تناوب مناسب با کشت چغندرقند
تناوب زراعی صحیح عبارت است از کاشت، داشت و برداشت گیاهان با نظم و ترتیب خاصی که پس از چند دوره چرخش زراعی و برداشت محصول اقتصادی حداقل حاصلخیزی خاک حفظ یا افزایش یابد . حاصلخیزی خاک رابطه مستقیمی با مقدار درصد مواد آلی یا هوموس خاک دارد. رعایت تناوب زراعی با قراردادن گیاهان علوفه ای بخصوص لگوم ها می تواند به افزایش ماده آلی کمک کرده و حاصلخیزی خاک را افزایش دهد. افزایش ماده آلی در خاک موجب افزایش ظرفیت نگهداری آب‚ جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش عناصر غذائی موجود در اراضی سبک شود همچنین وجود مقادیر مناسب مواد آلی در اراضی سنگین موجب فراهم آمدن امکان آماده شدن زودتر زمین در بهار و بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی این نوع خاکها می گردد. همچنین یکی از روشهای مبارزه علیه آفات و علفهای هرز استفاده از تناوب زراعی مناسب در تولید محصولات کشاورزی می باشد. زیرا استفاده مداوم از سموم جهت کنترل علفهای هرز باعث تخریب محیط زیست می شود.
شرح یافته و توصیه های کاربردی : چغندرقند گیاهی است که چرخش آن در هر قطعه به 3 تا 5 سال وقت نیاز دارد. بمنظور تعیین تناوب زراعی مناسب و معمول در منطقه کرج چهار نوع تناوب زراعی انتخاب و بمدت 6 سال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تناوب زراعی یونجه – ذرت دانه ای – چغندرقند – گندم باعث افزایش کربن آلی خاک و در نتیجه افزایش حاصلخیزی خاک شد. در این تناوب زراعی یونجه برای یک دوره سه ساله در نظر گرفته شد و در پایان سال سوم زمانی زمانی که آخرین چین حدود 20 سانتیمتر ارتفاع داشت به زیر خاک برگردانده شد. ضمنا بعداز برداشت دانه ذرت بقایای گیاهی به وسیله چاپر خرد شده و به زیر خاک برگردان شد. بنابراین درمناطقی نظیر کرج و اقلیم های مشابه آن می توان با انتخاب تناوب زراعی (یونجه – ذرت دانه ای – چغندرقند – گندم) باعث افزایش حاصلخیزی خاک شد (بشرطی که بقایای کلیه محصولات به خاک برگردانده شود).
اهمیت اقتصادی : باتوجه به اینکه خاک منبع تأمین غذای انسانها می باشد. حفظ حاصلخیزی خاک و یا افزایش آن نه تنها برای نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین انتخاب تناوب مناسب‚ موجب استفاده بهینه از نهاده ها و افزایش درآمد می گردد.
تناوب زراعی صحیح عبارت است از کاشت، داشت و برداشت گیاهان با نظم و ترتیب خاصی که پس از چند دوره چرخش زراعی و برداشت محصول اقتصادی حداقل حاصلخیزی خاک حفظ یا افزایش یابد . حاصلخیزی خاک رابطه مستقیمی با مقدار درصد مواد آلی یا هوموس خاک دارد. رعایت تناوب زراعی با قراردادن گیاهان علوفه ای بخصوص لگوم ها می تواند به افزایش ماده آلی کمک کرده و حاصلخیزی خاک را افزایش دهد. افزایش ماده آلی در خاک موجب افزایش ظرفیت نگهداری آب‚ جلوگیری از فرسایش خاک و افزایش عناصر غذائی موجود در اراضی سبک شود همچنین وجود مقادیر مناسب مواد آلی در اراضی سنگین موجب فراهم آمدن امکان آماده شدن زودتر زمین در بهار و بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی این نوع خاکها می گردد. همچنین یکی از روشهای مبارزه علیه آفات و علفهای هرز استفاده از تناوب زراعی مناسب در تولید محصولات کشاورزی می باشد. زیرا استفاده مداوم از سموم جهت کنترل علفهای هرز باعث تخریب محیط زیست می شود.
شرح یافته و توصیه های کاربردی : چغندرقند گیاهی است که چرخش آن در هر قطعه به 3 تا 5 سال وقت نیاز دارد. بمنظور تعیین تناوب زراعی مناسب و معمول در منطقه کرج چهار نوع تناوب زراعی انتخاب و بمدت 6 سال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تناوب زراعی یونجه – ذرت دانه ای – چغندرقند – گندم باعث افزایش کربن آلی خاک و در نتیجه افزایش حاصلخیزی خاک شد. در این تناوب زراعی یونجه برای یک دوره سه ساله در نظر گرفته شد و در پایان سال سوم زمانی زمانی که آخرین چین حدود 20 سانتیمتر ارتفاع داشت به زیر خاک برگردانده شد. ضمنا بعداز برداشت دانه ذرت بقایای گیاهی به وسیله چاپر خرد شده و به زیر خاک برگردان شد. بنابراین درمناطقی نظیر کرج و اقلیم های مشابه آن می توان با انتخاب تناوب زراعی (یونجه – ذرت دانه ای – چغندرقند – گندم) باعث افزایش حاصلخیزی خاک شد (بشرطی که بقایای کلیه محصولات به خاک برگردانده شود).
اهمیت اقتصادی : باتوجه به اینکه خاک منبع تأمین غذای انسانها می باشد. حفظ حاصلخیزی خاک و یا افزایش آن نه تنها برای نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین انتخاب تناوب مناسب‚ موجب استفاده بهینه از نهاده ها و افزایش درآمد می گردد.
دیدگاه ها