دانه های روغنی بعنوان دومین منبع تولید انرژی در تغذیه انسان مطرح می باشد و از طرفی کنجاله حاصل از آن نیز یکی از اقلام مهم تغذیه دام، طیور و آبزیان بشمار می رود .
با وجود اهمیتی که تولید دانه های روغنی، از نظر کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و نیز تأمین امنیت غذائی دارد اقدامات بعمل آمده پاسخگوی تأمین نیاز کشور نبوده و تلاشهائی هم که در این راستا می بایستی متوجه افزایش تولید در کشور بشود معطوف به تأمین روغن از طریق واردات شده است. مشکل چیست و راهکار کدامست ؟
محدودیت ها و مشکلات :
حق این است که در مقابل قابلیت ها و توانمندیهای سرزمین پر برکتمان ایران به ویژه در ارتباط با تولید دانه های روغنی با توجه به اقالیم متعدد و متنوعمان و توانمندی نیروها، از هیچ نوع محدودیت و مشکلی سخن بمیان نیاوریم، چرا که هر آنچه که بعنوان مانع پیش روی ماست می تواند در مقابل عزم و اراده مولدین پرتلاش و منابع موجودمان و مدیریتی که اعمال خواهد شد از میان برداشته شود. بنابراین مواردی که ذیلاً بآنها اشاره می گردد صرفاً مواردی هستند که بدلیل نارسائی در انجام پروژه ها ناهماهنگیها بوجود آمده اند که بهمین دلیل نیز بسهولت می توانند در صورت بهینه کردن اقدامات مرتفع گردند.
مواردی از مشکلات موجود بدین شرح هستند :
- عدم شناخت کافی از قابلیت های مناطق مختلف کشور در جهت توسعه سطح زیر کشت و تأمین بیشتر دانه های روغنی .
- عدم پرداخت یارانه های مربوط به ادوات مورد نیاز.
- مشکلات ناشی از بروکراسی سنگین و برخورد سلیقه ای شعبات بانک کشاورزی در پرداخت تسهیلات بانکی پیش بینی شده به کشاورزان.
- عدم وجود یک اراده سیاسی و جمعی برای حل مشکل تولیدات داخلی دانه های روغنی و ارائه یک پروژه اجرائی جامع و کامل.
- ضرورت افزایش انجام تحقیقات گسترده تر در مورد کلیه دانه های روغنی.
پیشنهادات و راهکارهای برون رفت از وضعیت موجود:
پیشنهادات و راهکارهائی که ذیلاً به آنها اشاره می گردد با دو هدف زیر عنوان می شود :
الف - کاهش وابستگی در راستای امنیت کلی و از طریق افزایش تولید دانه های روغنی .
ب - تقویت امنیت غذائی با تکیه بر تولیدات داخلی .
- اختصاص تولید عمده دانه های روغنی به چند ناحیه کشور ( بمانند استانهای گلستان و
مازندران ) و عدم حمایت از سیاست گذاری اصولی برای کشت دانه های روغنی در تناوب زراعی سایر استانها.
- عدم کفایت اهرمها و سیاستهای حمایتی اعمال شده توسط دولت.
- پائین بودن قیمت تضمینی ( در حال حاضر این مورد بدلیل بالابودن نرخ دانه های روغنی در خارج از کشور بعنوان مشکل تلقی نمی شود ) .
- اختصاص کشت و تولید دانه های روغنی به چند محصول بمانند کلزا، سویا، تا حدودی آفتابگردان و عدم استفاده از تمام ظرفیتها و مناطق کشور.
قابلیت ها و توانائیها :
خوشبختانه پتانسیل ها بالقوه و بالفعل و ظرفیتهای لازم در بخش کشاورزی جهت افزایش تولید دانه های روغنی، فرآوری، روغن کشی و تصفیه روغن در کشور وجود دارد و با برنامه ریزی و بکارگیری بهینه امکانات و نیروهای موجود می توان درصد بالائی از وابستگی سنگین به واردات روغن نباتی را کاهش داد.
بررسی های انجام شده نیز نشان می دهد قابلیت های کشور و عرضه فنّآوریهای وسیع و متنوع و مناسب برای اقالیم مختلف سرزمین ما، بحدی است که می تواند کشور را در تولید دانه های روغنی به جایگاه مطلوب برساند و این مهم از دو طریق قابل حصول خواهد بود:
- جلوگیری از افزایش بی رویه و غیر لازم مصرف سرانه به تبعیت از الگوی تغذیه ای مناسب.
- افزایش تولید دانه های روغنی از طریق ارتقاء تولید در واحد سطح و رفع تنگناهای تولید برای جایگزینی مناسب در الگوی کشت مناطق مختلف. در کنار این مورد می توان به افزایش سطح کشت نیز اشاره داشت که البته میزان آن محدود خواهد بود.
نگاهی به آمار و ارقام تولید روغن نباتی در ایران و جهان بیانگر آن است که از سال 1984 تا سال 2005 میلادی تولیدات روغن نباتی در جهان از 44 میلیون تن به 105 میلیون تن رسیده است و این نشان از آن دارد که پتانسیل تولید در دنیا مهیا بوده و در ایران نیز که جزئی از این مجموعه می باشد با توجه به توانمندی و هوشمندی زارع ایرانی فراهم تر میباشد.
مواردی از قابلیتهای کشور در افزایش تولید دانه های روغنی را می توان بشرح زیر برشمرد:
- افزایش سطح کشت و عملکرد کنجد در کشت دوم در مناطق گرم با روشهای به زراعی و استفاده از ارقام پرمحصول و مقاوم به بیماریهای خاکزاد و اعمال حمایتهای بازرگانی کافی.
- امکان بهره مندی از افزایش عملکرد در واحد سطح با بکارگیری دانش نوین روز و یافته های تحقیقاتی و تلفیق آن با دانش تجربی و بومی مولدین .
- امکان بهره گیری از روشهای موفق در کشورهای مختلف و حصول تکنولوژیهای مناسب از مراکز عمده تولید جهانی.
- توسعه کشت باغات زیتون و اجرای پروژه های هماهنگ و مناسب در این ارتباط
- تنوع و تعدد نباتات روغنی قابل کشت در کشور متناسب با تنوع و گستردگی شرایط اقلیمی و طبیعی کشور بمانند کلزا، سویا، آفتابگردان، کنجد، گلرنگ، پنبه، بادام زمینی، کتان و نیز زیتون.
- توسعه کشت گلرنگ در مناطق گرم، خشک و تا حدودی شور به ویژه در مناطق جنوبی و مرکزی کشور
- بهره گیری از خدمات علمی و فنی دانش آموختگان کشاورزی با ارائه آموزشهای تکمیلی در اجرای پروژه های مختلف توسعه کشت دانه های روغنی.
- امکان استفاده مطلوب و هرچه بیشتر از ظرفیت کشت دوم بالاخص کلزا در مناطق مختلف. بطور مثال می توان در این مورد مشخصاً از استانهای شمالی نام برد که در صورت انجام برنامه های زهکشی و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری، امکان توسعه کشت دوم بطور گسترده در این اراضی فراهم می گردد.
رئوس پیشنهادات :
- تدوین برنامه تناوب زراعی کشور در نقاط مختلف با هدف حمایت از تولید محصولات استراتژیک و تأکید بر توسعه و افزایش سطح کشت و تولید دانه های روغنی
- بهینه نمودن مصرف روغن در کشور و تغییر الگوی مصرف. در حال حاضر مصرف سرانه روغن در کشور 3/16 کیلوگرم در سال می باشد. در حالیکه مصرف سرانه مطلوب 5/12 کیلوگرم توصیه شده است. به عبارت دیگر جامعه ما متأسفانه بیش از 30 درصد اضافه بر نیاز، روغن مصرف می نماید که علاوه بر هدررفت منابع و ارز کشور، تهدید جدی برای سلامت جامعه نیز می باشد. چه در غالب این روغنها، نسبت امگا 6 به امگا 3 بمراتب بیشتر از حد طبیعی
می باشد. توضیح آنکه برابر گزارش متخصصین امر، این نسبت فقط در روغن کلزا در حد مطلوب می باشد. انتظار این است که مسئولین تغذیه کشور در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدامات مؤثر همراه با آموزشهای لازم را در خصوص کاهش مصرف روغن در سبد غذائی جامعه بعمل آورند.
- اجرای برنامه های گسترده آموزشی و ترویجی برای کشاورزان و مولدین و بهره گیری کامل از تکنولوژی و فنّآوریهای روز.
- تهیه طرح جامع تولید دانه های روغنی کشور براساس شرائط موجود با در نظر گرفتن کلیه مسائل مربوط به تولید و تأمین روغن با هدف رهائی از وابستگی، مشتمل بر مسائل کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و بهداشتی ( طرح های موجود با بازنگری و انجام تغییراتی میتواند بعنوان پایه طرح جدید مورد استفاده قرار گیرد.)
- قاطعیت در اجرای طرح جامع با انسجام کامل در مدیریت اجرا. در این ارتباط لازم است مدیران ذیربط کشور، آگاهی و اراده رسیدن به اهداف طرح را داشته باشند.
- ارتقاء میزان عملکرد دانه های روغنی در واحد سطح از طریق توسعه تحقیقات در عرصه های فعلی و جدید. افزایش عملکرد در گرو استفاده از داده های تحقیقاتی و اعمال مدیریت صحیح و مناسب سازمانهای اجرائی است. لازم است با توجه به تخصصی بودن موضوع دانه های روغنی، از تحقیقات روز جهان نیز استفاده کامل شود.
- استفاده از اعتبارات تخصیص یافته برای جبران ضرر و زیان خرید دانه های روغنی تولید داخل در جهت پیشبرد امر تحقیقات و اجرای طرح دانه های روغنی کشور با توجه به اینکه در حال حاضر که افزایش قیمتهای جهانی دانه های روغنی ضرورتی برای صرف آن نیست. می توان این اعتبارات را بدین امر اختصاص داد.
با توجه به اینکه شورای محترم اقتصاد مصوب نمود که حدود 81 میلیارد تومان یارانه برای جبران ضرر و زیان ناشی از خرید دانه های روغنی توسط کارخانجات به آنها پرداخت شود در وضعیت موجود، چنانچه این مبلغ مصوب برای پایداری و استمرار تولید و اجرای طرحهای تحقیقاتی در داخل اختصاص یابد، رقم قابل ملاحظه ای از ارز تخصیصی برای واردات روغن با قیمتهای فعلی را خواهد کاست.
در پایان باید گفت در حال حاضر کمک به اجرای طرحهای دانه های روغنی، در واقع استفاده از فرصتهاست و باید این فرصتها در جهت نیل به خودکفائی و تأمین روغن مورد نیاز کشور غنیمت شمرده شود. و این امر اتفاق نخواهد افتاد مگر آنکه تصمیم و اراده رسیدن باین هدف را در بین مجریان و برنامه سازان کشور بوجود آورده باشیم.
- پوشش کامل بیمه ای و حمایتهای یارانه ای در موارد لزوم.
- معرفی ارقام سازگار با اقلیمهای مختلف و مقاوم به تنشهای زنده و غیر زنده.
- تأمین نیروهای فنی و کارآمد و با بکارگیری دانش آموختگان کشاورزی و ارائه آموزشهای لازم به این نیروها
- اقدام در خصوص تأمین بموقع نهاده ها، ماشین آلات و ادوات اختصاصی مورد نیاز بمانند هد مخصوص، کمباین، بذرکار و ... .
- شناخت کامل و مجدد از قابلیت های سرزمین و بهره گیری از آنها در راستای تولید دانه های روغنی .
- پذیرش سیستم بانکی کشور در قبول مسئولیت جهت مشارکت و همکاری در اجرای پروژه ها از طریق پرداخت تسهیلات با سهولت بیشتر و بطور کلی تأمین نقدینگی لازم برای کشاورزان.
- همسوکردن صنعت و بازرگانی روغن در جهت تقویت مبانی تولید داخلی.
- اجرای همزمان برنامه های مدون و مطالعه شده مربوط به تأمین روغن با استفاده از منابع گیاهی چند ساله. ضمن توسعه باغات زیتون و استحصال روغن از این منبع، بایستی به منابع دیگر نیز توجه شود.
- ایجاد تشکل های منطقه ای و ملی با مشارکت کشاورزان در جهت پیشبرد برنامه های توسعه کشاورزی و تسهیل اجرای پروژه های مربوط به کشت و تولید دانه های روغنی.
- ایجاد اطمینان به تحویل بموقع محصول تولیدی و تهیه سازوکار مناسب برای خرید بموقع و آسان محصول و پرداخت همزمان .
با وجود اهمیتی که تولید دانه های روغنی، از نظر کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و نیز تأمین امنیت غذائی دارد اقدامات بعمل آمده پاسخگوی تأمین نیاز کشور نبوده و تلاشهائی هم که در این راستا می بایستی متوجه افزایش تولید در کشور بشود معطوف به تأمین روغن از طریق واردات شده است. مشکل چیست و راهکار کدامست ؟
محدودیت ها و مشکلات :
حق این است که در مقابل قابلیت ها و توانمندیهای سرزمین پر برکتمان ایران به ویژه در ارتباط با تولید دانه های روغنی با توجه به اقالیم متعدد و متنوعمان و توانمندی نیروها، از هیچ نوع محدودیت و مشکلی سخن بمیان نیاوریم، چرا که هر آنچه که بعنوان مانع پیش روی ماست می تواند در مقابل عزم و اراده مولدین پرتلاش و منابع موجودمان و مدیریتی که اعمال خواهد شد از میان برداشته شود. بنابراین مواردی که ذیلاً بآنها اشاره می گردد صرفاً مواردی هستند که بدلیل نارسائی در انجام پروژه ها ناهماهنگیها بوجود آمده اند که بهمین دلیل نیز بسهولت می توانند در صورت بهینه کردن اقدامات مرتفع گردند.
مواردی از مشکلات موجود بدین شرح هستند :
- عدم شناخت کافی از قابلیت های مناطق مختلف کشور در جهت توسعه سطح زیر کشت و تأمین بیشتر دانه های روغنی .
- عدم پرداخت یارانه های مربوط به ادوات مورد نیاز.
- مشکلات ناشی از بروکراسی سنگین و برخورد سلیقه ای شعبات بانک کشاورزی در پرداخت تسهیلات بانکی پیش بینی شده به کشاورزان.
- عدم وجود یک اراده سیاسی و جمعی برای حل مشکل تولیدات داخلی دانه های روغنی و ارائه یک پروژه اجرائی جامع و کامل.
- ضرورت افزایش انجام تحقیقات گسترده تر در مورد کلیه دانه های روغنی.
پیشنهادات و راهکارهای برون رفت از وضعیت موجود:
پیشنهادات و راهکارهائی که ذیلاً به آنها اشاره می گردد با دو هدف زیر عنوان می شود :
الف - کاهش وابستگی در راستای امنیت کلی و از طریق افزایش تولید دانه های روغنی .
ب - تقویت امنیت غذائی با تکیه بر تولیدات داخلی .
- اختصاص تولید عمده دانه های روغنی به چند ناحیه کشور ( بمانند استانهای گلستان و
مازندران ) و عدم حمایت از سیاست گذاری اصولی برای کشت دانه های روغنی در تناوب زراعی سایر استانها.
- عدم کفایت اهرمها و سیاستهای حمایتی اعمال شده توسط دولت.
- پائین بودن قیمت تضمینی ( در حال حاضر این مورد بدلیل بالابودن نرخ دانه های روغنی در خارج از کشور بعنوان مشکل تلقی نمی شود ) .
- اختصاص کشت و تولید دانه های روغنی به چند محصول بمانند کلزا، سویا، تا حدودی آفتابگردان و عدم استفاده از تمام ظرفیتها و مناطق کشور.
قابلیت ها و توانائیها :
خوشبختانه پتانسیل ها بالقوه و بالفعل و ظرفیتهای لازم در بخش کشاورزی جهت افزایش تولید دانه های روغنی، فرآوری، روغن کشی و تصفیه روغن در کشور وجود دارد و با برنامه ریزی و بکارگیری بهینه امکانات و نیروهای موجود می توان درصد بالائی از وابستگی سنگین به واردات روغن نباتی را کاهش داد.
بررسی های انجام شده نیز نشان می دهد قابلیت های کشور و عرضه فنّآوریهای وسیع و متنوع و مناسب برای اقالیم مختلف سرزمین ما، بحدی است که می تواند کشور را در تولید دانه های روغنی به جایگاه مطلوب برساند و این مهم از دو طریق قابل حصول خواهد بود:
- جلوگیری از افزایش بی رویه و غیر لازم مصرف سرانه به تبعیت از الگوی تغذیه ای مناسب.
- افزایش تولید دانه های روغنی از طریق ارتقاء تولید در واحد سطح و رفع تنگناهای تولید برای جایگزینی مناسب در الگوی کشت مناطق مختلف. در کنار این مورد می توان به افزایش سطح کشت نیز اشاره داشت که البته میزان آن محدود خواهد بود.
نگاهی به آمار و ارقام تولید روغن نباتی در ایران و جهان بیانگر آن است که از سال 1984 تا سال 2005 میلادی تولیدات روغن نباتی در جهان از 44 میلیون تن به 105 میلیون تن رسیده است و این نشان از آن دارد که پتانسیل تولید در دنیا مهیا بوده و در ایران نیز که جزئی از این مجموعه می باشد با توجه به توانمندی و هوشمندی زارع ایرانی فراهم تر میباشد.
مواردی از قابلیتهای کشور در افزایش تولید دانه های روغنی را می توان بشرح زیر برشمرد:
- افزایش سطح کشت و عملکرد کنجد در کشت دوم در مناطق گرم با روشهای به زراعی و استفاده از ارقام پرمحصول و مقاوم به بیماریهای خاکزاد و اعمال حمایتهای بازرگانی کافی.
- امکان بهره مندی از افزایش عملکرد در واحد سطح با بکارگیری دانش نوین روز و یافته های تحقیقاتی و تلفیق آن با دانش تجربی و بومی مولدین .
- امکان بهره گیری از روشهای موفق در کشورهای مختلف و حصول تکنولوژیهای مناسب از مراکز عمده تولید جهانی.
- توسعه کشت باغات زیتون و اجرای پروژه های هماهنگ و مناسب در این ارتباط
- تنوع و تعدد نباتات روغنی قابل کشت در کشور متناسب با تنوع و گستردگی شرایط اقلیمی و طبیعی کشور بمانند کلزا، سویا، آفتابگردان، کنجد، گلرنگ، پنبه، بادام زمینی، کتان و نیز زیتون.
- توسعه کشت گلرنگ در مناطق گرم، خشک و تا حدودی شور به ویژه در مناطق جنوبی و مرکزی کشور
- بهره گیری از خدمات علمی و فنی دانش آموختگان کشاورزی با ارائه آموزشهای تکمیلی در اجرای پروژه های مختلف توسعه کشت دانه های روغنی.
- امکان استفاده مطلوب و هرچه بیشتر از ظرفیت کشت دوم بالاخص کلزا در مناطق مختلف. بطور مثال می توان در این مورد مشخصاً از استانهای شمالی نام برد که در صورت انجام برنامه های زهکشی و یکپارچه سازی اراضی شالیزاری، امکان توسعه کشت دوم بطور گسترده در این اراضی فراهم می گردد.
رئوس پیشنهادات :
- تدوین برنامه تناوب زراعی کشور در نقاط مختلف با هدف حمایت از تولید محصولات استراتژیک و تأکید بر توسعه و افزایش سطح کشت و تولید دانه های روغنی
- بهینه نمودن مصرف روغن در کشور و تغییر الگوی مصرف. در حال حاضر مصرف سرانه روغن در کشور 3/16 کیلوگرم در سال می باشد. در حالیکه مصرف سرانه مطلوب 5/12 کیلوگرم توصیه شده است. به عبارت دیگر جامعه ما متأسفانه بیش از 30 درصد اضافه بر نیاز، روغن مصرف می نماید که علاوه بر هدررفت منابع و ارز کشور، تهدید جدی برای سلامت جامعه نیز می باشد. چه در غالب این روغنها، نسبت امگا 6 به امگا 3 بمراتب بیشتر از حد طبیعی
می باشد. توضیح آنکه برابر گزارش متخصصین امر، این نسبت فقط در روغن کلزا در حد مطلوب می باشد. انتظار این است که مسئولین تغذیه کشور در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدامات مؤثر همراه با آموزشهای لازم را در خصوص کاهش مصرف روغن در سبد غذائی جامعه بعمل آورند.
- اجرای برنامه های گسترده آموزشی و ترویجی برای کشاورزان و مولدین و بهره گیری کامل از تکنولوژی و فنّآوریهای روز.
- تهیه طرح جامع تولید دانه های روغنی کشور براساس شرائط موجود با در نظر گرفتن کلیه مسائل مربوط به تولید و تأمین روغن با هدف رهائی از وابستگی، مشتمل بر مسائل کشاورزی، صنعتی، بازرگانی و بهداشتی ( طرح های موجود با بازنگری و انجام تغییراتی میتواند بعنوان پایه طرح جدید مورد استفاده قرار گیرد.)
- قاطعیت در اجرای طرح جامع با انسجام کامل در مدیریت اجرا. در این ارتباط لازم است مدیران ذیربط کشور، آگاهی و اراده رسیدن به اهداف طرح را داشته باشند.
- ارتقاء میزان عملکرد دانه های روغنی در واحد سطح از طریق توسعه تحقیقات در عرصه های فعلی و جدید. افزایش عملکرد در گرو استفاده از داده های تحقیقاتی و اعمال مدیریت صحیح و مناسب سازمانهای اجرائی است. لازم است با توجه به تخصصی بودن موضوع دانه های روغنی، از تحقیقات روز جهان نیز استفاده کامل شود.
- استفاده از اعتبارات تخصیص یافته برای جبران ضرر و زیان خرید دانه های روغنی تولید داخل در جهت پیشبرد امر تحقیقات و اجرای طرح دانه های روغنی کشور با توجه به اینکه در حال حاضر که افزایش قیمتهای جهانی دانه های روغنی ضرورتی برای صرف آن نیست. می توان این اعتبارات را بدین امر اختصاص داد.
با توجه به اینکه شورای محترم اقتصاد مصوب نمود که حدود 81 میلیارد تومان یارانه برای جبران ضرر و زیان ناشی از خرید دانه های روغنی توسط کارخانجات به آنها پرداخت شود در وضعیت موجود، چنانچه این مبلغ مصوب برای پایداری و استمرار تولید و اجرای طرحهای تحقیقاتی در داخل اختصاص یابد، رقم قابل ملاحظه ای از ارز تخصیصی برای واردات روغن با قیمتهای فعلی را خواهد کاست.
در پایان باید گفت در حال حاضر کمک به اجرای طرحهای دانه های روغنی، در واقع استفاده از فرصتهاست و باید این فرصتها در جهت نیل به خودکفائی و تأمین روغن مورد نیاز کشور غنیمت شمرده شود. و این امر اتفاق نخواهد افتاد مگر آنکه تصمیم و اراده رسیدن باین هدف را در بین مجریان و برنامه سازان کشور بوجود آورده باشیم.
- پوشش کامل بیمه ای و حمایتهای یارانه ای در موارد لزوم.
- معرفی ارقام سازگار با اقلیمهای مختلف و مقاوم به تنشهای زنده و غیر زنده.
- تأمین نیروهای فنی و کارآمد و با بکارگیری دانش آموختگان کشاورزی و ارائه آموزشهای لازم به این نیروها
- اقدام در خصوص تأمین بموقع نهاده ها، ماشین آلات و ادوات اختصاصی مورد نیاز بمانند هد مخصوص، کمباین، بذرکار و ... .
- شناخت کامل و مجدد از قابلیت های سرزمین و بهره گیری از آنها در راستای تولید دانه های روغنی .
- پذیرش سیستم بانکی کشور در قبول مسئولیت جهت مشارکت و همکاری در اجرای پروژه ها از طریق پرداخت تسهیلات با سهولت بیشتر و بطور کلی تأمین نقدینگی لازم برای کشاورزان.
- همسوکردن صنعت و بازرگانی روغن در جهت تقویت مبانی تولید داخلی.
- اجرای همزمان برنامه های مدون و مطالعه شده مربوط به تأمین روغن با استفاده از منابع گیاهی چند ساله. ضمن توسعه باغات زیتون و استحصال روغن از این منبع، بایستی به منابع دیگر نیز توجه شود.
- ایجاد تشکل های منطقه ای و ملی با مشارکت کشاورزان در جهت پیشبرد برنامه های توسعه کشاورزی و تسهیل اجرای پروژه های مربوط به کشت و تولید دانه های روغنی.
- ایجاد اطمینان به تحویل بموقع محصول تولیدی و تهیه سازوکار مناسب برای خرید بموقع و آسان محصول و پرداخت همزمان .
دیدگاه ها