بازده خوراک در آنها نیز پایین بود. کاهش بازده خوراک مصرفی این گروه در اثر تغییرات هورمونی مانند کاهش ترشح آدرنال کورتکس بود که سبب کاهش هضم خوراک گردید و نیز گزارش شد ترشح گاسترین کاهش پیدا کرده است. در طول مدت استرس صدا نتیجه محاسبات هضم در نمودار ۱ نشان داده شده است. صدا تاثیری در میزان هضم پروتئین و ماده خشک نداشته است ولی قابلیت هضم چربی در طیوری که در سر و صدای بالا بودند پایین تر بود.
● صدا و فرآیندهای متابولیکی
رادیکالهای آزاد مانند ماالوندی آلدهید (MDA)، سوپراکسیددیسموتاز (SOD)، گلوتاتیون پراکسیداز (G–Px) که در طی روند متابولیسم طبیعی تولید می شوند، در شرایط استرس مانند سر و صدای زیاد سطح تولید این رادیکالهای آزاد به علت تولید ناکافی آنتی اکسیدان ها افزایش یافته است.
● تاثیر صدا بر سیستم هورمونی
در صدای زیاد غدد آدرنال مقدار کمی آدنوزین منوفسفات حلقوی (camp) تولید می کنند و نیز بر آدرنال کورتکس اثر گذاشته و طیور انگیزه ای برای خوردن خوراک نشان نمی دهند. همچنین گزارش شد تولید گلوکوکورتیکوئیدها تحت تاثیر صدا افزایش می یابد و باعث تسریع شکستن گلیکوژن در سلول های ماهیچه می شود و هورمون های تولید مثل(استروژن و پروژسترون) نیز کاهش می یابد .
● صدا و تولید تخم مرغ
طبق نتایج حاصل از این مطالعه استرس کوتاه مدت مانند صدای هواپیما بر تولید تخممرغ اثری ندارد ولی صداهای طولانی مدت میزان تخمگذاری را کاهش می دهد که این کاهش متاثر از کاهش در مصرف خوراک و آب است.
● پاسخهای رفتاری
پاسخهای رفتاری متفاوتی در اثر استرس صدا دیده شده است که شامل عکس العمل های ترس، ناراحتی، شوکه شدن یا بیماری است.
● نوع کاهش صدا
محل نصب ژنراتورهای الکتریکی در مزارع باید تا حد امکان از نزدیکی به فارم طیور دور باشد. فارم ها باید حتی الامکان از فرودگاههای عمومی یا نظامی و سایر راههای هوایی دور باشند. اگر نمی توان از صدای زیاد اجتناب کرد باید به خوراک طیور مکمل های آنتی اکسیدان، ویتامین ها و مواد معدنی اضافه کرد
علی رضا لطفی
دیدگاه ها